Morgunblaðið - 17.11.2016, Blaðsíða 27

MINNINGAR 27
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2016
lista hjá Alþýðubandalaginu í
Reykjavík. Ekki málið sagði ég,
en með einu skilyrði þó; að ég
verði við hliðina á Ingibjörgu
Haraldsdóttur. Sem gekk eftir.
Gleymskuveikin vonda sótti
hana heim fyrir nokkrum árum
og ágerðist. Síðastliðið vor
heimsótti ég hana á Grund af því
mig langaði að gera lag við eitt
fallegasta kvæði hennar um
Kúbu, Eyju. Hún þekkti mig
ekki. Við sátum hálftíma saman
í skrítnu samtali og þegar ég til
að segja eitthvað spurði aftur í
lokin hvort ég mætti tónsetja
þetta kvæði, var eins og
gleymskan hopaði frá eitt and-
artak og hún svaraði: annað-
hvort væri nú! Og hló eins og
forðum, glöð og falleg.
Tómas R. Einarsson.
Með söknuði, trega og djúpu
þakklæti kveðjum við Ingi-
björgu Haraldsdóttur, skáld,
heiðursfélaga og fyrrverandi
formann Rithöfundasambands
Íslands. Eins og skáldið sjálft
þá lýsum við eftir henni, lýsum
eftir henni æskurjóðri með elda
í augum, en líklega er hún horfin
inn í ljóðin sem lifa að eilífu.
Lýst er eftir konu
sem fór að heiman í árdaga
fáklædd og loguðu
eldar í augum
lagði á brattann og hvarf
inn í viðsjála þokuna
æskurjóð og hefur
ekki sést
ekki sést síðan
(IH)
Ingibjörg var formaður Rit-
höfundasambandsins á árunum
1994-1998 og var hún jafnframt
fyrsta konan til að gegna því
embætti. Hún var sáttasemjari
og friðarsinni, réttsýn og ráða-
góð og leiddi sambandið inn í
Gunnarshús þar sem það hefur
síðan haft sínar höfuðstöðvar
fyrir hinar skrifandi stéttir.
Ingibjörg veitti samferðamönn-
um innblástur með verkum sín-
um, hugmyndafræði og lífs-
speki. Hún færði okkur heiminn
í hnotskurn, svo meitlaðan og
skýran. Hún sýndi okkur nýja
liti í gömlum mynstrum, spegl-
aði veruleikann eins og best
verður gert. Við söknum vinar,
söknum kímni augnanna, flug-
beitta húmorsins og nærandi
samræðna sem endasentust á
milli gamans og alvöru. Í hug-
anum ómar og yljar dillandi
hláturinn dimmi og axlirnar
hristast létt í minningarmynd-
inni. Enn er svo auðvelt að kalla
fram mildu og flauelsmjúku
röddina sem les ljóðin sín og
vermir, styrkir og opnar gáttir.
Minningin um Ingu er hlý eins
og sumarkvöld í Havana. Minn-
ingin er rauð eins og rósir og
byltingarnar sem hún leitaði og
bjó til í ljóðum. Við erum ham-
ingjusöm og þakklát í sorginni
fyrir að vera samferða Ingu í
tíma og rúmi. Um leið trúum við
þeirri ævintýramynd sem hún
málar af því sem býr handan
fjallsins.
Hinum megin við fjallið
er þögnin áþreifanlegri.
Þar eru önnur fjöll
og aðrir fuglar.
Skuggarnir eru þar lengri
og steinarnir mýkri.
Þú ræður
hvort þú trúir mér.
(IH)
Við trúum og dýpstu samúð-
arkveðjur sendum við börnum
og fjölskyldu Ingibjargar. Allt
hið góða umfaðmi minningu um
einstaka manneskju og heiðurs-
skáld þjóðar.
Fyrir hönd stjórnar Rithöf-
undasambands Íslands;
Kristín Helga
Gunnarsdóttir formaður,
Ragnheiður Tryggvadóttir
framkvæmdastjóri.
✝ Ingveldur L.Gröndal fædd-
ist í alþýðuskól-
anum á Hvítár-
bakka í Borgar-
firði 9. júlí 1929.
