Læknablaðið - 01.09.2018, Blaðsíða 28

408 LÆKNAblaðið 2018/104
rannsóknum á mönnum og hversu mik-
ilvægt sé að upplýsa þátttakendur um
eðli rannsóknar. Þar komum við hjá LÍ
nokkuð við sögu þegar samin var yfir-
lýsing WMA um notkun á gögnum um
fólk. Þetta var svokölluð Taipei-yfirlýsing
en vinna við hana var undir okkar stjórn.
Umfjöllun ráðstefnunnar um rannsóknir
á mönnum verður væntanlega upphaf
endurskoðunar WMA á Helsinki-yfirlýs-
ingunni sem upphaflega var gerð 1964 og
hefur verið endurskoðuð á 5-10 ára fresti
síðan. Síðast var hún endurskoðuð 2013
en endurskoðunarferlið tekur mörg ár og
nú þegar eru komnar upp hugmyndir að
breytingum. Það er skemmtilegt að nefna
að lokahönd endurskoðunarinnar 2013 var
lögð hér á vinnufundi fastanefndar WMA
í húsakynnum LÍ og nú er væntanlega að
hefjast endurskoðun hennar með umræð-
um á þinginu í haust.“
Að sögn Jóns er mikið til umræðu í
Evrópu hvernig læknar skuli sinna óskráð-
um innflytjendum. „Þetta voru áður
kallaðir ólöglegir innflytjendur en núna
eru þeir sagðir óskráðir. Þetta er fólk sem
dvelur í viðkomandi landi án vitundar yf-
irvalda. Um hundruðir þúsunda manna er
að ræða í Evrópu og umræðan hefur verið
hávær meðal annars í Svíþjóð og Þýska-
landi. Á ráðstefnunni verður málþing um
hvernig læknar eigi að þjónusta þetta fólk
sem er algjörlega utan heilbrigðiskerfisins.
Læknir hefur lagalegan rétt til að vísa
slíkum einstaklingi frá en siðfræðilega ber
honum skylda til að sinna hverjum þeim
sem til hans leitar. Þetta er eitt dæmi um
árekstur milli þess lagalega og siðfræði-
lega og kemur oft á tíðum upp en leysist
þó oftast með tímanum. Klemman sem
læknirinn stendur frammi fyrir getur
falist í því að vinnustaðurinn, stofnunin
þar sem hann vinnur, setur ákveðnar
reglur en það er ekki víst að þær séu sam-
hljóða siðfræðinni sem lækninum ber að
starfa eftir.“
Enn eitt umræðuefnið sem Jón nefnir
að verði sífellt áleitnara er notkun gervi-
greindar í læknisfræðilegum tilgangi.
„Bandaríska læknafélagið tók að sér að
undirbúa málþing um þetta efni og hefur
boðið tveimur virtum rannsakendum á
þessu sviði að halda erindi á málþinginu.
Þetta verður eflaust mjög áhugavert enda
hefur tækni á þessu sviði fleygt mjög hratt
fram á síðustu árum.“
Margir þekktir fyrirlesarar
Af fyrirlesurum sem boðið hefur verið til
siðfræðiþingsins nefnir Jón Ilonu Finchley
barónessu frá Englandi. „Hún hefur verið
mjög virk í umræðu um lífslokameð-
ferð og líknardráp og hún stýrði þeirri
umræðu í breska þinginu sem lyktaði
með því að líknardráp eru ekki leyfð í
Bretlandi. Hún er mjög sterkur andmæl-
andi líknardráps. Ruth Maclean kemur
frá Bandaríkjunum og hefur rannsakað
siðfræði erfðafræðinnar og Bartha Knopp-
ers frá Kanada hefur rannsakað siðfræði
erfðarannsókna. Kári Stefánsson forstjóri
Íslenskrar erfðagreiningar verður einnig
frummælandi. Kirsty Boyd líknlæknir
kemur frá Skotlandi og Otmar Kloiber
framkvæmdastjóri WMA mun fjalla sér-
staklega um sögu samtakanna og hvað
þau standa í rauninni fyrir. Ég nefni þessa
fyrirlesara þar sem þau eru með staka fyr-
irlestra en síðan eru fjölmargir fyrirlesarar
og frummælendur sem koma fram á mál-
þingum innan ráðstefnunnar og best er
fyrir þátttakendur að kynna sér í dagskrá.“
Umfang aðalfundarins og ráðstefn-
unnar er verulegt en fulltrúar WMA eru
um 200 talsins og síðan er gert ráð fyrir
jafnmiklum fjölda sem sækir ráðstefnuna.
„Þetta verða því líklega á fimmta hund-
rað manns sem sækja bæði ársfundinn
og ráðstefnuna og sannarlega ánægjulegt
að Læknafélag Íslands skuli bera hitann
og þungann af svo stórri samkomu. Við
njótum síðan krafta aðalskrifstofu WMA
en við höfum átt mjög gott og náið sam-
starf við starfsfólk hennar undanfarna
mánuði,“ segir Jón Snædal að lokum.
DAGSKRÁ ÞINGSINS ER Á BLS. 420