Morgunblaðið - 17.06.2017, Qupperneq 24

24 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. JÚNÍ 2017
Enn er bætt um betur með nýju
ReSound heyrnartækjunum
sem gefa eðlilega og
áreynslulausa heyrn.
Taktu þátt í framþróuninni og
prófaðu þessa hágæða tækni.
Aldrei
hefur verið
auðveldara
að heyra
GOLDEN
LOBE
AWARDS
2014
ASSOCIATION OF
INDEPENDENT
HEARING HEALTHCARE
PROFESSIONALS
Most Innovative
Concept 2014
presented to:
Resound - LiNX
made for iPhone
Hlíðasmára 11 · 201 Kópavogur · Sími 534 9600 · heyrn.is
17. júní 2017
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 100.67 101.15 100.91
Sterlingspund 127.85 128.47 128.16
Kanadadalur 75.78 76.22 76.0
Dönsk króna 15.112 15.2 15.156
Norsk króna 11.843 11.913 11.878
Sænsk króna 11.536 11.604 11.57
Svissn. franki 103.39 103.97 103.68
Japanskt jen 0.9172 0.9226 0.9199
SDR 139.0 139.82 139.41
Evra 112.39 113.01 112.7
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 136.261
Hrávöruverð
Gull 1256.6 ($/únsa)
Ál 1863.5 ($/tonn) LME
Hráolía 46.8 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Netrisinn Ama-
zon hefur samið
um kaup á versl-
unarkeðjunni Whole
Foods Markets fyrir
13,7 milljarða
bandaríkjadala,
jafnvirði tæplega
1.390 milljarða
króna. Tilkynnt var
um kaupin í gær.
Verslunarkeðjan er
þekkt fyrir miklar kröfur til birgja um
hollustu og hreinleika en tiltölulega hátt
vöruverð. Whole Foods Markets hefur
boðið upp á íslenskar matvörur í versl-
unum sínum, meðal annars sjávarfang,
eldislax og lambakjöt.
Greiningaraðilar sem AFP-fréttastofan
ræddi við voru sammála um að kaupin
sættu miklum tíðindum og gætu haft
veruleg áhrif á verslun í Bandaríkjunum.
Hlutabréf í Wal-Mart féllu um 5,5% við
tíðindin, í Target um 8,4% og í Costco
Wholesale um 6,2%.
Amazon yfirtekur Whole
Foods verslunarkeðjuna
Whole Foods Sel-
ur ferskar vörur.
STUTT
BAKSVIÐ
Þóroddur Bjarnason
tobj@mbl.is
Einstaklingar sem nýta sér svokall-
aða „tilgreinda séreign“ að fullu,
sem getur verið 3,5% af launum frá
1. júlí 2018, munu geta safnað upp
20 milljónum króna yfir starfsævina,
sé miðað við 500 þúsund króna laun
og 3,5% ávöxtun. Upphæðin fengist
öll greidd út við 67 ára aldur, eða í
jöfnum greiðslum frá 62 til 67 ára
aldurs.
Þórhallur Jósepsson fjölmiðla-
fulltrúi Lífeyrissjóðs verslunar-
manna, segir í samtali við Morg-
unblaðið að um næstu mánaðamót
muni sjóðurinn opna nýja reiknivél
á vef sínum þar sem sjóðfélagar
geta á hlutlausan hátt reiknað út
hvernig best sé að ráðstafa hækk-
uðu framlagi atvinnurekenda í líf-
eyrissjóði, og vegið og metið kosti
og galla. Framlagið, sem er 2% við-
bót, skilar sér til lífeyrissjóðanna 1.
júlí nk. og byggist á samningi
Alþýðusambands Íslands, ASÍ, og
Samtaka atvinnulífsins, SA, frá því í
janúar 2016. 1,5% til viðbótar bæt-
ast svo við 1. júlí 2018 en þá verður
framlag í lífeyrissjóð á almennum
markaði orðið samtals 15,5% og þar
með jafnhátt og í opinbera geiran-
um.
Nýjar ávöxtunarleiðir útfærðar
Þórhallur segir að Lífeyrissjóður
verslunarmanna muni útfæra sér-
stakar nýjar ávöxtunarleiðir fyrir
tilgreindu séreignina.
Hann segir að það sé ekki einhlítt
að það borgi sig að ráðstafa hinu
nýja framlagi í tilgreinda séreign.
„Það verður hver og einn að meta
fyrir sig. T.d. gæti verið mun væn-
legra fyrir ungt fólk með ung börn
að ráðstafa hækkuninni í samtrygg-
ingu vegna þeirra tryggingaréttinda
sem þá ávinnast, en skipta svo yfir í
tilgreinda séreign síðar á ævinni,
t.d. við 40-50 ára aldur. Aðalatriði er
að aðstæður eru mismunandi og það
er fyllilega þess virði fyrir hvern og
einn að veita þessu umhugsun og
íhugun,“ segir Þórhallur.