Hún lést á krabba-
meinslækninga-
deild Landspítal-
ans við Hring-
braut 8. nóvember
2016.
Foreldrar henn-
ar voru Lúðvíg Guðmundsson,
skólastjóri Myndlista- og
handíðaskólans, f. 1897, d.
1966, og Sigríður Hallgríms-
dóttir húsfreyja, f. 1899, d.
1992. Systkini Ingveldar voru:
a) Hallgrímur, skjalaþýðandi,
f. 1927, d. 1961, b) Guðmundur
Áki, viðskiptafræðingur og
kennari, f. 1931, c) Sigríður
Steinunn, f. 1933, d. 2015.
Ingveldur giftist Halldóri S.
Gröndal sóknarpresti, f. 15.10.
1927, d. 23.7.2009 sonur Sig-
urðar Benediktssonar Grön-
dal, yfirkennara og rithöf-
undar, og konu hans, Mikkel-
ínu Maríu Sveinsdóttur Grön-
dal, húsmóður. Þau eignuðust
fjögur börn; Lúðvík f. 18.8.
1955. Sigurbjörgu, f. 12.5.
1957. Hallgrím, f. 1.5. 1960, og
Þorvald, f. 21.7. 1972. Lúðvík
er kvæntur Kristbjörgu Kon-
og Hildur Inga, f. 2015.
Ingveldur var aðeins
tveggja ára þegar fjölskylda
hennar flutti til Ísafjarðar, þar
sem Lúðvíg, faðir hennar,
gerðist skólastjóri í
Gagnfræðaskóla Ísafjarðar.
Þarna eignaðist hún sínar
fyrstu minningar. Vegna veik-
inda, m.a. Hallgríms bróður
hennar, voru foreldrar hennar
mikið erlendis á árunum 1937
og 1938. Ingveldur var þá í
fóstri á Hvítárbakka í Borg-
arfirði. Árið 1939 stofnaði fað-
ir hennar Handíða- og mynd-
listaskólann, bjó fjölskyldan
þá á nokkrum stöðum í
Reykjavík en frá 1942 var
heimilið að Grundarstíg 2a í
sama húsi og kennsla í Hand-
íða- og myndlistarskólanum
fór fram.
Ingveldur lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík árið 1949. Ingveld-
ur stundaði nám við Kunst- og
håndverksskolen í Oslóeinn
vetur. Fór síðan til Stuttgart í
Þýskalandi til náms í Akadem-
ie des Bildenden Künste. Ingv-
eldur hóf störf sem ritari á
Fræðslumálaskrifstofunni
1968. Síðar starfaði hún sem
læknaritari á Fæðingarheim-
ilinu og síðar kvennadeild
Landspítalans. Ingveldur var
virk í kvenfélagi Grensás-
kirkju til margra ára, þar sem
eiginmaður hennar, Halldór S.
Gröndal, var sóknarprestur.
Ingveldur verður jarðsungin
frá Grensáskirkju í dag, 17.
nóvember 2016, kl. 13.
ráðsdóttur, f. 4.6.
1960. Barn: Ingv-
eldur, f. 1998.
Fyrir á Kristbjörg
Eydísi Ósk, f.
1993, og Konný
Björgu, f. 1993.
Stjúpsonur Lúð-
víks er Björn Zak-
arías, f. 1979, sam-
býliskona Björns
er Eyrún. Börn:
Saga Karitas, f.
1998, Ingibjörg Eva, f. 2000,
og Jóhanna Lísa, f. 2005. Sig-
urbjörg er gift Ólafi Hauki
Ólafssyni, f. 9.2. 1949. Börn:
Ólafur Haukur, f. 1979, kvænt-
ur Ellen. Börn: Haukur Ingi, f.
2010, og Edda María, f. 2013.
Inga Lára, f. 1981, gift Gunn-
ari Bjarna. Börn: Katrín
Björg, f. 2009, Viðar Óli, f.
2011, og Einar, f. 2015. Fyrir
á Inga Lára Victor, f. 2003.
