Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2001, Page 45

Evrópuvika gegn krabbameini 2001
|<Conur tóbAk
Reykingar - vaxandi ógn við heilsu og velferð
evrópskra kvenna
Evrópuvika gegn krabbameini er heilsueflingarátak sem
haldið hefur verið árlega frá árinu 1989. Samband
evrópskra krabbameinsfélaga (ECL) hefur yfirumsjón með
framkvæmdinni. Að átakinu standa krabbameinsfélög víðs
vegar í Evrópu og önnur sambærileg félög sem ekki eru
rekin í ábataskyni.
í ár er yfirskrift átaksins „konur og tóbak“. Markmiðið er
að höfða sérstaklega til kvenna á aldrinum 20-35 ára. Þá
viku, sem átakið stendur, þ.e. 8.-14. október næstkom-
andi, verður mikið um að vera vítt og breitt um Evrópu.
Tilgangurinn er að reyna að draga úr reykingum kvenna.
Reykingar kvenna og tóbaksiðnaðurinn
Tóbaksneysla hefur einna mest áhrif á heilsu og velferð
kvenna um heim allan. Nú deyr meira en hálf milljón
kvenna á ári hverju, en gera má ráð fyrir að sú tala muni
tvöfaldast fyrir árið 2020.
Tóbaksnotkun kvenna verður ekki almenn á Vestur-
löndum fyrr en um eða eftir seinni heimsstyrjöldina, en á 3.
áratugnum ríkti mikil andstaða gegn reykingum kvenna í
Bandaríkjunum. Árið 1921 stóð meðai annars til að leggja
blátt bann við reykingum kvenna, „veikara" kynið átti ekki
að reykja. Eftir fyrri heimstyrjöldina milduðust menn í
afstöðunni til reykinga kvenna og frá þeim tíma fóru reyk-
ingar að blandast inn í sjálfstæðisbaráttu þeirra. Tóbaks-
Áhrif reykinga á konur

Þurrt og líflaust hár'
Gular og blettóttar tennur.....
Hárvöxtur á höku
Þreytutilfinning
Lungnakvef, lungnaþema
Lungnakrabbamein
Lélegt líkamsástand
Barniö fæöist léttara......
Tíðahvörf snemma
Tíðaverkir
Heilablóðfall
Föl húð og hrjúf
" Hrukkur í kringum munninn
■'Andremma
Stækkun skjaldkirtils
.....Hjarta- og æðasjúkdómar
Magasár
ihálskrabbamein
Léieg blóðrás
Fótkuldi
Krabbameinsfélag Rey kjavíkur (1996)
Ragnarök '95, Folkhalsoinstitutet og Cancerfonden
Tímarit hjúkrunarfræðinga ■ 4. tbl. 77. árg. 2001
269