Morgunblaðið - 22.03.2016, Blaðsíða 16

Innlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. MARS 2016
Kíktu á úrvalið
í vefversluninni á
michelsen.is/fermingar
Laugavegi 15 og Kringlunni
Sími 511 1900 - www.michelsen.is
Fossil Riley
30.800 kr.
Casio Retro
12.000 kr.
Daniel Wellington
Sheffield
Frá 23.500 kr.
Skagen Ditte
36.100 kr.
Fallegar
fermingar-
gjafir
ASA HRINGUR
9.700 kr.
ASA LOKKAR
9.800 kr.
ASA HÁLSMEN
9.700 kr.
– fyrir stelpur
SVIÐSLJÓS
Sigurður Ægisson
sae@sae.is
Magnús Eiríksson, 65 ára gamall,
sem frá áramótunum 1973-1974 hef-
ur búið á Siglufirði, tók 6. mars síð-
astliðinn þátt í Vasa-skíðagöngunni í
Svíþjóð í 20. sinn og fékk að launum
verðlaunapening fyrir það afrek sitt.
Umrædd ganga er lengsta og fjöl-
mennasta almenningsganga í heimi
og er til minningar um frækilega
skíðagöngu Gustavs Eriksson Vasa,
síðar Svíakonungs, í lok 14. aldar.
Hún er 90 km og er lagt upp frá bæn-
um Sälen við landamæri Noregs og
gengið til Mora. Hún var í fyrsta sinn
haldin árið 1922.
Magnús er fæddur 17. nóvember
1951 á Stóru-Reykjum í Fljótum í
Skagafirði. Á uppvaxtarárum sínum
þar fékk hann sín fyrstu kynni af
skíðaíþróttinni, byrjaði á gömlum
eikarskíðum, segir hann, að leika sér,
renna sér og stökkva, eins og krakk-
ar þá gerðu, og síðan smám saman
vaknaði áhugi á skíðagöngu. Fyrir al-
vöru fór hann þó ekki að stunda
skíðagöngu að ráði fyrr en um eða
eftir fermingu. Hann átti heima í
Fljótum þar til hann fór suður til
Reykjavíkur að vinna 19 ára gamall,
bjó þar syðra í 2-3 ár, en flutti svo
þaðan til Siglufjarðar. Þar fór hann
að læra trésmíði og öðlaðist seinna
meistararéttindi og hefur unnið við
þá iðn síðan.
Enginn aukvisi á skíðum
Magnús er enginn aukvisi í téðri
íþróttagrein, var lengi keppnismaður
og einnig þjálfari í mörg ár. Hann
byrjaði á tréskíðum, enda ekkert
annað í boði á þeim tíma, en svo
komu plastsólaskíði til sögunnar og
loks plastskíði. Og vagga skíðaíþrótt-
arinnar á Íslandi var einmitt í Fljót-
unum. Fyrsta skíðamótið var haldið
þar árið 1905, í Barðshyrnunni.
„Þegar ég var að alast upp áttum
við Íslandsmeistara, Sigurjón Hall-
grímsson frá Knappstöðum í Stíflu,
hann var Íslandsmeistari 1956 og
1960. Okkur þótti mikið til hans
koma, hann var okkar fyrirmynd.
Síðan fer þarna bylting af stað milli
1965 og 1970, þá fer boltinn svolítið
að rúlla, þá kemur Trausti Sveinsson
á Bjarnagili inn í þetta, hann varð Ís-
landsmeistari að minnsta kosti níu
sinnum,“ segir Magnús, þegar hann
er spurður um upphafið að þessu hjá
sér.
„Það voru nánast allir, sem eitt-
hvað gátu hreyft sig, á skíðum í
Fljótum í þá daga. Þetta var og er
snjóþung sveit. Við fórum t.d. þannig
á milli bæja á vetrum og í skólann
líka. Ég fór á Unglingalandsmót 1966
og á fyrsta Landsmótið 1969 og
eiginlega hófs gullöld okkar þá og
stóð frá 1968 til 1975. Þá vorum við
með virkilega góða göngumenn. Á
hverju ári var haldið Fljótamót.
Þannig að þetta vatt upp á sig. Þetta
voru mjög ánægjulegir tímar.“
Fyrsti Íslandsmeistara-
titillinn árið 1969
Magnús varð fyrst Íslandsmeistari
í aldursflokknum 17-19 ára, á sínu
fyrsta móti, 1969, á Ísafirði, og varð
það öll þrjú árin sem hann keppti. Þá
gerði hann tveggja ára hlé en byrjaði
aftur 1973, keppti á Siglufirði og lenti
í fimmta sæti í 15 km göngu og í
þriðja sæti í 30 km, en er með Fljóta-
mönnum í boðgöngunni, sem þeir
vinna. Árið eftir vann hann allt, í
Reykjavík, 15 og 30 km göngu og
Fljótamenn vinna aftur boðgönguna.
