Náttúrufræðingurinn - 2013, Qupperneq 99

99
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
Umfangsmikill hafrannsókna-
leið angur í samvinnu Íslendinga,
Fær eyinga og Norðmanna í júlí og
ágúst sýndi enn frekari útbreiðslu
makríls í átt til norðurs og vesturs
frá síðasta ári. Markíll fannst nú á
öllum hafsvæðum innan íslensku
lög sögunnar þó í minnstu magni
norðvestanlands. Breyting á út -
breiðslu markíls við Ísland hefur
því verið hröð síðustu ár allt frá
því hann fór að veiðast sem meðafli
austur af landinu 2006 og þar til nú
að rúmlega 20% stofnsins mælist
síðla sumars innan lögsögunnar.
Ichthyophonus sýking sem herj að
hefur á íslensku sumar gots síldina
frá árinu 2008 virtist í lítilli rénun.
Athugun á umfangi sýkingar innar
í júlí benti til að um 28% stofnsins
væri sýktur. Frumdýrið leggst mis-
illa á fiskitegundir og talið er að
sýking í síld leiði alltaf til dauða
fiskins.
Hvítabjörn við
Þistilfjörð
Þann 27. janúar varð heimilisfólk
á bænum Sævarland við Þistilfjörð
vart við hvítabjörn í nágrenni bæjar-
ins. Bjarndýrið var þar með það
þriðja sem sést hefur til á tveimur
árum. Líkt og í fyrri skiptin var ekki
hægt að rekja komu dýrsins til haf-
íss og því vekja þessar tíðu komur
undanfarið enn frekar upp vanga-
veltur hvort tilviljun ein ráði eða að
breytingar á högum hvítabjarnanna
hreki þá frá sínum eðlilegu heim-
kynnum.
Af öryggisástæðum og í samræmi
við viðbragðsáætlanir stjórnvalda
var dýrið vegið síðar sama dag og til
þess sást. Athuganir á hræinu leiddu
í ljós að um var að ræða 173 cm heil-
brigða og unga birnu. Bein dýrsins
voru hreinsuð og verða varð veitt á
Náttúrufræðistofnun Íslands.
Steypireyður á Skaga
Óvenjulegur hvalreki varð í lok
ágúst mánaðar þegar um 25 m langa
steypireyði rak á land Ásbúða á
Skaga. Á síðustu áratugum er ein-
göngu vitað um rekna steypireyði í
Berufirði 1964 og aðra á Langanesi
1967 auk tveggja illa farinna hræja
sem sennilega voru einnig af steypi-
reyði. Vegna sérstöðu rekans var
kapp lagt á að varðveita bein dýrs-
ins á Skaga og var Náttúrufræði-
stofn un falin umsjón með hreinsun
og varðveisla beinana þar til viðeig-
andi sýningarvettvangur verður
ákveðinn.
Varhugaverður sveppur
á ferð
Hattsveppur sem hlotið hefur heitið
gallskjalda (Tricholoma virgatum)
6. mynd. Steypireyður rekin á landi Ásbúða á Skaga í lok ágúst. Ljósm./Photo: Þorvaldur
Björnsson.
7. mynd. Gallskjalda (Tricholoma virgatum) nýr hattsveppur á Íslandi. Ljósm./Photo:
Ron Pastorino.