Ásdís Björg, f. 1985, sambýlis-
maður Karl Halldór. Katrín
Lilja, f. 1988, sambýlismaður
Ruaidhri Ryan. Hallgrímur er
kvæntur Sólveigu Fanný
Magnúsdóttur, f. 4.11. 1961.
Börn: Halldór, f. 1988, sam-
býliskona Hrefna, Fanný
Ragna, f. 1991, og Hafsteinn,
f. 1995. Þorvaldur er kvæntur
Láru Sveinsdóttur, f. 18.6.
1974. Börn: Þórunn, f. 2006,
Inga, tengdamóðir mín, er
látin. Það er svo ótal margt sem
rifjast upp í huga mér frá þess-
um tuttugu og átta árum sem
leiðir okkar lágu saman. Efst í
huga mér eru ótal margar
skemmtilegar samverustundir á
þínum heimavelli eða annars
staðar með okkur þar sem þú
naust þess að baka pönnukökur
og hnallþórur og framreiða góð-
an mat. Barnabörnin þín voru
þér afskaplega hjartfólgin og
þau nutu þess svo sannarlega að
fá að vera hjá þér, gista á yngri
árum, fá fróðleik beint í æð og
pylsu með öllu með afa. Mér eru
líka mjög minnisstæðar ferðirn-
ar í Hvamm á Mýrum þar sem
gamli bústaður foreldra þinna
stendur ennþá á þessum fallega
stað. Mikið þótti þér alltaf gam-
an að fara í Hvamm, rifja upp
skemmtilegar minningar, horfa
á útsýnið og njóta í faðmi fjöl-
skyldu þinnar.
Elsku Inga mín, þín verður
sárt saknað, skilaðu kveðju til
tengdapabba og ég veit að þér
líður vel í faðmi hans og allra
þinna.
Minning þín er mér ei gleymd;
mína sál þú gladdir;
innst í hjarta hún er geymd,
þú heilsaðir mér og kvaddir.
(Káinn)
Já, þannig endar lífsins sólskinssaga.
Vort sumar stendur aðeins fáa daga.
En kannske á upprisunnar mikla
morgni
við mætumst öll á nýju götuhorni.
(Tómas Guðmundsson)
Knús alltaf, þín tengdadóttir,
Sólveig Fanný
Magnúsdóttir (Solla).
Elskuleg tengdamóðir mín,
Ingveldur L. Gröndal, er látin.
Kynni okkar hófust þegar við
Systa fórum að draga okkur
saman í byrjun árs 1976.
Mér var strax tekið með hlý-
hug og opnum faðmi og kannski
eilítilli forvitni. Hvernig mann
skyldi hann nú geyma þessi son-
ur skólabróður hennar frá
menntaskólaárunum í MR? Ég
varð aldrei var við annað en að
hún hefði fljótt orðið sátt við
þann mann sem hún fann. Það
sama gilti um mig. Þarna var
fáguð og gáfuð kona sem gott
var að tala við. Þú komst aldrei
að tómum kofanum hjá henni,
hvort sem talið barst að bók-
menntum, listum, sérstaklega
tónlist, íþróttum eða atburðum
líðandi stundar. Og svo var húm-
orinn í góðu lagi.
Að leiðarlokum ber að þakka
af heilum hug velvild, elsku og
allar góðu samverustundirnar.
Allar helgarheimsóknirnar til
ykkar Halldórs, fyrst við Systa
og svo bættust krakkarnir við, í
„hið sígilda sunnudagslæri“.
Alltaf nýbakað bakkelsi með
kaffinu, hjónabandssæla, jóla-
kaka, pönnukökur, kleinur. Ekki
má gleyma glæsilegu jólaávaxta-
kökunni í jóladagsboðinu. Alls
þessa og miklu meira nutum við
ríkulega.
Barnabörnin og barnabarna-
börnin voru ávallt í huga þínum.
Þú fylgdist vel með hvað þau
gerðu og hvernig þeim vegnaði
og sýndir því mikinn áhuga. Þau
voru ávallt velkomin í faðm þinn
og þau nutu þess.
Elsku Inga, þú hvarfst eig-
inlega allt of fljótt úr þessu lífi.