Árið 1975 var hann ekki í alveg nógu
góðu formi að eigin sögn, en vann þó
boðgönguna með Fljótamönnum, og
1976 vann hann bæði 15 og 30 km
göngu og lenti í öðru sæti í boðgöng-
unni með Siglfirðingum. Árið 1977
vann hann 30 km gönguna og var
annar í 15 km göngunni, svo lenti
hann í því að fótbrotna árið 1978 og
missti þá af möguleika á að komast á
Ólympíuleikana 1980, en var kominn
vel af stað aftur 1981 og vann allar
göngurnar hér á landi. Árið 1982
keppti hann á heimsmeistaramótinu í
Osló. Það ár varð hann Íslandsmeist-
ari í 30 km göngu en hætti eftir það
sem keppnismaður og helgaði næstu
árin þar á eftir fjölskyldulífinu. Hann
náði þó að verða Íslandsmeistari í 30
km göngu 2003.
Magnús byrjaði að stunda Íslands-
göngur 1987, en það eru göngur
hugsaðar fyrir almenning sem og
keppnismenn og haldnar víða á land-
inu. Skíðafólkinu er raðað í flokka
eftir aldri og samanlagður árangur af
mótunum yfir veturinn metinn.
Hægt er að vinna farandbikar og það
hefur Magnús gert í mörg ár, í sínum
flokki. Og eiginkona hans, Guðrún
Ólöf Pálsdóttir, í sínum flokki. Og
þau eru enn að.
Guðrún er fædd 5. maí 1955 á
Siglufirði. „Hún hefur farið fjórum
sinnum til Svíþjóðar með mér og
gengið Vasa og er alltaf að hugsa um
að fara í fimmta skiptið, hvað sem úr
verður. Þetta þarf góðan undirbún-
ing. Þú ert ekki að fara í svona göngu
nema þú stundir þetta svolítið,“ segir
hann.
15.800 keppendur
Er þetta fjölmenn ganga? spyr
blaðamaður.
„Það er þak á þessu, það eru á milli
fimmtán og sextán þúsund sem taka
þátt. Í ár voru 15.800 keppendur
skráðir til leiks. Þegar opnað er fyrir
skráningu í mars árinu fyrir selst
upp í gönguna á örfáum mínútum.
Það hefur verið ansi mikil fjölgun í
þessu af Íslendingum núna undan-
farið. Það var töluverð fjölgun rétt
fyrir hrun, 2008, svo datt það niður,
en núna hefur þetta verið stígandi og
ég held að við höfum verið u.þ.b. 60
núna sem gengum.
Börnin okkar þrjú eru líka í þessu
skíðastússi: Hulda Ingibjörg, fædd
1974, Ingólfur Kristinn, fæddur 1980,
og Eiríkur Ingi, fæddur 1991. Þau
byrjuðu ung að keppa á Andrés-
arleikunum í göngu og unnu sinn
flokk alveg upp úr öll árin. En svo
þegar þau fóru að heiman, í skóla, þá
lognaðist þetta út af hjá þeim, það
var erfitt að stunda þetta í burtu, en
svo hefur Ingólfur, sem er lögfræð-
ingur að mennt, verið að koma inn í
þetta aftur og hann er búinn að fara
með mér til Svíþjóðar í þrjú skipti og
var einmitt með mér núna í mars. Ei-
ríkur heillaðist af fótboltanum og
hefur verið að spila með Leikni í úr-
valsdeildinni og hefur varla stigið á
skíði síðan í gamla dag, en er í hörku-
formi og fór einnig með í Vasa-
gönguna núna, í fyrsta sinn, og stóð
sig með prýði.“
Vasa-gangan þarf
mikinn undirbúning
En hvernig æxlaðist það að þú
fórst að taka þátt í Vasa-göngunni og
svo kona þín og synir?
„Ja, þetta sumsé byrjaði fyrir 20
árum. Þá voru félagar mínir að byrja
að fara í þetta, sem ég þekkti vel úr
skíðagöngunni og var að keppa við
hér á árum áður á landsvísu. Og ég
fékk pínu áhuga strax að prófa, að
fara eina ferð með þeim, og þá bara
varð ekki aftur snúið. Síðan er ég bú-
inn að fara árlega. Fyrir tíu göngur
þar fær maður bronsmedalíu, fyrir
tuttugu silfurmedalíu og svo kemur
gullið einhvern tíma seinna.“
En hvað ertu lengi að fara þessa 90
kílómetra?
„Það getur verið svolítið misjafnt.
