Morgunblaðið - 30.11.2017, Blaðsíða 43
UMRÆÐAN 43
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. NÓVEMBER 2017
Ljósin tendruð á Hamborgartrénu.
Miðbakki, Reykjavíkurhöfn
Ljósin á Hamborgartrénu verða tendruð kl. 17:00 laugardaginn
2. desember en tréð er staðsett á Miðbakka Reykjavíkurhafnar.
Það eru góðir vinir frá Hamborg sem senda jólatréð til Reykja-
víkurhafnar. Þessi hefð hefur verið milli aðila allt frá árinu 1965.
Við athöfnina munu fulltrúar frá Hamborg flytja stutt ávarp um
leið og þeir afhenda gjöfina. Kristín Soffía Jónsdóttir, formaður
Faxaflóahafna sf., þakkar fyrir jólatréð fyrir hönd Faxaflóahafna.
Herbert Beck sendiherra Þýskalands á Íslandi, ávarpar gesti við
tréð ásamt Dr. Sverrir Schopka, fulltrúa Þýsk-Íslenska félagsins í
Þýskalandi. Að athöfn lokinni er gestum boðið í heitt súkkulaði
og viðeigandi bakkelsi í Hafnarhúsinu. Félagar úr Lúðrasveit
Hafnarfjarðar leika jólalög.
Þessi fallegi siður, að senda jólatré til Reykjavíkurhafnar, er
tileinkaður íslenskum togarasjómönnum sem sigldu á Hamborg
með fisk strax eftir seinni heimstyrjöldina. Þess er sérstaklega
minnst að sjómennirnir gáfu svöngu og ráðlausu fólki á hafnar-
svæðinu fiskisúpu á meðan verið var að landa úr togaranum.
Á hverju ári síðan árið 1965 hefur Eimskipafélag Íslands flutt tréð
endurgjaldslaust til Reykjavikur og í ár eru það Íslandsvina-
félögin í Hamborg og Köln sem styrkja þetta framtak. Faxaflóa-
hafnir ásamt Þýsk-Íslenska Viðskiptaráðinu hafa staðið fyrir
skipulagningu að móttöku trésins.
Anleuchten des Weihnachtsbaumes aus
Hamburg amMiðbakki, Reykjavik-Hafen
Am Samstag, den 02. Dezember 2017, um 17:00 Uhr wird
pünktlich zur Weihnachtszeit der Weihnachtsbaum aus Hamburg
in Reykjavík angeleuchtet. Der Baum ist ein Zeichen der Dank-
barkeit für die Hilfspakete isländischer Seeleute an bedürftige
Menschen in Hamburg nach dem Zweiten Weltkrieg. Der erste
Baum kam 1965!
Sprecher der Delegation aus Hamburg werden eine kurze An-
sprache halten, während sie die Tanne offiziell übergeben. Kristín
Soffía Jónsdóttir , Vorsitzender der Faxaflóahäfen wird sich im
Auftrag des Hafens für die Tanne bedanken. Daraufhin folgt
eine kurze Ansprache von Herbert Beck, deutscher Botschafter
in Island, begleitet von Sverrir Schopka, Sprecher der Deutsch-
Isländischen Gesellschaft in Deutschland. Im Anschluß werden
die Gäste zu heißer Schokolade und Gebäck ins Hafenhaus
eingeladen. Mitglieder der Hafnarfjörður-Blaskapelle spielen
Weihnachtslieder.
Seit 1965 hat Eimskip den Transport der Tanne jedes Jahr ge-
sponsort und dieses Jahr hat ebenfalls Gesellschaft der Freunde
Islands, Hamburg, und Deutsch-Isländische Gesellschaft, Köln,
dieses Unterfangen unterstützt.
Die Faxaflóahäfen und die Deutsch-Isländische Handelskammer
haben den Transport und den Empfang der Tanne organisiert.
Ég hef í þremur
stuttum pistlum bent
á nokkur atriði, séð
með gests auga, sem
mér finnst að betur
mættu fara á Íslandi.
Hvort nokkur, af þeim
stjórnmálaleiðtogum
sem nú eiga að taka
við stjórn á Íslandi,
muni lesa skrif mín
eða taka tillit til
þeirra er ekki mitt
mál, en ég elska þetta land og
þessa þjóð.
Það sem einkennir Íslendinga
öðru fremur er frumkvæði. Þessi
kraftur til að skapa eitthvað nýtt.
