Morgunblaðið - 17.06.2017, Qupperneq 29
29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. JÚNÍ 2017
Eggert
Þjóðhátíð Landsmenn fagna 73 ára afmæli íslenska lýðveldisins í dag, 17. júní. Fáninn verður víða í öndvegi, líkt og hjá þessum ungu drengjum í leikskólanum Álftaborg í Safamýrinni.
Fyrir rúmu ári
ákvað meirihluti Sam-
fylkingar, Pírata,
Vinstri grænna og
Bjartrar framtíðar að
kaupa ekki lengur
könnun um viðhorf til
þjónustu sem unnin
hafði verið fyrir nokk-
ur sveitarfélög og
gerði samanburð á
milli sveitarfélaga
mögulegan. Nið-
urstöðurnar höfðu ekki verið já-
kvæðar fyrir Reykjavíkurborg en á
nánast öllum þáttum rak borgin
lestina miðað við önnur sveit-
arfélög. Fyrir neðan má sjá dæmi
um hvernig niðurstöðurnar litu út í
síðustu könnun sem Reykjavík var
þátttakandi í. Þar voru 19 sveit-
arfélög borin saman, þar á meðal öll
sveitarfélögin á höfuðborgarsvæð-
inu.
Spurt var:
Hversu ánægð(ur) eða óánægð
(ur) ert þú með skipulagsmál al-
mennt í sveitarfélaginu – Reykjavík
í 18. sæti af 19.
Hversu ánægð(ur)
eða óánægð(ur) ert þú
með gæði umhverf-
isins í nágrenni við
heimili þitt – Reykja-
vík í 19. sæti af 19.
Hversu ánægð(ur)
eða óánægð(ur) ert þú
með þjónustu í
tengslum við sorp-
hirðu í sveitarfélaginu
– Reykjavík í 17. sæti
af 19.
Hversu ánægð(ur)
eða óánægð(ur) ert þú
með þjónustu við grunnskóla sveit-
arfélagsins? Reykjavík í 19. sæti af
19.
Hversu ánægð(ur) eða óánægð
(ur) ert þú með þjónustu leikskóla
sveitarfélagsins? Reykjavík í 19.
sæti af 19.
Hversu ánægð(ur) eða óánægð
(ur) ert þú með aðstöðu til íþrótta-
iðkunar í sveitarfélaginu? Reykja-
vík í 19. sæti af 19.
Hversu ánægð(ur) eða óánægð
(ur) ert þú með þjónustu við eldri
borgara í sveitarfélaginu? Reykja-
vík í 19. sæti af 19.
Hversu ánægð(ur) eða óánægð
(ur) ert þú með þjónustu við fatlað
fólk í sveitarfélaginu? Reykjavík í
19. sæti af 19.
Á heildina litið hversu ánægð(ur)
eða óánægð(ur) ert þú með sveitar-
félagið sem stað til að búa á?
Reykjavík í 16. sæti af 19.
Meirihlutinn í Reykjavík ákvað í
framhaldinu að losa sig við óþægi-
legu fréttirnar með von um að borg-
arbúar myndu gleyma þessari
óþægilegu umræðu með að hætta
þátttöku í könnuninni.
Röksemdir meirihlutans voru að
þarna væri verið að mæla viðhorf,
og þeir sem væru spurðir vissu
jafnvel ekki hverju þeir væru að
svara og því kæmi borgin svona illa
út. En stenst þetta? Mikilvægt er
að þjónustan í Reykjavík sé eins
góð og kostur er og jafn mikilvægt
er að viðhorf til hennar séu góð.
Viðhorf geta haft áhrif á það hvar
fólk sækir um vinnu eða starfar,
hvar það býr, hvar það ákveður að
framkvæma hluti, hvar það ákveður
að búa. Ef það er einlæg trú meiri-
hlutans í Reykjavík að þjónustan sé
mjög góð og þeir sem svara séu
bara eitthvað að misskilja málin eða
illa uppfræddir, þá er það reyndar
afar sterk vísbending um að ein-
hverju hafi verið ábótavant í kynn-
ingarmálum. Því hvernig má það
vera að Reykjavík reki miklu víð-
feðmari þjónustu, með miklu meiri
kostnaði en samt hafi viðhorfið til
þjónustunnar í Reykjavík ítrekað
skrapað botninn í samanburði við
önnur sveitarfélög? Í stað þess að
fást við þann vanda ákvað meiri-
hlutinn að gera lítið úr niðurstöðum
og losa sig við óþægilegar upplýs-
ingar. Meirihlutinn hefur gefið alls
kyns afsakanir og skýringar, allt
frá því að þetta skipti engu máli yfir
í að borgarbúar séu of kröfuharðir
og því ekki marktækir.
