Ráðunautafundur - 15.02.1994, Síða 65

57
Sú óvissa sem samningar um EES og væntanlegir samningar um GATT skapa sviptir
garðyrkjubændur eðlilegri framtíðarsýn og leiðir til einhverskonar tilvistarkreppu. Við bætist
síðan að sumir forsvarsmenn stéttarinnar hafa talið að stéttin sé dæmd til að tapa í sam-
keppninni.
Með það veganesti er nokkuð eðlilegt að lánastofnanir haldi að sér höndum við
lánveitingar.
Sú dökka mynd sem dregin hefur verið upp af framtíð íslenskrar garðyrkju á því eflaust
þátt í þeirri fjárhagskreppu sem garðyrkjubændur eru í.
AFLEIÐINGAR KREPPU HJÁ BÆNDUM FYRIR RÁÐUNAUTINN
Ég hefi hér á undan reynt að gera grein fyrir því hvar og hvemig ráðunautur kemur inn í mál
bónda í kreppu. En hvemig reiðir ráðunautnum af?
Ef ráðunauturinn gegnir starfi sínu til hins ítrasta er ljóst að hann mun lenda í vandræðum
svipuðum og umbjóðendur hans. Ef vinna á traust bóndans er nauðsynlegt að geta hlustað og
aðstoðað þegar aðstoðar er þörf, ekki eftir því hvað klukkan er eða hvaða dagur er. Hann
verður því að vera viðbúinn að í hann sé hringt eða til hans sé komið hvenær sem er. Fjöl-
skyldulíf líður og erfiðleikar í hjónabandi/sambúð geta komið upp. Ef illa fer fyrir skjólstæðingi
getur ráðunauturinn fyllst sjálfsásökunum, hann hefði getað gert betur. Til að ræða vandamál
skjólstæðinga hafa ráðunautar í raun ekki aðra aðila en maka eða samstarfsmenn. Sama gildir
um vandamál þeirra sjálfra þegar þau koma upp. Það segir sig sjálft að ráðunautur sem starfar
einn og hefur ekki aðra aðila sem hann getur rætt við er í mjög þröngri stöðu eða jafnvel í
tilvistarkreppu.
Mjög erfitt getur verið eins og áður segir fyrir ráðunautinn að losa fjölskyldu sína undan
því álagi sem fylgir starfinu á erfiðleikatímum. Ef hann bregst ekki við umleitunum skjól-
stæðingsins er hann um leið að bregðast í starfi sínu á sama tíma telja hans nánustu að hann hafi
brugðist sér.
Spumingin hlýtur því að vera sú hvort ráðunauturinn á að vísa bændum til félagsráðgjafa
eða sálfræðings eða hvort þeir eigi að sinna þessum hluta starfsins og leita sjálfir aðstoðar.