Það á við um öll okkar listrænu
störf sem eru með ólíkindum, ár-
angur okkar í íþróttum sem er ein-
stakur og árangur á sviðum at-
vinnu af alls kyns tagi. Að horfa á
Ísland úr fjarlægð gefur aðra sýn
en að vera beinn þátttakandi í þjóð-
félaginu og maður fyllist aðdáun og
undrun.
Að þjóðin eigi listamenn eins og
Erró, Kristján Guðmundsson,
Hrein Friðfinnsson o.fl., o.fl. á sviði
myndlistar. Menn eins og Baltasar
og aðra sem gera
myndir á borð við
„Undir trénu“ á sviði
kvikmynda, menn eins
og Jón Kalman, Hall-
grím Helgason, Auði
Jónsdóttur, Stefán
Mána, Arnald Indr-
iðason, sem skrifa
bækur sem seljast í
hundraða þúsunda
upplagi í landi bók-
menntanna, Frakk-
landi, að eiga fótbolta-
lið bæði karla og
kvenna sem eru í
fremstu röð auk fimleikafólks og
íþróttamanna á öðrum sviðum.
Þetta er ævintýri líkast.
Þó að við eigum engan Steve
Jobs eða Elon Musk eru íslenskir
tölvunördar að gera stóra hluti á
heimsvísu og það er alveg ótrúlegt
þegar við munum eftir að Íslend-
ingar eru álíka fjölmennir og næsta
borg við mig, Aix-en-Provence.
Tónlistarmenn okkar eru einnig
með ólíkindum. Að við skulum eiga
heimslistamann eins og Björk er
kraftaverk og Víkingur Heiðar
Ólafsson er kannski enn meira
kraftaverk sem þessari þjóð hefur
verið gefið af örlæti sínu. Einnig
Kristin Sigmundsson, Kristján Jó-
hannsson, Gunnar Kvaran, Einar
Jóhannesson, Guðnýju Guðmunds-
dóttur og Jónas Ingimundarson en
sá músíkant hefur frætt þjóðina
betur en aðrir um tónmál lífsins.
Það mætti lengi telja okkar frá-
bæru tónlistarmenn. Þeir eru ein-
stakir og skara almennt fram úr
starfsbræðrum sínum hér í Frakk-
landi. Það er kannski að þakka
þessari söngnáttúru Íslendinga en
við eigum fleiri kóra en aðrar þjóð-
ir og marga þeirra í fremstu röð.
Ísland er landið
Eftir Ármann Örn
Ármannsson
Ármann Örn
Ármannsson
» Það sem einkennir
Íslendinga öðru
fremur er frumkvæði.
Þessi kraftur til að
skapa eitthvað nýtt.
Höfundur er fyrrv. framkvæmda-
stjóri Ármannsfells hf.
armann@festival.is
nýlega að fullu endurgerður austan
megin í firðinum.
Þveranir
Greinarhöfundar hafa áður skrif-
að um firðina við norðanverðan
Breiðafjörð (Vegurinn vestur:
Hugsum fram veginn, http://
www.visir.is/g/2011709079993). Og
nú er enn sótt að fjörðunum með
áðurnefndri tillögu í Vatnsfirði og
áframhaldandi áformum Vegagerð-
arinnar gegn Þorskafirði, Djúpa-
firði og Gufufirði.
Þveranir fjarða eru mikið inngrip
í náttúruna. Áhrif á lífríki er illa
hægt að sjá fyrir, jafnvel þótt gert
sé ráð fyrir sjávarföllum undir brýr.
Sjávarstraumar breytast til dæmis
augljóslega og óvíst hvort fullt
rennsli undir brýr helst um ókomna
tíð. Nægir í þessu sambandi að
skoða Borgarfjörðinn þar sem
sandrif hlaðast upp beggja vegna
brúar.
Við áhrif á land og lífríki bætist
hin mikla sjónmengun sem þverun
fjarða hefur í för með sér. Vestfirð-
ir eru einstök náttúruparadís og
fegurð náttúrunnar þar er ein af
auðlindum Vestfirðinga og allra
landsmanna. Ferðamenn koma frá
öllum heimshornum, þar sem nátt-
úran á undir högg að sækja, til að
upplifa þessa náttúru. Þessu ætlar
Vegagerðin og fylgismenn hennar
að breyta stórlega til hins verra,
þvera firðina og setja niður við
sjóndeildarhring stórkarlaleg
mannvirki – grjótgarða og steypu.
