Morgunblaðið - 17.11.2016, Síða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2016
Lágmúli 5, 108 Reykjavík | Sími 571 5800 | gudrun@garun.is | garun.is
Ertu í söluhugleiðingum?
Guðrún Antonsdóttir
Lögg.fasteignasali
Sími 697 3629
Viltu kraftmikinn fasteignasala sem
vinnur fyrir þig, er heiðarlegur og
traustur.
Bjóddu mér í heimsókn og fáðu frítt
söluverðmat og tilboð í söluferlið
þitt.
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Fjárframlög sem koma erlendis frá
vega sífellt þyngra í rannsókna- og
nýsköpunarstarfi sem unnið er að
hér á landi. Arnljótur B. Bergsson,
sviðsstjóri innleiðingar og áhrifa
hjá Matís, bendir á í nýrri sam-
antekt að alþjóðlegt rannsókna- og
nýsköpunarsamstarf gegni lyk-
ilhlutverki fyrir kraftmikið rann-
sókna- og þróunarstarf hér á landi
þar sem fyrirtæki og vísinda-
samfélag vinna saman að því að
efla og endurnýja atvinnulífið.
Erlent fjármagn stendur undir
um fjórðungi af rannsókna- og ný-
sköpunarstarfi hér á landi.
Hlutur fyrirtækjanna í rann-
sókna- og nýsköpunarstarfinu hef-
ur vaxið verulega. Þannig hafa fyr-
irtæki, og er Matís þar með talið,
stóraukið ráðstöfun fjármuna til
rannsókna og þróunarstarfs á síð-
ustu árum. Fyrirtæki vörðu sam-
tals 12,7 milljörðum meira til ný-
sköpunarstarfs á árinu 2015 en á
árinu 2013 og bendir Arnljótur á
að þar munar mestu um 6,2 millj-
arða meiri útgjöld sem erlendir
einkaaðilar lögðu til. Þeirra fram-
lög námu samtals á því ári 9,8
milljörðum, sem ráðstafað er til
rannsókna og þróunar hér á landi.
Á síðasta ári lögðu einkaaðilar sem
eru hér á landi einnig meira fram
eða 6,1 milljarði meira en þeir
gerðu tveimur árum fyrr og námu
framlög þeirra til rannsókna- og
nýsköpunar samtals 17,5 millj-
örðum kr. á árinu 2015 samkvæmt
samantekt Arnljóts.
Fram kom í tölum sem Hag-
stofan birti í seinasta mánuði að
samanlagt hefðu öll útgjöld bæði
fyrirtækja og opinberra stofnana
til alls rannsókna- og þróun-
arstarfs sem fram fer hér á landi
numið 48,5 milljörðum á síðasta
ári. Á sama tíma og fyrirtæki lögðu
meira til rannsókna og þróun-
arstarfs stóð fjármögnun stofnana
að mestu í stað en háskólastofnanir
vörðu 2,3 milljörðum meira í rann-
sókna og nýsköpunarstarf 2015 en
2013.
Í umfjöllun Arnljóts á vefsíðu
Matís segir að hlutur fyrirtækja í
rannsóknum og þróun hafi vaxið úr
56% árið 2013 í 65% árið 2015.
Erlent fjármagn vegur sífellt
þyngra eins og fyrr segir og segir
Arnljótur að evrópskt samstarf um
rannsóknir og nýsköpun sé Íslend-
ingum mikilvægt.
,,Við höfum allt frá stofnun Mat-
ís lagt mikla áherslu á erlent sam-
starf. Má segja að við höfum að
nokkru leyti fjármagnað starfsemi
Matís með erlendu samstarfi,“ seg-
ir hann í samtali við Morgunblaðið.
Sú margþætta starfsemi við
rannsóknir og ráðgjöf í líftækni,
sjávarútvegi og matvælavinnslu
sem fram fer á vegum Matís er að
stórum hluta fjármögnuð í gegnum
rannsókna- og þróunarsamstarf að
sögn hans og nefnir hann sem
dæmi fjárframlög og styrki á veg-
um Norrænu nýsköpunarmiðstöðv-
arinnar og Norrænu Atlantsnefnd-
arinnar (NORA), sem er staðsett í
Færeyjum. Veigamikill hluti kem-
ur hins vegar í gegnum samstarfið
um Rannsóknaáætlun Evrópu,
Horizon 2020, sem Matís og Há-
skóli Íslands eru þátttakendur í.
„¾ hlutar allra tekna Matís eru
sjálfsaflafé og fjármagnið frá Hori-
zon 2020 vegur þar mjög þungt,“
segir Arnljótur.
