Læknablaðið - 01.04.2018, Blaðsíða 15

LÆKNAblaðið 2018/104 175
R A N N S Ó K N
og betri skráning, væri vissulega meira afl og hægt væri að bera
saman fleiri breytur innan rannsóknar.
Veikleiki rannsóknarinnar er að hún er afturskyggn. Skráning
á ýmsum þáttum, svo sem á fylgikvillum, hreyfingu, mataræði,
eftirfylgd augnlækna og sálfélagslegri líðan, var ómarkviss og
ekki nægjanleg til að hægt væri að nýta upplýsingarnar í rann-
sóknaskyni. Skráningin batnaði þegar sykursýkiseyðublaðið í
Sögukerfinu var tekið í notkun árið 2015. Langt verkfall heilbrigð-
isstarfsmanna árið 2015 gæti hafa haft áhrif á niðurstöðurnar.
Lokaorð
Rannsóknin sýndi að líkamleg mæligildi þátttakenda breyttust
ekki mikið á þeim 10 árum sem rannsóknin náði til og almennt
mætti of lágt hlutfall þátttakenda alþjóðastöðlum um líkamleg
mæligildi. Leggja þarf áherslu á bætta blóðsykurstjórnun þar
sem einungis um þriðjungur þátttakenda náði alþjóðaviðmiðum
langtíma sykurgildis árið 2015. Alþjóðaviðmið leggja grunn að
skipulagi í meðferð.10,15 Mikilvægt er að fylgja alþjóðaviðmiðum en
góð og skipulögð skráning er grunnur að því að hægt sé að fylgjast
með útbreiðslu sykursýki1 og tryggja gæði meðferðar. Gera þarf
átak til að bæta skráningu hjá einstaklingum með sykursýki og
nota sykursýkiseyðublaðið í Sögukerfinu.
Full þörf er á markvissri heilbrigðisþjónustu fyrir einstaklinga
með sykursýki þar sem samvinna milli heilsugæslu og sérhæfðra
göngudeilda er höfð að leiðarljósi. Brýnt er að heilbrigðisstarfsfólk
vinni með stjórnvöldum að því að draga úr nýgengi sykursýki 2
á Íslandi.
Þakkir
Rannsakendur vilja þakka Garðari Sveinbjörnssyni tölfræðingi
fyrir tölfræðigreiningu, Vísindasjóði Félags íslenskra hjúkrunar-
fræðinga fyrir styrk til rannsóknarinnar og Heilbrigðisstofnun
Suðurnesja fyrir styrk og stuðning.
Heimildir
1. Guariguata L, DR, Hambleton I, Beagley J, Linnenkamp
U, Shaw JE. Global estimates of diabetes prevalence for
2013 and projections for 2035. Diab Res Clin Pract 2014;
103: 137-49.
2. World Health Organization. Diabetes country profiles
april, 2016.
3. Andersen K, Aspelund T, Gudmundsson EF,
Siggeirsdóttir K, Þórólfsdóttir RB, Sigurðsson G, et al. Úr
gögnum Hjartaverndar: Faraldsfræði kransæðasjúkdóma
á íslandi í hálfa öld. Læknablaðið 2017; 103: 411-20.
4. Gubitosi-Klug R, Lachin JM, Backlund J, Lorenzi GM,
Brillon DJ, Orchard TJ. Intensive diabetes treatment and
cardiovascular outcomes in type 1 diabetes: the DCCT/
EDIC study 30-year follow-up. Diabetes Care 2016; 39:
686-93.
5. Lachin JM, Bebu I, Nathan DM, Zinman B, Brillon DJ,
Backlund J, et al. Mortality in type 1 diabetes in the DCCT/
EDIC versus the general population. Diabetes Care 2016;
39: 1378-83.
6. UK Prospective Diabetes Study Group. Intensive blood
glucose control with sulphonylureas or insulin compared
with conventional treatment and risk of complications
in patients with type 2 diabetes (UKPDS 33). Lancet 1998;
352: 837-53.
7. Sarwar N, Gao P, Seshasai SR, Gobin R, Kaptoge S, Di
Angelantonio E, et al. Diabetes mellitus, fasting blood
glucose concentration and risk of vascular disease: a colla-
borative meta-analysis of 102 prospective studies. Lancet
2010; 375: 2215-22.
8. Inzucchi SE, Bergenstal RM, Buse JB, Diamant
M, Ferrannini E, Nauck M, et al. Management of
hyperglycaemia in type 2 diabetes: a patient-centered
approach. Position statement of the American Diabetes
Associaltion (ADA) and the European Association for the
Study of Diabetes (EASD). Diabetes Care 2012; 35: 1364-79.
9. Intensive glycemic control and the prevention of
cardiovascular events: Implications of the ACCORD,
ADVANCE, and VA diabetes trials. J Am Coll Cardiol
2009; 53: 298-304.
10. American Diabetes Association. Standards of Medical
Care in Diabetes – 2016: Summary of revisions. Diabetes
Care 2016; 39: 4-5.
11. Kiran T, Glazier RH, Campitelli MA, Calzavara A.
Relation between primary care physician supply and
diabetes care and outcomes: a cross-sectional study. CMAJ
OPEN 2016; 4: 80-7.