Þar með mun náttúruupplifun okk-
ar og komandi kynslóða breytast
um ókomna tíð. Það dytti engum í
hug að gera brýr yfir Gullfoss eða
Dettifoss eða þvera Þingvallavatn
þó að þar væru bestu vegstæðin.
Sem betur fer.
Krónur og aurar
Ein helstu rök fyrir að fara þver-
unarleið er að það sé ódýrari kostur
en göng og vegur um botna fjarða.
En hvernig er náttúran verðmetin í
krónum og aurum? Hver eru verð-
mæti þessara einstöku fjarða í dag?
Hver verða verðmæti þeirra næstu
hundrað árin? Eftir þverun verður
ekki svo auðveldlega aftur snúið.
Þetta er endanleg og óafturkræf að-
gerð. Hefur Vegagerðin gert slíkt
verðmat?
Vegagerðinni er svo sem nokkur
vorkunn því vissulega er snúið að
mæla fegurð og sérstakt lífríki í
peningum. En þótt ekki sé auðvelt
að setja verðmiða á gildi einstakra
landsvæða er ljóst að tekjur Íslend-
inga af náttúru landsins hafa aukist
gríðarlega undanfarin ár og munu
að öllum líkindum aukast enn. Og
að hverju leita ferðamennirnir, inn-
lendir sem erlendir? Fegurð. Nátt-
úrufegurð Íslands. Náttúrufegurð
Vestfjarða og Breiðafjarðar. Ekki
bara fegurð Látrabjargs eða Dynj-
anda heldur líka fegurð fjarðanna,
fjaranna og heiðanna. Góður vegur
um botna fjarðanna er virðisauki
fyrir alla Vestfirðinga á meðan
þveranir gjaldfella Vestfirði sem
ferðamannastað og draga úr vaxtar-
möguleikum í þeirri grein sem í dag
er stærsti og verðmætasti atvinnu-
vegur þjóðarinnar.
Góður vegur er nauðsyn
Góður vegur um firðina er að
sönnu mikilvægur, sérstaklega fyrir
íbúa Vesturbyggðar. Hins vegar
þarf að leggja veginn í samræmi við
þá náttúru og landshætti sem hann
fer um. Að fórna mikilvægri nátt-
úru Breiðafjarðar til þess eins að
stytta veginn um einhverja kíló-
metra eða spara kostnað við gerð
ganga er mikil skammsýni. Sömu-
leiðis er algerlega óraunhæft að um
þrönga firði með litlu undirlendi sé
alls staðar hægt að keyra á 90 km
hraða.
Það er mikil einföldun og engum
rökum stutt að byggð á Vestfjörð-
um standi og falli með þverunar-
vegi. Velgengni byggða er háð ótal
mismunandi þáttum eins og at-
vinnuástandi, skólamálum, heilsu-
gæslu og flugsamgöngum svo eitt-
hvað sé nefnt. Alla þessa þætti má
styðja við sérstaklega, sé fyrir því
vilji í landinu.
Hernaðurinn gegn fjörðunum
Titill þessarar greinar skírskotar
í fræga grein Halldórs Laxness frá
árinu 1970. Þar kvað við nýjan tón
til varnar náttúru Íslands. Síðan þá
hefur of mikið vatn runnið til sjávar
úr manngerðum uppistöðulónum og
framræsluskurðum á Íslandi.
Stöldrum nú við og hugsum fram
veginn. Leggjum góða vegi í botn-
um fjarðanna og gerum göng í
gegnum farartálma. Við eigum ekki
landið heldur höfum við tekið okkur
tímabundinn nýtingarrétt. Þessum
rétti fylgir sú ábyrgð að skila land-
inu með sómasamlegum hætti til
komandi kynslóða. Hernaðinum
gegn fjörðunum verður að linna.
» Ferðamenn koma frá
öllum heimshornum,
þar sem náttúran á
undir högg að sækja, til
að upplifa þessa nátt-
úru. Þessu ætlar Vega-
gerðin og fylgismenn
hennar að breyta stór-
lega til hins verra, þvera
firðina og setja niður við
sjóndeildarhring stór-
karlaleg mannvirki –
grjótgarða og steypu.
Höfundar eru læknar.