Það fer eftir færi og veðri. Fljótastur
hef ég verið fjóra tíma og rúmar
fjörutíu mínútur, en alla jafna hef ég
verið svona milli fimm og sex tíma.
Núna var ég á 5,46 sem ég var mjög
sáttur við, náði að verða fyrstur af Ís-
lendingunum, af þessum tæplega
sextíu manna hóp, sem lauk göng-
unni. Við erum tveir í hópnum sem
höfum farið tuttugu sinnum í göng-
una, ég og Kristján Rafn Guðmunds-
son, hann er sjö árum eldri en ég, og
svo er einn á Akureyri, Jóhannes
Kárason, sem var að fara sína
nítjándu göngu núna.“
Hjólaskíði besti
undirbúningurinn
„Ég hef stundað mikið hjólaskíðin
á sumrin og finnst það vera besti
undirbúningurinn fyrir Vasa. Og ég
hef reynt að nota þau á veturna líka
þegar hefur gefið. Aðstaðan fyrir
skíðagönguna hér á Siglufirði hefur
verið upp og niður, við höfum gott
gönguland en það er ekki troðið
reglulega; þá hef ég reynt að ýta mér
á götunum og fóttroðið sjálfur braut
og alla vega, þannig að það er dálítið
erfitt yfir þennan versta árstíma.
Þessar löngu göngur hafa þróast
út í að menn eru að nota hendurnar
miklu meira en fæturna, maður þarf
að styrkja sig gríðarlega vel á efri
hluta líkamans. Maður þjálfar ýting-
arnar svo vel á hjólaskíðunum, finnst
mér.“
Og Magnús er að þessu enn, reynir
helst að fara a.m.k. tvisvar og stund-
um þrisvar í viku á sumrin á hjóla-
skíðin, og kveðst líka eitthvað stunda
það að ganga á fjöll, til að styrkja
fæturna en hleypur ekki mikið nú-
orðið. „Það er komið slit í hnén og
svona svo ég þoli það ekki eins mikið
og ég gerði hér áður fyrr.“
Þetta er allt svo mjúkt
En hvað svo? Á að halda áfram?
„Meðan maður hefur gaman af
þessu og hefur heilsu, þá vil ég halda
þessu áfram,“ segir Magnús. „En
hversu duglegur maður verður, það
verður að koma í ljós. Ég hef alltaf
unnið mikið með þessu, svo að þetta
hefur oft verið dálítið snúið, en ég hef
bara haft svo gaman af þessu og er
þannig gerður að ég vil helst ekki
vera að fara í svona erfiða göngu
öðru vísi en að vera vel undirbúinn.
Það kostar svolítinn tíma, þannig að
maður þarf að skipuleggja sig vel til
að þetta gangi upp og svo er maður
bara kominn á þennan aldur að mað-
ur er alltaf að hugsa um að fara að
draga saman seglin í þessari vinnu,
hægja á sér í henni, en það hefur ein-
hvern veginn jafnan þróast þannig,
að ég hef alltaf fengið í hendurnar
verkefni sem ég hef haft áhuga á að
takast á við og átt erfitt með að ýta
frá mér og því lent í netinu aftur og
aftur.
Ég er búinn að snerta á nokkrum
íþróttum, en ég tel skíðagöngu vera
einhverja bestu og hollustu íþrótt
sem maður getur stundað. Það er
ekkert sambærilegt við hana. Hún er
líka svo góð fyrir fólk sem er orðið
fullorðið, þarna reynir þetta ekkert á
liðina, hné og ökkla, þarna eru engin
högg, eins og eru í hlaupum og mörg-
um öðrum íþróttum, þarna bara
styrkir þetta, þetta er allt svo mjúkt.
Eftir að ég var búinn að fara tíu
sinnum í Vasa-gönguna og í þá elleftu
og tólftu, þá ákvað ég að næsti áfangi
yrði sú tuttugasta. Nú stefni ég á 25,
ef heilsan verður í lagi. Hvað gerist
eftir það verður að koma í ljós, það
verður enn önnur ákvörðun, sem er
ekki í sjónmáli núna,“ segir Magnús.
Þetta er mikið púl en
gríðarlega skemmtilegt
 Fór í sína 20. Vasa-skíðagöngu  Eiginkonan og synirnir hafa einnig tekið þátt
Klárir í gönguna Feðgarnir Eiríkur, Magnús og Ingólfur klárir í Vasa-
gönguna í Svíþjóð aðfaranótt sunnudagsins 6. mars.
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson.
Skíðafólk Hjónin Magnús Eiríksson og Guðrún Ólöf Pálsdóttir. Þau hafa
bæði tekið þátt í Vasa-göngunni í Svíþjóð, hann 20 sinnum en hún 4 sinnum.