Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Side 21

21
kaupmáttar ráðstöfunartekna, sem áður er getið. í þeim forsendum er gert ráð
fyrir, að kaupmáttur ráðstöfunartekna á mann verði að ársmeðaltali svipaður og
síðastliðið ár. Ekki er reiknað með, að úr sparnaði dragi frekar en varð á liðnu ári
og því gert ráð fyrir, að einkaneyzlan þróist með sama hætti og kaupmáttur, standi
í stað á mann, en aukist um 1% í heild. Þetta er sama niðurstaða og fékkst í
þjóðhagsáætlun. Ógerningur er að segja fyrir um breytingar einstakra útgjalda-
liða, en það fer meðal annars eftir þróun verðlags og breytingu verðhlutfalla, sem
mun að verulegu leyti ráðast af gengisskráningu.
Samneyzla.
Aætlanir um samneyzlu á liðnu ári eru einkum byggðar á bráðabirgðatölum um
ríkisútgjöld, en lítið er vitað um samneyzluútgjöld sveitarfélaga. Líkur eru taldar
á, að samneyzla hafi aukizt heldur minna á árinu 1980 en árin næstu á undan, eða
um 2%, samanborið við 3,5% 1979 og 3,8% 1978.Þessi áætlun fyrir árið 1980 er
óbreytt frá þeim spám um samneyzlu, sem settar voru fram í þjóðhagsáætlun í
október og í júlíhefti skýrslunnar Úr þjóðarbúskapnum.
Fjárlög ársins 1981 fela í sér nokkra aukningu samneyzlu á þessu ári og sama
gildir um þær útgjaldaáætlanir sveitarfélaga, sem þekktar eru. í þjóðhagsspá
þessa árs er því gert ráð fyrir, að samneyzlan aukizt um svipað hlutfall og á liðnu
ári, eða um 2% að raungildi.
Fjármunamyndun.
í fjárfestingar- og lánsfjáráætlun fyrir árið 1980 var gert ráð fyrir, að fjármuna-
myndunin í heild yrði samkvæmt þjóðhagsreikningauppgjöri1) tæplega 7% meiri
að raungildi en á árinu 1979. Á verðlagsforsendum áætlunarinnar var fjármuna-
myndun talin verða 3.273 m.kr. Er fjármunamyndunarspáin var endurskoðuð um
mitt ár, voru taldar horfur á heldur meiri aukningu, eða um 8^2% að raungildi,
auk þess sem sýnt var, að verðlag hækkaði meira en gert var ráð fyrir í fjár-
festingar- og lánsfjáráætlun. í áætlun fyrir árið 1980 er nú talið, að fjármuna-
myndunin hafi orðið um 8% meiri að vöxtum2) en á árinu 1979 og numið 3.585
m.kr. Verðlag fjármunamyndunar er talið hafa reynzt nær 53% hærra að
meðaltali en árið áður, meðalhækkun byggingarkostnaðar var 55,6%, en verð
innfluttrar fjárfestingarvöru hækkaði talsvert minna. í fjárfestingar- og lánsfjár-
áætlun var reiknað með 45% hækkun byggingarkostnaðar.
Aukning fjármunamyndunarinnar á árinu 1980 stafar að mestu leyti af stór-
framkvæmdum, einkum við Hrauneyjafossvirkjun, sem urðu nær fjórðungi meiri
en árið áður, og af innflutningi skipa og flugvéla, en útgjöld til þeirra kaupa urðu
') í þjóðhagsreikningum ársins 1979 er farið með tjón það, er varð er þota Flugleiða fórst haustið 1978, með þeim
hætti, að tryggingabætur fyrir þotuna, sem greiddar voru á árinu 197 9, voru dregnar frá fjármunamyndunartölum
ársins en færðar til tekna á þjónustureikningi utanríkisviðskipta. Þessar færsiur hafa ekki áhrif á þjóðarfram-
leiðslutölur, en valda því á hinn bóginn að töiur um fjármunamyndun 1979 verða lægri en útgjöld til fjár-
munamyndunar á því ári. Á sama hátt mælist aukning fjármunamyndunar í þjóðhagsreikningum milli áranna
1979 og 1980 meiri en ella vegna frádráttarins 1979 og meiri en raunveruleg aukning útgjalda á sama tíma.
2) Útgjaldaaukningin er hins vegar áætluð 6%.