Ráðunautafundur - 15.02.1994, Side 166

158
RÁÐUNAUTAFUNDUR 1994
Sala ferðaþjónustu
Paul Richardson
Ferðaþjónustu bœnda
og
Margrét Jóhannsdóttir
Búnaðarfélagi íslands
1.0 SÖGULEGT SAMHENGI
í þessu erindi ætlum við að beina sjónum okkar að sölumálum og því hvemig beri að viðhalda
velgengni í ferðaþjónustu á vegum bænda. Við álítum að þessi grein standi á tímamótum um
þessar mundir og að mikilvægt sé að bregðast við þeim breytingum sem við sjáum í aðsiglingu.
Menn hafa áður staðið í sambærilegri stöðu þó umfangið hafi verið minna. Því skulum við byija
á því að skoða svolítið sögu ferðaþjónustu á vegum bænda og reyna að læra af reynslunni.
Strax á sjöunda áratugnum var mönnum Ijóst að atvinnulíf til sveita á íslandi var
óæskilega einhæft. Þegar síðan leið á áratuginn heyrðust raddir um framleiðslutakmarkanir,
sem þó komu ekki til framkvæmda fyrr en áratug síðar.
Árið 1964 kynnti Birgir Þorgilsson, núverandi formaður Ferðamálaráðs íslands sér upp-
byggingu ferðaþjónustubænda í Danmörku. Ári síðar flutti hann þessa þekkingu til íslands í
umboði og á vegum Flugfélags íslands.
Á tímabilinu 1965-1972 stóð Flugfélag íslands fyrir markaðssetningu á gistingu og
afþreyingu á sveitabæjum á íslandi, en fjöldi ferðaþjónustubæjanna var frá 5-30 bæir.
Almennur stuðningur meðal bænda við þessa atvinnugrein var h'till sem enginn, enda veltan
hverfandi lítil miðað við hefðbundnar landbúnaðargreinar.
Árið 1972 voru Flugfélag fslands og Lofdeiðir sameinuð í eitt félag, Flugleiðir hf. Nýja
félagið hafði aðrar áherslur en Flugfélag fslands og hætti að mestu kynningu á ferðaþjónustu í
sveitunum. Það var eðlilegt, enda átti nýja félagið tvö hótel í Reykjavik og lagði áherslu á flug
milli meginlands Evrópu og Bandaríkjanna. Gistinóttum hjá bændum fækkaði því á næstu árum
á sama tíma og komum erlendra ferðamanna tíl íslands fjölgaði um 13%. (Úr 68.026 árið 1972
í 76.912 árið 1979).
Árið 1971 var fjallað um ferðaþjónustu á Búnaðarþingi. Þar kom fram álit um að í ferða-
þjónustu væru miklir möguleikar fyrir bændur ef vel væri að uppbyggingu slíkrar þjónustu
staðið og áhersla lögð á afþreyingu. Þessar hugmjaidir hafa aldeilis staðist tímans tönn og eru
ennþá hafðar að leiðarljósi við uppbyggingu á ferðaþjónustu í sveitum. Aðrar heimildir frá
þessum tíma sýna að þeir sem gáfu sér tíma tíl þess að skoða möguleika í ferðaþjónustu á
vegum bænda sáu margslungna atvinnugrein sem gæti orðið hagkvæm jafnt fyrir bændur sem
þjóðarbúið.