Skírnir - 01.09.2005, Blaðsíða 27

myndu falla niður ef framangreind skilyrði yrðu ekki uppfyllt.60
Fossafélagið gekk að þessum skilmálum.61 Félagið fékk þó leigu-
tímann lengdan upp í 150 ár.62 Fossafélagið Island hafði öðlast
leigurétt á Gullfossi í eina og hálfa öld eða frá 1. september 1912
til ársins 2062, að samþykktum skilyrðunum sem landstjórnin
setti.63 Landstjórnin hafði þar með framselt Gullfoss til útlendra
fjárfesta um langa framtíð í skiptum fyrir virkjun hans til iðnaðar
og akveg frá fossinum til hafnar.64
Johnson leitaði síðan að fjárfestum fyrir Gullfossvirkjunina í
Þýskalandi, Bretlandi og Frakklandi.65 Hann hafði ekki árangur
sem erfiði og svo fór að Sturla Jónsson rifti samningi sínum við
fossafélagið Island um vatnsréttindi í Gullfossi árið 1912, að hans
sögn vegna ágreinings og vanefnda félagsins á samningsákvæðum.66
Sturla var ekki þar með af baki dottinn við að koma Gullfossi
í verð.67 Næst leigði hann vatnsréttindi í fossinum athafnamönn-
um í Lundúnum. Aftur kom áðurnefndur Cooper þar við sögu
gulls ígildi 257skírnir
60 ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Afrit af skeyti frá Stjórnarráði Íslands til hæstarétt-
arlögmanns Johnsons í Kristjaníu, dags. 31. ágúst 1909.
61 ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Afrit af skeyti frá Johnson til Stjórnarráðsins, dags.
4. sept. 1909.
62 ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Afrit af skeyti frá Sturlu Jónssyni til hæstaréttar-
lögmanns Johnsons í Kristjaníu, dags. 4. sept. 1909.
63 ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Bréf frá S. Jonhson fyrir hönd fossafélagsins Island,
dags. 9. sept. 1909.
64 ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Afrit af skeyti frá ráðherra til Johnsons, dags. 7. sept.
1909. (Í tveimur skjölum Stjórnarráðsins eru afrit þessa skeytis þar sem það er
dagsett 8. sept. 1909.) ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Uppkast að bréfi frá Stjórnar-
ráðinu til Sturlu Jónssonar kaupmanns í Reykjavík, dags. 16. okt. 1909.
65 ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Bréf Johnsons til Stjórnarráðs Íslands, dags. 22.
febr. 1911.
66 Sjá: ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880. Bréf til S. Johnsons frá Birni Jónssyni, dags. 2.
febr. 1911. Símskeyti frá Johnson til ráðherra Íslands, dags. 15. febr. 1911. Bréf
til S. Johnsons, dags. 13. mars 1912. Bréf S. Johnsons til Stjórnarráðs Íslands,
dags. 13. júlí 1912. Bréf til S. Johnsons, dags. 21. júní 1912. Bréf frá S. Johnson
til Stjórnarráðs Íslands, dags. 13. júlí 1912. Bréf S. Johnsons til Poul Heering
„overretssagfører“, dags. 27. apríl 1912. Bréf frá Sturlu Jónssyni til Stjórnarráðs
Íslands, dags. 12. sept. 1912. ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880 22/5 ’13. Bréf frá S.
Johnson til Stjórnarráðs Íslands, dags. 22. maí 1913. ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880.
Bréf frá Stjórnarráði Íslands til S. Johnsons, dags. 27. maí 1913.
67 ÞÍ Stj.Í. II. Dagb. 2 nr. 880 12/9 ’12. Bréf frá Sturlu Jónssyni til Stjórnarráðs Ís-
lands, dags. 12. sept. 1912.
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:52 Page 257