Læknablaðið - 01.04.2018, Blaðsíða 3

Hlíðasmára 8
201 Kópavogi
sími 564 4104
Útgefandi
Læknafélag Íslands
Læknafélag Reykjavíkur
Ritstjórn
Magnús Gottfreðsson,
ritstjóri og ábyrgðarmaður
Elsa B. Valsdóttir
Gerður Gröndal
Hannes Hrafnkelsson
Magnús Haraldsson
Sigurbergur Kárason
Þórdís Jóna Hrafnkelsdóttir
Tölfræðilegur ráðgjafi
Thor Aspelund
Ritstjórnarfulltrúi
Védís Skarphéðinsdóttir
vedis@lis.is
Blaðamaður
Hávar Sigurjónsson
havar@lis.is
Auglýsingastjóri og ritari
Esther Ingólfsdóttir
esther@lis.is
Umbrot
Sævar Guðbjörnsson
saevar@lis.is
Upplag
2000
Prentun, bókband
og pökkun
Prenttækni ehf.
Vesturvör 11
200 Kópavogi
Áskrift
14.900,- m. vsk.
Lausasala
1490,- m. vsk.
© Læknablaðið
Læknablaðið áskilur sér rétt til að birta
og geyma efni blaðsins á rafrænu formi,
svo sem á netinu. Blað þetta má eigi
afrita með neinum hætti, hvorki að hluta
né í heild, án leyfis.
Fræðigreinar Læknablaðsins eru skráð-
ar (höfundar, greinarheiti og útdrættir)
í eftirtalda gagnagrunna: Medline
(National Library of Medicine), Science
Citation Index (SciSearch), Journal Cita-
tion Reports/Science Edition, Scopus
og Hirsluna, gagnagrunn Landspítala.
The scientific contents of the Icelandic
Medical Journal are indexed and
abstracted in Medline (National Library
of Medicine), Science Citation Index
(SciSearch), Journal Citation Reports/
Science Edition and Scopus.
ISSN: 0023-7213
LÆKNAblaðið 2018/104 163
Læknablaðið
THE ICELANDIC MEDICAL JOURNAL
www.laeknabladid.is
Læknablaðið hefur fengið Önnu Þorbjörgu Þorgrímsdóttur til liðs við sig til að velja og skrifa um kápumyndir
á 104. árgangi blaðsins í tilefni 100 ára afmælis Læknafélags Íslands. Myndirnar tengjast þeim efnum sem
eru í brennidepli afmælisgreina hvers tölublaðs.
Anna er sagnfræðingur og safnafræðingur og fyrrum stjórnandi Lækningaminjasafnsins.
Við enda færibandsins eða hluti langrar keðju?
Við erum stödd við enda færibandsins í nýinnréttaðri
smitgáttardeild (steríldeild) Lyfjaverzlunar ríkisins í Borg-
artúni 6. Árið er 1979. Salvör Veturliðadóttir og Guðríður
Guðjónsdóttir bera glerflöskur samviskusamlega upp að
ljósi. Þær grandskoða hverja flösku sem allar innihalda
innrennslislyf. Er flaskan heil? Er mögulega eitthvað tor-
kennilegt við innihaldið? Leiki minnsti vafi á að varan sé
í fullkomnu lagi er hún tekin til hliðar, annars er flöskunni
pakkað í kassa og er tilbúin til afhendingar.
Stungulyf eru framleidd með smitgát (aseptískt) og
áður en kemur að hinni nákvæmu skoðun hafa margnota
flöskurnar runnið á færiböndum, fyrst tvívegis í gegnum
þvottavél og sótthreinsun og þaðan að áfyllingarvél sem
staðsett er í dauðhreinsuðu herbergi. Þar er skipt um loft
20 sinnum á klukkustund og starfsfólkið er með grímur.
Að lokum eru flöskurnar hitaðar upp í 120 °C í 20 mínútur
enda þurfa stungulyf að vera sæfð (steríl).
Í upphafi fór framleiðsla innrennslislyfja fram á
sjúkrahúsunum en fluttist til Lyfjaverzlunarinnar 1954.
Þá hafði þörfin aukist verulega vegna framfara á sviði
skurðlækninga og svæfingalækninga. Stöðugt flóknari
skurðaðgerðir voru gerðar á æ veikari sjúklingum sem var
bætt vökvatap og saltmissir með blöndu af vatni, glúkósa
og dálitlu af matarsalti. Í byrjun voru framleiddir 50 lítrar á
dag en þegar hér er komið sögu 500-1000 lítrar.
Nýja færibandið nýttist ekki lengi. Sex árum síðar,
1985, var glerflöskum skipt út fyrir einnota plastpoka.
Framundan voru fleiri breytingar á starfseminni. Lyfja-
verzlun ríkisins breyttist í Lyfjaverslun Íslands hf með
lögum árið 1994. Einkavæðingu lyfjaframleiðslunnar lauk
ári síðar og 2002 hætti framleiðsla innrennslislyfja því hún
þótti ekki lengur svara kostnaði. Þar sem innflutningur
getur raskast vegna heimsfaraldurs, farsótta, náttúru-
hamfara eða verkfalla voru árið 2006 sett lög um neyðar-
framleiðslu dreypilyfja og birgðahald í landinu.
Ljósmyndina tók Bjarnleifur Bjarnleifsson og birtist
hún ásamt fleiri myndum í Dagblaðinu 24. janúar 1980.
Anna Þorbjörg Þorgrímsdóttir
Stjórn Læknafélags Íslands 2017-2018
Stjórn Læknafélags Íslands er kjörin var á
aðalfundi í október 2017 skipa þau (efri röð f.v.):
Guðrún Ása Björnsdóttir heimilislæknir með-
stjórnandi, Björn Gunnarsson svæfingalæknir
gjaldkeri, Reynir Arngrímsson erfðalæknir for-
maður, Magdalena Ásgeirsdóttir lyflæknir ritari.
Neðri röð f.v.: Hjalti Már Þórisson röntgenlæknir
meðstjórnandi, María Gottfreðsdóttir augnskurð-
læknir meðstjórnandi, Jóhanna Ósk Jensdóttir
heimilislæknir meðstjórnandi. Á myndina vantar
Ólaf Ó. Guðmundsson geðlækni meðstjórnanda.
Frá og með næsta aðalfundi verða þær breytingar
á stjórn LÍ að hana skipa tveir fulltrúar frá hverju
fjögurra aðildarfélaga auk formanns. Félögin
fjögur eru Félag sjálfstætt starfandi lækna LR, Fé-
lag sjúkrahúslækna, Félag almennra lækna og Fé-
lag íslenskra heimilislækna. Auk formanns hvers
félags kjósa félögin einn fulltrúa hvert í stjórn
LÍ. Formaður LÍ er kosinn almennri rafrænni
kosningu allra félaga innan LÍ en sá háttur var
viðhafður í fyrsta sinn við kosningu formanns
2017. HS