Meirihlutinn ákvað hins vegar að
nota sínar eigin aðferðir og mæla
sína eigin hópa eða notendur þjón-
ustunnar í Reykjavík. Það er
kannski skiljanlegt því í slíkum
könnunum fær þjónustan líklega
mun betri einkunn. Ýmislegt er
hins vegar varhugavert við þá af-
stöðu. Meðal annars að þeir sem
njóta þjónustu eru líklega ánægðari
en þeir sem ekki njóta hennar, þeir
eru örugglega síður til í að segja
sjálfum þjónustuaðilanum frá
óánægju sinni þar sem þeir eru
honum háðir um þjónustuna, ekki
er leitað sérstaklega að þeim sem
ekki hafa fengið þjónustu og þannig
má draga úr áhrifum hópsins sem
ekkert fær eða er óánægður. Svo
auðvitað að því sem athyglisverðast
er, eða samanburðinum við önnur
sveitarfélög, er þá sleppt.
Auðvitað segir sig sjálft að ef
Reykjavíkurborg bæði klæðskera-
sníður þjónustukannanir sínar að
eigin hentisemi og án nokkurs tæks
samanburðar við önnur sveitarfélög
er vitneskja um þjónustustig borg-
arinnar í fullkomnu myrkri. Spyrja
má hvað meirihlutinn vandar sig
svona mikið við að fela fyrir borg-
arbúum?
Eftir Áslaugu Maríu
Friðriksdóttur » Spyrja má hvað
meirihlutinn vandar
sig svona mikið við að
fela fyrir borgarbúum?
Áslaug María
Friðriksdóttir
Höfundur er borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
aslaug@sja.is
Feluleikur í Reykjavík?
Í góða veðrinu á dög-
unum brugðum við
hjónin okkur af bæ og
ókum Bústaðaveginn til
baka. Þegar við komum
vestur fyrir Háaleit-
isbrautina hvarf sól-
skinssvipurinn af and-
liti okkar. Við tóku
byggingakranar og
hálfköruð fjölbýlishús
með steypustyrkt-
arjárnið í allar áttir. Útvarpshúsið
var horfið, – þessi fallega bygging,
sem hafði blasað við vegfarendum
sem fram hjá fóru og úr Fossvogs-
dalnum.
Þannig hefur borgarstjóranum
smátt og smátt tekist að gera
Reykjavík ljótari með þvílíkum fram-
kvæmdum þar sem hús eiga ekki að
rísa. Ég tek annað dæmi af Tryggva-
götu og bið menn standa við pylsu-
vagninn „Bæjarins bestu“ og horfa til
austurs. Ljótir steinveggir eru að rísa
á báðar síður og þröng akrein á milli.
Þriðja dæmið er sýnu verst, – við-
bótarbyggingin við Landsímahúsið
sem verið er að byggja og á að ná
fram að rennusteinunum við Kirkju-
stræti á milli Austurvallar og Vík-
urgarðs. Víkurgarð-
urinn hefur gengið
undir ýmsum nöfnum.
Bjarni Magnússon úr
Engey sem ég kallaði
„afa minn afa“ sagði
mér litlum dreng að
þetta væri „gamli
kirkjugarðurinn“. Og
nú á að malbika yfir
grafirnar svo að þar
geti orðið bílastæði fyr-
ir framan hið nýja hótel
sem áður hét Land-
símahúsið.
Ég fékk á sínum tíma viðtal við Jón
Gnarr borgarstjóra til að mótmæla
þessum framkvæmdum, – að þrengja
svo að Alþingishúsinu og gömlu hús-
unum vestur að Herkastala. Borg-
arstjórinn skildi mig ekki og fór að
hafa áhyggjur af því að ný bygging,
sem Alþingi reisti á móti Ráðhúsinu,
yrði ekki nógu falleg. Í þeim svifum
kom aðstoðarmaður hans, S. Björn
Blöndal, inn og fór að rekja samtöl
þingforseta við borgarstjóra út af
þessu máli og var margt missagt í
þeim fræðum. Ég kaus að trúa því
sem þingforseti hafði sagt mér og
fann að ég átti ekki erindi við þessa
menn.
