Náttúrufræðingurinn - 2015, Side 27
27
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
species is recorded from other parts of
Northern Scandinavia,10,11 it is likely
that, given a suitable habitat, it could
survive and successfully breed in
Iceland as well. P. atrata is a typical for-
est beetle that hides under bark, moss
and in rotten timber.2,6 Only a few loca-
tions in Iceland fulfill those require-
ments, amongst them the copse Mógilsá
where the first Icelandic specimen was
found. Both adults and larvae actively
hunt snails6 (Figure 3).
P. atrata is unable to fly,6 which ex-
cludes an active dispersal to Iceland
from the European mainland. Most like-
ly, the species was introduced to Iceland
accidentally by carrying pupae or over-
wintering imagines along with import-
ed plants or garden mould.
In addition to the first record of P.
atrata in Iceland, further specimens have
been found in 2014. Two adults were
caught in a simple pitfall trap and a light
trap, respectively, and third instar larvae
of the beetle have been found as well.
P. atrata seems to have established a
population in Iceland. So far, this popu-
lation appears to be rather small, but
habitat conditions and the absence of
specialized predators may favour the
spreading of the species.
Þakkir
Við þökkum Josef K. Müller (Háskólanum í Freiburg, Þýskalandi) fyrir að
útvega beitugildrur og fyrir mikilvægar upplýsingar, Wolfgang Pankow
(Dogern, Þýskalandi) fyrir aðstoð við heimildakönnun og fyrir gagnlegar
athugasemdir, og Þóru Hrafnsdóttur fyrir aðstoð og góðar athugasemdir.
Heimildir
1. Fauna Europaea 2013. (Útgáfa 2.6., ritstjóri de Jong, Y.S.D.M.) Skoðað 16.
mars 2015 á www.faunaeur.org
2. Dekeirsschieter, J., Verheggen, F., Lognay, G. & Haubruge, E. 2011. Large
carrion beetles (Coleoptera, Silphidae) in Western Europe: a review. Bio-
technology, Agronomy, Society and Environment (BASE) 15. 435–447.
3. Dobler, S. & Müller, J.K. 2000. Resolving phylogeny at the family level by
mitochondrial cytochrome oxidase sequences: Phylogeny of carrion
beetles (Coleoptera, Silphidae). Molecular Phylogenetics and Evolution
15. 390–402.
4. Freude, H. 1971. Silphidae (Aaskäfer). Bls. 190–201 í: Die Käfer Mitteleu-
ropas 3 (ritstj. Freude, H., Harde, K.W. & Lohse, G.A.). Goecke & Evers
Verlag, Krefeld.
5. Portevin, G. 1926. Les Grands Nécrophages du Globe. Silphini – Necro-
dini – Necrophorini. – Encyclopédie entomologique (Série A) 6. Lecheva-
lier, París. 269 bls.
6. Heymons, R., Lengerken, H. & Bayer, M. 1927. Studien über die Lebens-
erscheinungen der Silphini (Coleopt.): II. Phosphuga atrata L. Zeitschrift
für Morphologie und Ökologie der Tiere 9. 271–312.
7. Ganglbauer, L. 1899. Familienreihe Staphylinoidea. 2. Teil + Familienrei-
he Clavicornia. Í: Die Käfer von Mitteleuropa. III Band. Verlag von Carl
Gerolds Sohn, Vín. 1046 bls.
8. Reitter, E. 1909. Fauna Germanica. Die Käfer des Deutschen Reiches II.
KG Lutz Verlag, Stuttgart. 392 bls.
9. Müller, J.K. 1983. Konkurrenzverminderung durch ökologische Sonde-
rung bei Laufkäfern (Coleoptera: Carabidae). Doktorsritgerð við Háskól-
ann í Freiburg, Þýskalandi. 214 bls.
10. Lindroth, C.H. 1960. Catalogus Coleopterorum Fennoscandiae et Daniae.
Entomologiska sällskapet, Lundi. 476 bls.
11. Refseth, D. 1980. Atlas of the Coleoptera of Norway. 1. Silphidae, Catop-
idae, Colonidae, Leptinidae. Í: Insecta Norvegiae 1. Norsk Entomologisk
Forening, Þrándheimi. 43 bls.
12. Yalden, D.W. 1976. The food of the hedgehog in England. Acta Therio-
logica 21. 401–424.
13. Horion, A. 1953. Koleopterologischer Beitrag zur Kenntnis der Storch-
nahrung. Mitteilungen des Badischen Landesvereines für Naturkunde
und Naturschutz e.V., Neue Folge 6. 7–16.
14. Posluszny, M., Pilot, M., Goszczynski, J. & Gralak, B. 2007. Diet of sym-
patric pine marten (Martes martes) and stone marten (Martes foina) identi-
fied by genotyping of DNA from faeces. Annales Zoologici Fennici 44.
269–284.
15. Páll Einarsson 2003. Lyngbobbi finnst í Reykjavík. Náttúrufræðingurinn
71. 135–137.
um höfundana
Agnes-Katharina Kreiling (f. 1987) lauk líffræðinámi við
Háskólann í Freiburg árið 2013 með diploma-ritgerð
um umönnun ungviðis hjá hræbjöllunni Nicrophorus
vespilloides. Árið 2014 vann hún að rannsóknum á bjöllu-
fánu Analamazaotra-skógarins á Madagaskar með sér-
stakri áherslu á bjöllur sem laðast að hræjum. Hún hefur
nýlega hafið PhD-nám í vatnalíffræði við Háskólann á
Hólum með rannsóknum á hryggleysingjum í fersku
straumvatni.
Matthías S. Alfreðsson (f. 1986) lauk BSc-prófi í líffræði
frá Háskóla Íslands 2014 og leggur nú stund á nám til
MSc-prófs við sama skóla með rannsóknum á áhrifum
mosabruna á smádýralíf í samvinnu við Nátt-
úrufræðistofnun Íslands. Frá árinu 2012 hefur hann
samhliða náminu starfað hjá Náttúrufræðistofnun sem
aðstoðarmaður við smádýrarannsóknir.
Erling Ólafsson (f. 1949) lauk BSc-prófi í líffræði frá
Háskóla Íslands 1972 og PhD-prófi í flokkunarfræði
skordýra frá Háskólanum í Lundi 1991. Hann hefur
starfað sem sérfræðingur í skordýrum og öðrum land-
hryggleysingjum á Náttúrufræðistofnun Íslands frá
1978.
Póst- og netfang höfunda/Authors’ addresses
Agnes-Katharina Kreiling
Háskólinn á Hólum
Fiskeldis- og fiskalíffræðideild
Háeyri 1
550 Sauðárkróki
kreiling@holar.is
Matthías Alfreðsson
Náttúrufræðistofnun Íslands
Urriðaholtsstræti 6–8
210 Garðabæ
matti@ni.is
Erling Ólafsson
Náttúrufræðistofnun Íslands
Urriðaholtsstræti 6–8
210 Garðabæ
erling@ni.is