Matís er þátttakandi í 12 marg-
víslegum verkefnum á vegum
Horizon 2020. Til marks um fjöl-
breytnina geta verkefnin m.a. verið
allt frá rannsóknum á félagslegum
áhrifum á fiskveiðistjórnun, yfir í
rannsóknir á loftslagsbreytingum,
líftæknirannsóknir, rannsóknir á
vírusum, könnun á hagnýtingu
erfðaauðlinda, lífdísilframleiðslu og
þátttöku í ClimeFish, evrópska
rannsóknaverkefninu, svo dæmi
séu nefnd.
Á síðasta ári voru Horizon 2020
styrkir sem Matís aflaði um 13% of
opinberri erlendri fjármögnun til
rannsókna og þróunarstarfs á vett-
vangi fyrirtækja hér á landi.
9,8 milljarða erlend framlög
 Fyrirtæki stórauka framlög til rannsókna og þróunarstarfs  Erlent fjármagn um fjórðungur
rannsókna- og nýsköpunar hér á landi  Matís er orðið stór þátttakandi í rannsóknastarfi Evrópu
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Rannsóknir og nýsköpun Á síðasta ári voru styrkir sem Matís aflaði með þátttöku í Horizon 2020 rannsóknaáætl-
uninni um 13% of opinberri erlendri fjármögnun til rannsókna og þróunarstarfs á vettvangi fyrirtækja hér á landi.
Margvísleg verkefni
» Matís tekur þátt í 12 af þeim
67 verkefnum sem Íslendingar
eiga hlutdeild í innan Horizon
2020, evrópsku rann-
sóknaáætlunarinnar.
» Auk samstarfs Matís við
innlenda og erlenda aðila og
þátttöku í fjölþjóðlegum verk-
efnum hafa matvælarisar á
borð við PepsiCo og Nestlé
verið meðal viðskiptavina Mat-
ís og keypt af fyrirtækinu rann-
sóknir.
Vísinda- og tækniráð hefur markað þá stefnu að hlutfall
rannsókna og þróunar nemi um 3% af vergri landsfram-
leiðslu hér á landi. Þó að vöxturinn hafi verið mikill er
enn langt í land. Fjárhæðirnar til rannsókna og þróunar
þurfa að aukast um 17,9 milljarða til að ná 3% af lands-
framleiðslu, að sögn Arnljóts B. Bergssonar, sviðsstjóra
hjá Matís.
Hann segir erfitt að spá fyrir um hvenær þessu mark-
miði verði náð þó að vel gangi um þessar mundir. Það
ráðist af mörgum þáttum, m.a. af samstarfsverkefnum
og haft geti áhrif hvort t.d. Bretar, sem eru stærsta samstarfsland Matís,
verði áfram með í evrópska rannsóknasamstarfinu Horizon 2020.
17,9 milljarða vantar upp á
RANNSÓKNIR OG ÞRÓUN VERÐI 3% AF LANDSFRAMLEIÐSLU
Arnljótur Bjarki
Bergsson
Fyrir rúmu ári hvatti menntamála-
ráðherra framhaldsskóla á Norð-
austurlandi til að hafa meira sam-
starf sín á milli. Hluti af því var að
hafa meira samræmi á milli starfs-
tíma skólanna, en Menntaskólinn á
Akureyri (MA)
hefur hingað til
byrjað um miðjan
september og út-
skrifað 17. júní,
meðan aðrir skól-
ar hefja sitt skóla-
starf um miðjan
ágúst og útskrifa í
lok maí. Til að
liðka fyrir auknu
samstarfi leggur
MA til að skólaár-
ið verði samræmdara en nú er. MA
mun þá hefja skólastarf um mánaða-
mótin ágúst/september en mun samt
áfram útskrifa 17. júní eins og áður.
Á ríkisstjórnarfundi í fyrradag var
breyting á starfstíma MA tekin fyrir
en þar var rætt um auka fjármagn til
skólans vegna breytinga á skóla-
árinu, en þegar skólaárinu verður
breytt fær starfsfólk styttra sum-
arfrí og þarf að greiða því það út.
Hingað til hefur ekki fengist fjár-
heimild til þess.
„Við óskuðum eftir því að fá að
færa skólaárið nær skólaári annarra
skóla, það var til umræðu í fyrra en
náðist ekki að fjármagna það að
fullu. Þetta er búið að vera á dagskrá
ríkisstjórnarinnar í þónokkurn tíma
en var loksins tekið fyrir í vikunni,“
segir Jón Már Héðinsson, skóla-
meistari MA.
Breyting á starfsári MA þýðir
meiri möguleika á nýtingu starfs-
fólks milli skóla og einnig verður
hægt að bjóða nemendum að taka
áfanga á milli skóla, að sögn Jóns
Más.
Ekki fengust svör frá mennta-
málaráðuneytinu í gær um hvort
aukin fjárheimild til breytinganna
yrði veitt. ingveldur@mbl.is
MA ætlar að
breyta skólaárinu
 Byrja um hálfum mánuði fyrr en áður
Morgunblaðið/Sigurður Bogi Sævarsson
Skóli Menntaskólinn á Akureyri.
Jón Már
Héðinsson