Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.09.1997, Blaðsíða 9

GUÐBJÖRG PÁLSDÓTTIR
Unnið af hjúkrunarfrœðingum á Heilsugœslustöðinni á Seltjarnarnesi. Guðbjörg Pálsdóttir bjá til birtingar í blaðinu. Guðbjörg lauk
B.Sc. prófi í hjúkrunarfrœði frá Háskóla Islands áirið 1986. Hefur starfað á Heilsugœslustöðinni á Seltjarnarnesi síðastliðin sjö ár.
Tevmisvinna
í heilsugæslu
✓
Heilsugœslustöðinni á Seltjarnarnesi hefur teymisvinnu verið beitt sem vinnu-
aðferð síðustu tíu árin. Það vinnuskipulag hefur gefið góða raun, bœði fyrir þá
sem stöðin þjónar og starfsfólk hennar. Einn helsti kostur teymisvinnunnnar, eins og
hún er á Heilsugœslustöðinni á Seltjarnarnesi, er samfella í starfi og samskiptum við
skjólstœðinga. Hér á eftir verður fjallað um hugmyndafrœðina sem teymisvinnan
byggist á, rakin verða tvö ólík dœmi, sem sýna í hverju húnfelst, og livaða
árangurs má vœnta.
Skilgreiningar teymisviimu
Ymsir fræðimenn haí’a skilgreint teymisvinnu en hver
á sinn hátt og hana er einng hægt að útfæra á ýmsa vegu.
Ruth B. Freeman og Janet Heinrich (1981) skil-
greina teymi í hók sinni „Community Health Nursing
Practice“ sem ski]>ulagðan hóp einstakra fagmanna
og skjólstæðinga sem skilgreina ákveðið vandamál og
leggjast á eitt að takast á við það á sem breiðustum
grunni. Hópurinn setur sér sameiginlegt markmið og
metur síðan árangurinn.
Pritchard og Pritchard (1992) skilgreina hins
vegar teymisvinnu sem hóp fólks sem eftir mismun-
andi leiðum vinnur að saineiginlegu markmiði.
Ileilsugæsluteymi er skilgreint sem sjálfstæður
hópur lækna, ritara, hjúkrunarfræðinga, sjúkraliða
og ljósmæðra sem hafa sams konar markmið og
ábyrgð. Allir skilja að fullu sitt hlutverk og einnig
hlutverk hinna í teyminu þannig að hver og einn legg-
ur sitt af mörkum til að veita árangursríka heilbrigð-
isjijónustu (Poulton og West, 1993).
Fjöldi einstaklinga í teymi og hlutverkaskipan geta
verið breytileg eftir viðfangsefnum og hvaða mark-
miðum skal ná. I heilsugæslu er æskilegt að heilsu-
gæslulæknir og hjúkrunarfræðingur myndi teymi auk
sjúkraliða, ljósmóður og ritara, eftir því sem við-
fangsefni og aðstæður eru hverju sinni. Starfið verð-
ur hins vegar markvissara og innri teymisvinna ein-
faldari ef teymið er ekki fjölmennt.
Til að teymisvinna skili árangri nægir þó ekki að
mynda stóra eða smáa hópa fagfólks og segja þeim að
vinna saman.
Freeman og Heinrich (1981) segja að til að
teymisvinna gangi vel þurfi eftirfarandi að vera til
staðar:
1. Alhr í teyminu verða að virða og treysta hver öðrum.
2. Markmiðin verða að vera skýr og afmörkuð og
skiljanleg öllum í teyminu.
3. Verkaskipting á að vera skýr, þ.e. hvaða hlutverk
hver og einn hefur í teyminu miðað við ákveðnar
aðstæður.
4. Sveigjanleiki þarf að vera til staðar og lireytileg
hlutverkaskipan ef þörf krefur.
5. Skipulag og innri vinna má ekki taka of mikinn
tíma frá sameiginlegum markmiðum né vera of
kostnaðarsöm.
Sé þetta til staðar fái eiginleikar teymisvinnu best
notið sín. Eiginleikum teymisvinnu lýsa Pritchard og
Pritchard (1992) hins vegar svo:
1. Þátttakendur teymis stefna að sama marki en það
tengir þá og stjórnar aðgerðum þeirra.
2. Hver og einn gerir sér grein fyrir hlulvcrki sínu i
teyminu og er meðvitaður um sameiginleg áherslu-
atriði teymisins.
3. Teymi verkar á þann hátt að allir leggja sína
TÍMARIT HIÚKRUNARFRÆÐINGA 4.TBL. 73.ÁRG. 1997
201