Náttúrufræðingurinn - 2016, Page 60
Náttúrufræðingurinn
60
LSD var og er þekkt hugvíkkunarefni sem menn
tengja helst við hippa og sýruhausa. En þegar talið
barst að stórum virkjanaáformum fyrir nokkrum
áratugum gátu ein hverjir spaugvitringar sér þess til
að LSD gæti allt eins verið skammstöfun sem stæði
fyrir hugtakið „lang stærsti draumurinn“. Draumur
sá myndi rætast þegar mönnum tækist að veita
saman í eitt jökul ánum þremur á Norðausturlandi
fyrir eina sameiginlega Austur lands virkjun. Ég
kemst ekki hjá því að drepa á eitt og annað af þessu
tagi því að það gæti orðið til að varpa ljósi á til veru
okkar Kristins þetta sumar og aðstæður allar.
Í Grágæsadal er vatn sem á kortum er ýmist
nefnt Grágæsavatn eða Kreppulón og er dalurinn
umluktur melöldum á alla vegu nema til suðurs. Til
þeirrar áttar blasa við ekki ýkja fjarri sjálf Kverkfjöll í
allri sinni dýrð. Að norðanverðu, milli Grágæsadals
og Kreppu, stendur sjálft Fagra dals fjall sem varð
viðfangsefni Kristins í ritgerð hans til loka prófs
í jarð fræði við Verk fræði- og raunvísindadeild
Háskóla Íslands. Við slógum tjöldum við vatnið
norðanvert þar sem lækjarsytra fellur til Kreppulóns
og varð hún vatns ból okkar. Um allt var búið sem
tryggi legast og ekki vanþörf á þar sem allra veðra
var von eins og brátt átti eftir að koma í ljós. Í hönd
fóru rúmar tíu við burða ríkar vikur þar sem við
Kristinn deildum kjörum og urðum að þola hvor
annan í sama tjaldi óra fjarri manna byggð. Skemmst
var til byggða í Möðru dal og víða um tor leiði að
fara. Aldrei reyndi tiltakanlega á þol rifin í sam-
skiptum okkar Kristins og ég fæ með engu móti
munað að okkur yrði nokkru sinni sundur orða.
Þvert á móti tókst með okkur vin átta sem entist
alla tíð þótt mánuðir, misseri og ár liðu þegar fram
í sótti milli endur funda. Við stóðum þétt saman í
einu og öllu. Eigin lega bættum við hvor annan upp
eins og stundum er sagt. Í gamla gisti húsinu á Egils-
stöðum vorum við kallaðir maðurinn og strákurinn
og komst aldrei almennilega á hreint hvor var hvor.
Eftir sumarið góða héldu menn hvor sína leið eins
og gengur út á vettvang áranna en sólin skín alveg
hreint ótrúlega glatt á þessa daga. Menn voru ungir
og sprækir og víluðu ekkert fyrir sér.
Um tíma vorum við Kristinn aðeins tveir í
Grágæsadal en drýgstan hluta öræfadvalarinnar
vorum við fjórir saman. Auk mín og Kristins
Alberts sonar var þarna lengst af Kristinn Einars-
son og lögðu þeir nafnar stund á háskólanám, sá
fyrr nefndi í jarðfræði – hinn í vatna fræði. Báðir
lögðu þeir sitt af mörkum við öflun gagna til
jarð fræðikorts. Unnið var á hefðbundinn hátt,
ferðast um rannsóknarsvæðið, leitað að opnum
í berggrunninum, jarðlagasnið tekin og þar
fram eftir götunum. Ég og Kristnar tveir vorum
jafnaldrar, rétt skriðnir yfir tví tugt, en leiðangurs-
stjóri og aldursforseti var Gutt ormur Sig bjarnarson
jarðfræðingur. Guttormur hafði á að giska tvo ára-
tugi fram yfir okkur en ég held það hafi aldrei
hvarflað að okkur að hann væri á nokkurn hátt frá-
brugðinn okkur hinum yngri. Gutt ormur reyndist
okkur í hví vetna gagnhollur í ráðum og vinskap
sem haldist hefur óslitið síðan, og að sjálf sögðu
litum við á hann sem okkar and lega leiðtoga.
Guttormi hafði ég kynnst lítillega sumarið áður á
Tungn ár öræfum. Ég rakst síðan á hann af tilviljun
á förnum vegi. Þegar hann spurði hvort ég væri
til í að verja sumri í óbyggðum var ég ekki seinn á
mér að slá til og mun aldrei sjá eftir því. Þegar til
kom var starfs lýsing nokkuð á reiki: Mér var falin
matseld og birgðaöflun og hvað eina sem til féll. Var
ég jafnframt titlaður veðurstofustjóri enda ásamt
öðrum störfum falið að sjá um reglulegar veður -
at huganir, skrá þær og fylgjast með tækjum sem
við settum upp á staðnum. Tækjum þessum var
Kristinn Albertsson rýnir í kort. Við ármót Kreppu og Kverkár á leið úr Hvannalindum í
Grágæsadal.