Og víkur nú sögunni að útvarps-
húsinu og byggingarframkvæmd-
unum þar. Í stuttu máli þá leist okkur
íbúum á Efstaleiti 10-14 og Miðleiti
5-7 ekki á blikuna. Á reitnum eiga að
rísa fjölbýlishús með 361 íbúð og að
auki verslunar- og skrifstofuhúsnæði
sem verður 800 fermetrar að stærð.
Við sendum því inn kæru til „Úr-
skurðarnefndar umhverfis og auð-
lindamála“ sem dagsett er 17. októ-
ber 2016, og var til hennar vandað.
Þar er rökstutt að fyrirhuguð upp-
bygging muni hafa umtalsverð
grenndaráhrif sem fer út fyrir það
sem íbúum er gert að sæta sam-
kvæmt nábýlisrétti. Það er fyllilega
ljóst að umferðar- og öryggismál hafa
ekki verið skoðuð með nægilega
ígrunduðum hætti af hálfu borg-
arinnar, raunar bendir allt til þess að
áætlanir borgarinnar byggist á ósk-
hyggju fremur en raunverulegum
umferðartölum og spám.
Í kærunni er lögð áhersla á að íbú-
ar Efstaleitis 10-14 og Miðleitis 5-7
kusu að kaupa sér íbúð á kyrrlátu
svæði þar sem unnt væri að njóta elli-
áranna í ró og næði.
Svar Reykjavíkurborgar við kær-
unni er dagsett 29. nóvember 2016.
Þar er aðaláherslan lögð á umferð-
armálin. Umferðin á að verða óbreytt
þó að íbúðum fjölgi um 361 auk versl-
unarhúsnæðis. Því á að ná fram með
því að fækka bílastæðum! Miðað er
við að ferðir vegna nýrrar byggðar
verði 20% færri á hverja íbúð en er í
dag að meðaltali á höfuðborgarsvæð-
inu. Fullyrt er að umferð um Bú-
staðaveg sé að mestu óháð uppbygg-
ingunni á útvarpshússreitnum. Það
er rökstutt með því að umferð um
Efstaleiti tengist nær eingöngu innan
hverfisins og áfram í þessum dúr. Ég
var aldrei góður í flatarmálsfræði en
Brynjólfur Sveinsson kenndi mér þó,
að maður ætti að hafa það fyrir reglu
að velta því fyrir sér hvort útkoman
út úr dæminu væri sennileg. Ég held
að borgarstjórinn ætti að taka þá
reglu upp!
Það er athyglisvert að í hinu langa
svari Reykjavíkurborgar skuli hvergi
minnst á fyrirhugaðar bygginga-
framkvæmdir umhverfis Borgarspít-
alann og á Veðurstofuhæðinni. Mér
finnst rétt að benda Úrskurðarnefnd
umhverfis- og auðlindamála á það
sem viðbótarrökstuðning við það,
sem í kærunni stendur.
Ég hef í höndum bréf frá „Úr-
skurðarnefnd umhverfis- og auð-
lindamála“ dags. 3. apríl sl. Þar segir
að nefndin skuli kveða upp úrskurð
sinn eins fljótt og kostur er og innan
þriggja til sex mánaða frá því að
málsgögn berast frá viðkomandi
stjórnvaldi. Fyrirsjáanlegt sé að
vegna mikilla anna muni mál okkar
íbúanna við Efstaleiti og Miðleiti tefj-
ast umfram áðurnefnda lögmæta
fresti. Eins og stendur sé úrskurður
almennt ekki kveðinn upp innan árs
frá því að gögn berast.
Nú veit nefndin að Reykjavík-
urborg gaf út framkvæmdaleyfi í
trássi við kæruna. Það er alvarlegt í
ljósi þess að ekki verður til baka snú-
ið á útvarpshússreitnum. En nefndin
lætur sér fátt um finnast og aðhefst
ekki neitt. Ég á bágt með að skilja þá
einstaklinga, sem í nefndinni sitja, að
þeir skuli sætta sig við þessi vinnu-
skilyrði og spyr hví þeir segi ekki af
sér. Mér finnst þetta vera umhugs-
unarefni fyrir umboðsmann Alþingis.
Hver er réttur borgaranna í máli eins
og þessu? spyr ég sjálfan mig og
svara mér sjálfur: „Enginn!“
Eftir Halldór
Blöndal »Umferðin á að verða
óbreytt þó að íbúð-
um fjölgi um 361 auk
verslunarhúsnæðis. Því
á að ná fram með því að
fækka bílastæðum!
Halldór Blöndal
Höfundur er fyrrv. ráðherra og
forseti Alþingis.
halldorblondal@simnet.is
Af útreikningum borgarstjóra