12. Lorentsdóttir AS. Ráðgjöf innan heilsugæslunnar um
heilsueflandi lífsstíl fyrir einstaklinga með sykursýki
2. Hvað getum við gert betur? (óbirt meistaraverkefni,
Háskóla Islands) 2015.
13. Seidu S, Walker NS, Bodicoat DH, Davies MJ, Khunti K. A
systematic review of interventions targeting primary care
or community based professionals on cardio-metabolic
risk factor control in people with diabetes. Diabet Res Clin
Pract 2016; 113: 1-13.
14. Malkani S, Keitz SA, Harlan DM. Redesigning diabetes
care: Defining the role of endocrinologist among alternati-
ve providers. Curr Diab Rep 2016; 16: 1-9.
15. American Diabetes Association. Cardiovascular Disease
and Risk Management. Diabetes Care 2016; 39: 60-71.
16. Stratton IM, Adler AI, Neil HAW, Matthews DR, Manley
SE, Cull CA, et al. Association of glycaemia with
macrovascular and microvascular complications type
2 diabetes (UKPDS 35): prospective observational study.
Brit Med J 2000; 321: 405-12.
17. Birkeland KI, Bodegard H, Persson F, Kndsen ST, Furuseth
K, Thuresson M, et al. Primary care management of type
2 diabetes mellitus in Denmark, Norway and Sweden: a
long term observational study. European Association for
the study of Diabetes (EASD), september 2016.
18. Björnsdóttir S, Rossberger J, Guðbjörnsdóttir HS,
Hreiðarsson ÁB. Árangur meðferðar við sykursýki af
tegund 2 hjá einstaklingum í eftirliti á Göngudeild sykur-
sjúkra. Læknablaðið 2004; 90: 623-7.
19. Young-Hyman D, de Groot M, Hill-Briggs F, Gonzalez
JS, Hood K, Peyrot M. Psychosocial Care for People With
Diabetes: A Position Statement of the American Diabetes
Association. Diabetes Care 2016; 39: 2126-40.
20. Amutha A, Anjana RM, Venkatesan U, Ranjani H,
Unnikrishnan R, Narayan V, et al. Incidence of
complications in young-onset diaberes: Comparing type 2
with type 1 (young diab study). Diabet Res Clin Prac 2017;
123: 1-8.
21. Alberti KGMM, Eckel RH, Grundy SM, Zimmet PZ,
Cleeman JI, Donato, et al. Harmonizing themetabolic
syndrome. A joint interim statement of the International
Diabetes Federation task force on epidemiology and
prevention; National Heart, Lung and Blood Institute;
American Heart Association; World Heart Federation;
International Atheroscloerosis Society; and International
Association for The study of obesity. Circulation 2009; 120:
1640-5.
22. Óskarsdóttir MD, Gunnarsson R. Meðferð við sykursýki
tegund 2 á Heilbrigðisstofnuninni Selfossi. Læknablaðið
2006; 92: 453-7.
23. Rothe U, Müller G, Schwarz PE, Seifert M, Kunath H, Koch
H, et al. Evaluation of a diabetes management system
based on practice guidelines, integrated care, and continu-
ous quality management in a Federal State of Germany:
a population-basedapproach to health care research.
Diabetes Care 2008; 31: 863-8.
24. European Association for Cardiovascular Prevention
& Rehabilitation, Reiner Z, Catapano AL, De Backer
G, Graham I, Taskinen MR, et al. ESC/EAS Guidelines for
the management of dyslipidaemias: the Task Force for the
management of dyslipidaemias of the European Society
of Cardiology (ESC) and the European Atherosclerosis
Society (EAS). Eur Heart J 2011; 32: 1769-818.
25. Gross JL, de Azevedo MJ, Silveiro SP, Canani LH,
Caramori ML, Zelmanovitz, T. Diabetic nephropathy:
diagnossis, prevnetion, and treatment. Diabetes Care 2005;
28: 176-88.
26. Adler AI, Stevens RJ, Manley SE, Bilous RW, Cull CA,
Holman RR. Development and progression of nephrop-
athy in type 2 diabetes: the United Kingdom Prospective
Diabetes Study (UKPDS 64). Kidney Int 2003; 63: 225-32.
27. Elnajjar MM, Dawood AED, Salem MA, Kasemy ZA,
Nohman OT. Diabetic nephropathy among diabetic pati-
enst attending El Mahalla General Hospital. J Egyp Soc
NephrolTransplant 2016;16: 39-43.
28. Khedr EM, Fawi G, Allah Abbas MA, El-Fetoh NA, Al
Attar G, Zaki A, et al. Prevalence of Diabetes and Diabetic
Neuropathy in Qena Governorate: Population-Based
Survey. Neuroepidemiol 2016; 46: 173-81.
29. Tamayo T, Rosenbauer J, Wild SH, Wild AMW,
Spijkerman C, Baan NG, et al. Diabetes in Europe: An
update. Diabet Res Clin Pract 2014; 103: 206-17.
30. Gale EAM. Type 1 diabetes mellitus.diapedia.org/type-
1-diabetes-mellitus/2104085110 - febrúar 2018.