Við fjölskyldan þín vorum búin
að gera ráð fyrir að þú yrðir í
það minnsta jafngömul og móðir
þín, amma Sigga. Það er að
sjálfsögðu bara eigingirni af
okkar hálfu en sýnir jafnframt
hversu stór hluti af lífi okkar þú
í raun og veru varst.
Ég bið Guð almáttugan að
geyma þig og varðveita.
Ólafur Haukur Ólafsson.
Elsku amma Inga er farin frá
okkur eftir stutta baráttu við
erfið veikindi. Við systkinin nut-
um þeirra forréttinda að eiga al-
veg einstakt og dýrmætt sam-
band við ömmu. Þrátt fyrir að
aldurinn færðist yfir síðustu árin
þá var hann einhvern veginn af-
stæður, hún var bara alltaf
hressa amma okkar sem hlaut
að verða 95 ára hið minnsta.
Þess vegna hefur það verið sér-
staklega sárt að kveðja núna, við
áttum bara ekki von á því svona
fljótt. Rétt eins og þegar afi fór
svo skyndilega frá okkur fyrir
rúmum sjö árum, maður verður
aldrei tilbúinn að kveðja þegar
um svo mikilvæga hlekki í lífi
manns er að ræða. Við erum
hins vegar rík af fallegum og
góðum minningum sem hafa
orðið ljóslifandi í huga okkar
síðustu daga.
Amma Inga var svo hlý og
góð, hún var alltaf tilbúin með
heitt á könnunni og kræsingar
með þegar einhver kom í heim-
sókn. Okkur systkinunum fannst
ofsalega gott að koma til henn-
ar, hvort sem það var í lengri
eða styttri heimsóknir, með
mömmu, langömmubörnunum
eða bara ein. Það var hægt að
sitja við klukkutímunum saman
og spjalla um alla heima og
geima – enda var amma alltaf
með puttann á púlsinum þegar
kom að öllu þessu helsta í sam-
tímanum. Hvort sem það voru
dægurmálin, tónlistin eða bara
blákaldur hversdagsleikinn, það
var ekkert henni óviðkomandi.
Hún hafði einfaldlega brennandi
áhuga á öllu sem við krakkarnir
vorum að gera og spurði okkur
spjörunum úr um lífið og daginn
og veginn. Þessi eiginleiki ömmu
gerði það líka að verkum að
maður var aldrei eins spenntur
að segja einhverjum frá nýjum
fréttum, eins og ömmu Ingu og
þess eigum við eftir að sakna.
Við eigum líka eftir að sakna
þess að fá bestu pönnukökur í
heimi, það var ekkert barnaaf-
mæli haldið á heimilinu okkar án
þess að amma Inga mætti með
fjall af gómsætum pönnukökum.
Þær voru auðvitað rúllaðar upp
með sykri og borðaðar af bestu
lyst. Verður hennar einnig sárt
saknað í laufabrauðsbakstrinum,
þá hefð munum við ávallt halda
og njóta þess að vera öll saman
á aðventunni, enda þekkjum við
ekki annað en að jólaundirbún-
ingurinn hefjist með laufa-
brauðsbakstrinum. Það er í raun
hægt að telja upp endalaust af
fjölskylduviðburðum, stórum
sem smáum, hátíðum, jólaboð-
um, afmælum og þorrablótum, í
þeim öllum eigum við eftir að
sakna ömmu sem lét ekkert
fram hjá sér fara, enda fé-
lagsvera með meiru. En við eig-
um alltaf minningarnar og verð-
um að vera þakklát fyrir þær og
allt það sem amma hefur gefið
og kennt okkur. Hún var sterk
og flott kona og við munum
minnast hennar bæði hlæjandi
og brosandi því þannig tók hún
ávallt á móti okkur.
Elsku amma, takk fyrir allt,
farðu í friði og ekki hafa áhyggj-
ur af mömmu, við pössum vel
upp á hana.
Mér tregt er um orð til að þakka þér,
hvað þú hefur alla tíð verið mér.
Í munann fram myndir streyma.
Hver einasta minning er björt og blíð,
og bros þitt mun fylgja mér alla tíð,
unz hittumst við aftur heima.
(Hugrún.)
