Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1877, Side 116

1877
110
1IS Út af þessu cni þjer, herra amtmaður, þjónustusamlága bcönir að lcggja fvrir
19.scpt. a]ja umboðsmonn í yðar umdœmi að scmja nákvæmar og*ýtarlcgar skýrslur um bverja
jörð í umdœmi þeirra, og skal þar lýst ástandi jarðarinnar, ásigkomulagi lands þcss, er
undir bana liggur, og hlynnindum þeim, cr jörðinni fylgja; sömuleiöis skal skýrt frá,
liversu mikill fjenaður er hafður ú jörðinni cða liversu mikinn fjenað mætti bafa þar, ef
hún væri betur setin; enn fremur, mcð livaða lcigumála jörðin cr nú byggð, í hvaða aur-
um eptirgjaldið cr grcitt eptir byggingarbrjefinu, hvort nokkur munur cr á cptirgjaldi
eptir þjóðjarðir og því, sem fæst eptir aðrar jarðir í sama hjeraði, er einstakir menn eiga,
viðlíka stórar og með áþekkum landkoslum, eða ckki. j>á þarf og að geta þess um liverja
jörö fyrir sig, hvort hún liggur undir áföllum, og hvaða áhrif það hefir haft á jörðina og
ábúð hennar, í manna minnum, og eins verður að taka fram, bvort líklegt þylci að varna
mcgi því, að jörðin gangi meira úr sjer af þeim völdum. Loks eiga umboðsmenn
að koma mcð tillögur sínar um, með hvaða leigumála megi byggja hverja jörð svo, aö
landssjóðnum veiði meslur liagur að, og skulu tillögur þeirra miðaðar við það, að um-
boðsjarðagjöldin verði eptirleiðis talin eptir meðalverði allra meðalverða í verðlagsskránni;-
sömuleiðis eiga umboðsmenn að koma með tillögur sínar um haganlegar jarðabœtur á
hverri jörð fyrir sig, ásamt lauslegri áætlun um, livað slíkar jarðabœtur mundu kosta, og
uppástungu um, hvernig eigi að reyna t,il að koma þeim á mcð nýjum byggingarhijcfúm.
Skýrslur þær og uppástungur, er umboðsmaður semur samkvæmt þessu, og sem
liann á að ílokka niður eptir hrcjipum, á hann síðan að lcggja fyrir hreppsnefndirnar og
gjöra þeim kost á að láta í ljósi skoðun sína á þeim, og senda þær að því 'búnu sýslu-
ncfndinni, ásamt ummælum hreppsnefndanna um þær. Sýsluncfndin scndir síðan amtsiáö-
inu skjölin, mcð þeim athugasemdum, er henni þykir við eiga, og amtsráðið sendir öll
skjölin og skýrslurnar til landshöfðingja svo snemma, að þær kornizt hingað til Kcykja-
víkur eigi síðar en mcð póstum þoim, er liingað koma í októbormánuði 1878. Eru þjcr
herra amtmaður, beðnir að skipa svo fyrir, seiu við þarf, að því er snertir fresf þann,
er umboðsmonn og sveitarstjórnarvöld þau, er lijer rœðir um, eiga að liafa til þess að
Ijúka við starf það, er þeim er á hcndur falið samkvæmt því, er að framan greinir.
Jafnframt og jeg yfir liöfuð að tala leiði athygli yðar, herra amtmaður, og um-
boðsmannanna, að áðurnefndu brjefi ráðgjafans frá 22. maí þ. á., óska jeg sjer í lagi að
fá álit uin bendinguna í síðasta kalla brjefsins, um að bjööa þjóðjarðir til byggingar á
uppboðsþingi; vil jcg í því efni leiða athygli að því, að í fyrsta lagi er uppboösþing eptir
hlutarins eðli hið áreiðanlegasta mat á því, sem um er að rœða, en það er hjer, hvers
virði að ábúðarrjetturinn er, og í öðru lagi sýnist mjer cðlilcgt ogsjálfsagt, að landssjóð-
urinn leitistvið að gjöra sjerjarðir sínar svo arðsamar, sem unnt er; loks virðist mjcr það
vera öllum þeim fyrir beztu, sem vilja fá slíka jörð til áliúðar, að þeim veitist kostur á
að keppa hvor við annan um að ná í hana, þannig, að eigi verði farið eptir öðru, er ráða
skal af, hverjum byggja eigi jörðina, heldur en því, liver bezt býður landssjóðnum til
handa á slíku uppboðsþingi, en manngreinarálit komist eigi að.
(VibbœlÍT við l/rjefið til mntmanmim yfir suður- og vesturumdœminu):
Að því er Vestmannaeyjar sncrtir sjer í lagi, fel jcg lijer með samkvæmt ályktuu
alþingis sýslumanninum sem umboðsmanni jarðanna á eyjunum, ásamt. manni, er sýslu-
nefndin þar til kýs, og ncðannefndum 3 mönnum, cr jcg læt til þess kvadda, á hendur
að geí'a umgetnar skýrslur um ábúð og ástand umboðsjarðanna, og gjöra uppástungur um
leigumála jarðanna og um jarðabœtur. Ber mönnum þessum síðan að senda skýrslur sín-