Hann segir að stuðst verði við
gildandi lög og kjarasamning SA og
ASÍ frá janúar 2016 þar til ný laga-
setning klárist.
Eins og sagt var frá í Morgun-
blaðinu í síðustu viku er ágreiningur
um það meðal hagsmunaaðila hvort
tilgreind séreign tilheyri sama líf-
eyrissjóði og tekur á móti framlög-
um í samtryggingarsjóð, eða hvort
ráðstafa megi nýju séreigninni
frjálst, í sjóð að eigin vali. Forsvars-
menn Almenna lífeyrissjóðsins og
Frjálsa lífeyrissjóðsins bentu á í
þessu samhengi, að gildandi lög
væru skýr að þessu leyti, fólk réði
hvar það ráðstafaði séreignarsparn-
aði sínum.
Þórhallur segir að það sé alltaf
erfitt að ráðleggja í hvora leiðina
eigi að leggja fjármuni. „Enginn
veit sína ævina fyrr en öll er. Ég
svara stundum vinum mínum sem
spyrja mig út í þetta sem svo: „Hve-
nær ætlarðu að deyja?““
Tilgreind séreign skilar
fólki 20 milljónum króna
Morgunblaðið/Ómar
Framreikningur Ef greitt hefur verið tiltekinn tíma í lífeyrissjóð myndast réttur til framreiknings til örorkulífeyris.
Sparnaður
» Þumalputtareglan er að fyrir
hverjar 100 þúsund krónur í
ellilífeyri til 82 ára aldurs þarf
20 milljón króna sjóð.
» Með viðbótarframlaginu
ávinnur sjóðfélagi sér sterkari
réttindi til maka- og örorkulíf-
eyris í samtryggingarsjóðnum.
» Atvinnurekendur hefja
greiðslu viðbótarframlagsins 1.
júlí. Ekki liggur á að ákveða
sparnaðarleið.
 Ný reiknivél Lífeyrissjóðs verslunarmanna opnuð 1. júlí  Erfitt að ráðleggja
Eignir lífeyriskerfisins í árslok 2016
námu 3.726 milljörðum króna sem
jafngildir 154% af vergri landsfram-
leiðslu, að því er fram kemur í nýjum
tölum frá Fjármálaeftirlitinu. Það eru
um 272 milljörðum meiri eignir en í
árslok 2015. Sem hlutfall af vergri
landsframleiðslu lækka hins vegar
eignir lífeyriskerfisins um 3 prósentu-
stig frá fyrra ári vegna lægri ávöxt-
unar sjóðanna og aukinnar lands-
framleiðslu.
Hrein raunávöxtun lífeyrissjóð-
anna versnar verulega á milli ára.
Raunávöxtun samtryggingadeilda líf-
eyrissjóða í lok árs 2016 var 0% og er
með því lægsta sem gerðist innan
OECD-landa. Strax í kringum ára-
mót var útlit fyrir lakari eða neikvæða
raunávöxtun, meðal annars vegna
styrkingar krónunnar gagnvart er-
lendum myntum.
Til samanburðar var raunávöxtun
8% árið 2015 sem var þá mesta raun-
ávöxtun íslenskra lífeyrissjóða í tæp-
an áratug. Hrein raunávöxtun lífeyr-
issjóðanna síðastliðinn aldarfjórðung
er þó 4,3%, sem er yfir langtímavið-
miði þeirra um 3,5% árlega ávöxtun.
Hrein raunávöxtun séreignar-
sparnaðar lífeyrissjóða var neikvæð
um 0,7% og annarra vörsluaðila nei-
kvæð um 2% á liðnu ári.
Stærra en viðskiptabankarnir
Eignir samtryggingadeilda jukust
um nærri 8% á síðasta ári, séreign-
arsparnaðar í vörslu lífeyrissjóðanna
um 6% og hjá öðrum vörsluaðilum um
8%.
Til samanburðar við eignir lífeyris-
kerfisins voru efnahagsreikningar
þriggja stærstu viðskiptabankanna
um 3.200 milljarðar króna og lána-
markaðurinn í heild um 4.250 millj-
arðar króna. gislirunar@mbl.is
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Lífeyrissjóðir Ávöxtun séreignar-
sparnaðar var neikvæð í fyrra.
Eignirnar yfir
3.700 milljörðum
 Eignir lífeyris-
kerfisins 154% af
landsframleiðslu