Vertu sæl, mér svífur yfir,
sífellt blessuð minning þín.
Vertu sæl, ég veit þú lifir,
veit þú hugsar enn til mín.
(Ólína Andrésdóttir.)
Þín,
Ólafur Haukur, Inga Lára,
Ásdís Björg og Katrín Lilja.
Amma Inga: „Hvað segirðu,
ljósið mitt?“
Þetta sagði amma í upphafi
næstum hvers einasta samtals
sem við áttum. Að hún kallaði
mig ljósið sitt er eitt það falleg-
asta sem einhver mun nokkurn
tíma kalla mig.
Þegar ég hugsa um fyrir-
mynd þá hugsa ég meðal annars
um föðurömmu mína, Ingveldi
L. Gröndal.
Ég get ekki lýst því hversu
stolt ég er að vera alnafna henn-
ar. Þessi kona hefur alltaf verið
svo glæsileg til fara, góð og fág-
uð.
Þegar amma bjó með afa
Halldóri á Bræðró niðri í bæ,
þar sem ég fór oft í pössun, tók
hún alltaf svo vel á móti mér.
Mér leið alltaf eins og drottn-
ingu í pössun hjá drottningu.
Pössunin byrjaði yfirleitt á
byggingu á spilahöll með afa,
síðan göngutúr og eftir göngu-
túrinn beið amma eftir mér með
nýeldaða ommilettu. Þá varð
ekki aftur snúið, eftir að amma
kynnti fyrir mér ommilettu hef
ég borðað eina slíka á næstum
hverjum degi.
Ég æfði ballett í 10 ár og
amma kom á hverja einustu
danssýningu hjá mér og gaf mér
meira að segja verðlaun eftir
hverja sýningu. Þegar ég hætti
þá fannst mér aðallega leiðinlegt
að vera að hætta vegna þess að
ég vissi hversu mikið amma hélt
upp á ballettinn, en hún hélt þó
áfram að mæta á danssýningar
eftir að ég byrjaði að æfa dans
hjá DWC.
Við amma höfðum það að
ágætum sið að skrifa stundum
viljandi hvor fyrir neðan aðra í
gestabókum í fjölskylduboðum,
fyrst hún, Ingveldur L. Gröndal
– eldri, og ég fyrir neðan, Ingv-
eldur L. Gröndal – yngri. Okkur
þótti það alltaf frekar fyndið.
Það verður skrýtið að skrifa
ekki lengur yngri fyrir aftan
nafnið mitt.
Þegar afi dó árið 2009 sá ég
mikinn mun á ömmu. Eðlilega
þar sem þau voru búin að vera
gift í meira en hálfa öld. Amma
flutti fljótlega í Hvassó og ég
veit að henni leið ágætlega þar
en ég fann alltaf hvernig amma
var ekki lengur hún sjálf eftir að
afi dó. Mér þótti alltaf erfitt að
heimsækja ömmu eftir að afi dó
því ég get ekki ímyndað mér
hvernig það er að búa einn eftir
slíkan ástvinamissi. Þegar afi dó
var tekinn frá grafreitur fyrir
ömmu. Mér fannst hugsunin um
að missa hana þá svo ótrúlega
fjarri mér en stundin er runnin
upp.
Núna er amma örugglega aft-
ur hún sjálf þar sem ég vona að
hún og afi eigi einhvern veginn
samleið aftur, sama hvernig,
hvort eða hvar það er en ég þarf
ekki að hugsa út í það. Lífið líð-
ur svo hratt og ég ætla að reyna
að varðveita minningarnar um
ömmu þegar ég vissi að henni
leið vel.
Ég hugsa nánast daglega til
afa Halldórs og ég veit ég mun
líka gera slíkt hið sama með þig.
Ingveldur L. Gröndal – eldri.
Elsku amma mín, þín verður
sárt saknað að eilífu, hvíldu í
friði.
Ingveldur L. Gröndal.
Elsku amma Inga.
Að hafa átt jafn umhyggju-
sama og góða ömmu eins og þig
er forréttindi.
