Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist - 01.01.1994, Side 62

það að vera vegna þess að ég væri veikur eða eitthvað hefði komið fyrir
mig og bæði höfðu af því þungar áhyggjur. Þeim var ekki heldur rótt
yfir því, að ég, þessi menntaði maður sem kunni tungumál, byggi uppi í
sveit, sífellt á spani eins og íkorni í hjóli, sístritandi en síblankur - í stað
þess að fást við fræði einhver eða ritstörf. Þeim fannst að ég hlyti að
þjást og þótt ég talaði, hlægi og fengi mér að borða, þá væri það aðeins
gert til að fela þjáningar mínar, og ég fann á mér rannsakandi augnaráð
þeirra meira að segja þegar glatt var á hjalla og mér leið vel. Þau komu
ekki síst við hjartað í mér þegar ég átti í raun og veru í erfiðleikum, þeg-
ar einhver lánardrottinn var að þjarma að mér eða ég átti ekki fyrir
brýnum greiðslum. Þau hvísluðust bæði á úti við glugga, síðan gekk
hann til mín og sagði með alvörusvip:
- Ef yður er fjár vant eins og stendur, Pavel Konstantínovítsj, þá biðj-
um við konan mín yður í öllum bænum að vera hvergi feiminn við að
fá lán hjá okkur.
Og eyrun urðu rauð af geðshræringu. Það kom líka fyrir að hann
gekk til mín, rauður um eyrun, eftir að þau höfðu hvíslast á við glugg-
ann, og sagði:
- Konan mín og ég biðjum yður að gera það fyrir okkur að taka við
þessari gjöf frá okkur.
Og hann fékk mér skyrtuhnappa, sígarettuveski eða lampa og í stað-
inn sendi ég þeim úr sveitinni fugl sem ég hafði skotið, smjör og blóm.
Þau voru reyndar bæði vel efnum búin. Framan af búskapnum sló ég
oft lán hjá hverjum sem væri og gerði mér litla rellu út af því, en ekkert
gat fengið mig til að taka við láni frá Lúganovítsjhjónunum. Já en hvað
er ég annars að fjasa um þetta!
Ég var óhamingjusamur. Hvort sem ég var heima í húsi, úti á akri
eða inni í skemmu hugsaði ég um hana og ég reyndi að ráða leyndar-
mál þessarar ungu, fallegu og gáfuðu konu, sem giftist lítt spennandi
manni, næstum því gamalmenni (eiginmaðurinn var kominn yfir fer-
tugt), elur honum börn. Ég reyndi að skilja leyndarmál þessa hvunn-
dagslega manns, góðmennis og einfeldnings sem talar um hvaðeina
með þessari hrútleiðinlegu heilbrigðu skynsemi, heldur sig á dansleikj-
um og samkvæmum sem næst virðingamönnum, stendur þar daufleg-
ur og engum þarfur með auðmjúkum hlutleysissvip rétt eins og hann
hefði verið teymdur þangað til sölu, en trúir eigi að síður á rétt sinn til
hamingju, til að eiga með henni börn. Og ég reyndi að komast til botns í
B ] A R T U R O G F R Ú E M I L í A
60