Læknablaðið - 01.01.2017, Blaðsíða 38

38 LÆKNAblaðið 2017/103
Steinn Jónsson
lyflæknir á Landspítala
steinnj@landspitali.is
Landakotsspítali var einstakur staður
og á sér merkan sess í sögu íslenskrar
heilbrigðisþjónustu. Á leitarvefnum
Wikipedia segir svo um Landakotsspítala:
„Hann tók formlega til starfa árið 1902 og
var aðalspítali Íslands og kennsluspít-
ali Læknaskólans þangað til Landsspít-
alinn tók til starfa árið 1930. Í lok nítjándu
aldar var krafan um sjúkrahús í Reykjavík
mjög hávær. Þörfin var mikil. Bæjarstjórn
Reykjavíkur var tilbúin að leggja til fé en
Alþingi ekki. Árið 1901 kom tilboð frá St.
Jósefssystrum í Landakoti um að reisa og
reka fullkomið sjúkrahús í Reykjavík. Al-
þingi tók því tilboði fegins hendi en vildi
þó hvorki veita kaþólikkum styrk eða lán
til verkefnisins. Spítalinn var reistur 1902
fyrir söfnunarfé frá Evrópu.“
Sankti Jósefssystur reistu og ráku spít-
alann frá stofnun hans 1902 til 1977 þegar
sjálfseignarstofnun tók við rekstrinum
samkvæmt samningi við heilbrigðisyfir-
völd. Þær fengu aldrei laun fyrir störf
sín og unnu myrkranna á milli við að
hjúkra sjúklingum. Þær urðu að gæta
ítrustu hagkvæmni og sparsemi til að ná
endum saman. Þeir læknar sem störfuðu
við Landakotsspítala höfðu engin föst
laun heldur var þeim greitt fyrir unnin
verk. Þeir lögðu inn sína sjúklinga eða
tóku við bráðatilfellum og báru ábyrgð
á sjúklingunum frá því að þeir lögðust
inn og til útskriftar. Þannig skapaðist
samfella í stundun og ákvarðanatöku.
Þessu stundunar- og greiðslukerfi hefur
vafalaust verið komið á af systrunum og
fyrstu læknunum í sameiningu til þess
að nýta fjármuni sem best. Með tímanum
þróaðist einstök menning á Landakoti sem
snerist um ábyrgð, umhyggju og ástundun
við sjúklinga. Yfir starfseminni sveif andi
systranna og blessun Guðs. Allir sem
störfuðu á Landakoti hugsa til baka með
stolti að hafa fengið að taka þátt í starfinu
þar.
Tilefni þessara skrifa nú er að nýlega
hafa fallið frá tveir mætir læknar, þeir
Tómas Árni Jónasson og Guðjón Lár-
usson, sem voru burðarásar í starfsemi
lyflækningadeildar Landakotsspítala.
Á meðfylgjandi mynd sjást þeir félagar
ásamt dr. Bjarna Jónssyni við eitthvert
hátíðlegt tækifæri. Myndin gæti verið
tekin í kapellunni sem var einnig fræðslu-
og samkomusalur spítalans. Mér þykir
líklegt að Bjarni hafi sagt þeim einhverja
skemmtilega eða ögrandi sögu og þeir haft
gaman af allir þrír. Bjarni var ótvíræður
leiðtogi læknanna meðan hans naut við en
starfslok hans og stofnun sjálfseignarstofn-
unar fór nokkurn veginn saman. Systurn-
ar héldu áfram störfum þótt reksturinn
væri ekki lengur á þeirra ábyrgð.
Mín fyrstu kynni af Landakotsspítala
voru sumarið 1974 þegar ég réði mig á
næturvaktir á skurðdeildum spítalans
eftir 3. ár í læknanámi. Var þá ábyrgur
fyrir þremur hjúkrunardeildum með einn
sjúkraliða á hverjum gangi mér til aðstoð-
ar. Það voru tveir kandídatar í húsinu,
einn fyrir skurðlækningar og annar fyrir
lyflækningar, og það var nóg að gera.
Sjúklingar lyflækna lágu einnig á þessum
deildum og kynntist ég þeim lítillega á
vöktunum. Eftir útskrift úr læknadeild
1977 fór ég beint á Landakot á kandídatsár
á skurðdeildina. Þá var sjálfseignarstofn-
unin að taka við spítalanum og mér eru
Minningar frá Landakotsspítala
– um Tómas Árna Jónasson og Guðjón Lárusson
U M F J Ö L L U N O G G R E I N A R
Sérfræðingar í kvensjúkdómum og
fæðingarhjálp við kvennadeild HVE, Akranesi
Lausar eru til umsóknar stöður sérfræðinga í kvensjúkdómum og fæðingarhjálp við Kvennadeild
Heilbrigðistofnunar Vesturlands, Akranesi. Möguleiki er á hlutastörfum nokkurra sérfræðinga eftir
nánara samkomulagi, sem jafngildir alls tveimur stöðugildum.
Sérfræðiréttindi í kvensjúkdómum og fæðingarhjálp ásamt staðgóðri reynslu í klínisku starfi er
skilyrði og þátttaka í bakvöktum er hluti af starfinu.
Á Heilbrigðisstofnun Vesturlands starfa sérfræðingar með langan starfsferil í sérgreininni. Þeir
eru fúsir til að deila reynslu sinni með þeim sem kynnu að sýna starfinu áhuga og leggja þeim
lið. Lögð hefur verið áhersla á formlegt samstarf við kvennadeild Landspítala og það samstarf er
þegar hafið.
Á Kvennadeild Heilbrigðisstofnunar Vesturlands eru framkvæmdar allar helstu aðgerðir í kven-
sjúkdómum. Mikil áhersla hefur verið lögð á aðgerðir í neðri þvagvegum kvenna og aðgerðir um
fæðingarveg. Um 550 aðgerðir eru framkvæmdar árlega. Um 300 konur fæða börn sín á deildinni
á ári hverju. Mikil áhersla er lögð á hlýlegt starfsumhverfi og viðmót.
Umsóknarfrestur er til 1. febrúar 2017.
Öllum umsóknum verður svarað. Umsækjendum bent á að nota rafrænt eyðublað á vef Embætti
landlæknis.
Upplýsingar um starfshlutfall og vinnuskipulag gefa: Konráð Lúðvíksson yfirlæknir, s.4321000,
netfang konrad.ludviksson@hve.is og Þórir Bergmundsson, framkvæmdastjóri lækninga, s.
4321000, netfang thorir.bergmundsson@hve.is. Umsókn með upplýsingum um menntun og fyrri
störf sendist settum forstjóra HVE Ásgeiri Ásgeirssyni, asgeir.asgeirsson@hve.is, Merkigerði 9,
300 Akranes.