Þið afi tókuð okkur systk-
inum ávallt opnum örmum í ein-
stakri ró og frið á Bræðraborg-
arstígnum og fyrir Grafarvogs-
búa eins og mig voruð þið
hjartað í miðbænum. Sá staður
verður mér svo kær að eilífu því
þar lifir þessi hlýja og allar þær
minningar sem þið sköpuðuð
með mér.
Ég verð þér ævinlega þakklát
fyrir þessar minningar en fyrst
og fremst verð ég þér þakklát
fyrir að vera virðulega, hógværa
og fallega fyrirmyndin sem þú
varst og verður alltaf.
Að lokum vil ég þakka þér
fyrir að hafa alið upp þann góða
og vel gefna son sem hann
pabbi minn er. Það er enginn
jafn ráðagóður og áreiðanlegur
eins og hann. Það hefur hann
frá þér og afa.
Ég mun taka rauða varalitinn
með mér hvert sem ég fer í
heiminum, eins og þú.
Við sjáumst svo seinna amma
mín, takk fyrir allt.
Þitt barnabarn
Fanný Ragna.
Óhætt er að segja að Inga
frænka væri kjölfestan í fjöl-
skyldunni, skarpgreind,
skemmtileg, fyndin, góð og fær í
flestu.
Á bernskudögum okkar
systkinanna á sjöunda og átt-
unda áratugnum bjuggu þær
systur Inga og Sigga Steina
ásamt fjölskyldum í Grænuhlíð-
inni.
Stóru börnin fóru í Hlíða-
skóla en yngst var Svana sem
trítlaði með litlu skólatöskuna
sína yfir til Ingu frænku. Skóla-
vistin hjá henni var sú allra
besta, enda var það ekki að
ófyrirsynju að stóri bangsi var
skírður Inga bangsi og voru
þær nöfnur heittelskaðar.
Inga fékk viðurnefnið Inga í
dúllunni með vísan í flugvél en
upp í hana steig Inga ásamt
fjölskyldu sinni og flaug burtu
til Englands. Þau flugu sem bet-
ur fer til baka að tveimur árum
liðnum; í dúllunni. Inga og Hall-
dór eignuðust sjónvarp og við
fjölskyldan þrömmuðum iðulega
yfir götuna að horfa á áríðandi
sjónvarpsefni eins og Dýrling-
inn, Aston-fjölskylduna og
Onedin-skipafélagið. Veðurfrétt-
ir voru líka ómissandi; að telja
L og H á skjánum var góð
skemmtun! Það var engin
ástæða fyrir okkur að kaupa
sjónvarp; því eins og allir ættu
að vita þá er skemmtilegast að
horfa mörg saman á sjónvarp og
maula tekex með smjöri og osti.
Inga frænka gat verið lúmskt
ráðagóð. Eitt sinn sem oftar
sliguðu efnahagserfiðleikar
þjóðarbúið. Íslenskir ráðamenn
höfðu á orði að finna „breiðu
bökin“ og einnig þótti vænlegt
að leggja gjöld á „munaðar-
vöru“. Niðurstaðan var umdeil-
anleg; skertur hlutur launa-
manna sem skyldi greiða „lúxus
og óþarfa“ hærra verði – meðal
annars fyrir tannkrem. – Móður
okkar, sem var einstæð móðir,
þótti nærri sér höggvið og lét
þung orð falla um þjóðfélagið,
bjargarleysi og tannheilsu Ís-
lendinga. Inga leit samúðarfull
yfir eldhúsborðið og sagði: „það
má nota natrón“.
Þegar móðir okkar, Sigga
Steina, systir Ingu, lést fyrir
rúmu ári lofaði Inga því að
verða hundrað ára eins og
amma hennar. Það met slær
Inga svo sannarlega ekki og því
finnst okkur hún vera farin
langt um aldur fram. En við er-
um óendanlega þakklát fyrir að
hafa átt þessa allrabestu
frænku hana Ingu að. Nú er
Inga flogin burtu, kannski með
dúllunni, en alveg örugglega á
góðan stað.
Með ást, virðingu, þakklæti
og djúpum söknuði kveðjum við
Ingu frænku.
Bergljót Sigríður,
Páll Lúðvík og
Svanbjörg Hróðný.
Ingveldur L.
Gröndal