Skírnir - 01.09.2005, Blaðsíða 150

Einn af lærisveinum eða skrifurum Snorra hefur semsagt haft
einhver tengsl við höfðingjaættir eystra og sögur þaðan. Fyrr-
greindu atriði, að láta sögu brjótast inn í söguþráð annarrar sögu
á tilteknu augnabliki, kann þessi lærisveinn að hafa kynnst hjá
Snorra sem einmitt ruddist inn í frásögnina af Haraldi hárfagra í
Heimskringlu og skapaði sögu Kveldúlfs og Þórólfs út frá henni.
Það er næstum því hægt að standa lærisveininn að verki: Í Drop-
laugarsona sögu (159) segir Þórarinn molduxi á Hofi í Norðfirði
skjólstæðingi sínum að leita til Helga Ásbjarnarsonar seint um
kvöld og Helgi muni sjálfur ljúka upp dyrum. Í ‘sögu Gunnars’
segir Sveinki við Gunnar:
… vilda eg senda þig á fund Helga Ásbjarnarsonar vinar míns, og vil eg
að þú komir þar á náttarþeli og skaltu ganga að norðurdurum að húsi því
er Helgi sefur í, og er það siðvenja þeirra manna, er hann sækja að trausti,
að klappa á þær dyr.
Í báðum tilvikum kemur illa staddur maður neðan af fjörðum og
leitar skjóls hjá Helga Ásbjarnarsyni um nótt, vitandi að Helgi
muni sjálfur koma til dyra. Ritari ‘sögu Gunnars’ gefur lesandan-
um vísbendingu um fyrirmynd sína með því að tala um „siðvenju
þeirra manna“ er til Helga leita. Hann hafði upplýsingarnar um
þessa „siðvenju“ úr Droplaugarsona sögu.17
Þeir Jón Jóhannesson og Gísli Sigurðsson staldra báðir við það
atriði í lok Droplaugarsona sögu þegar Þorkell stýrimaður varar
Grím Droplaugarson við Gunnari Austmanni eftir að hann hefur
komið Grími með leynd til Noregs. Þessi Gunnar Austmaður vill
baldur hafstað380 skírnir
17 Annað vekur athygli í sambandinu milli þessara tveggja umræddu sagna. Þeg-
ar maðurinn kemur til Helga í Droplaugarsona sögu situr húsbóndi við eld.
Hjá honum eru staddir tveir Austmenn. Feigð vofir yfir honum. Honum er
brugðið um skort á hugrekki. Öll þessi atriði birtast í ‘sögu Gunnars Þiðranda-
bana’ þar sem í hlut á Ketill í Njarðvík. – Loks skal þess getið að í Droplaug-
arsona sögu hefur Þorkell í Njarðvík hlutverk sem minnir á aðstæður hans í
‘sögu Gunnars’. Hann er fenginn til að fara njósnaferð og komast að því hvar
útlaginn Grímur Droplaugarson, náfrændi hans, er falinn. Hann þarf m.ö.o. að
segja til útlaga rétt eins og í ‘sögu Gunnars’. Í öðru tilvikinu er honum borgað
fyrir það en í hinu á að þvinga hann til þess. Í báðum tilvikum kemst útlaginn
undan. Hugsanlegt er að ritari ‘sögu Gunnars’ hafi hér brugðið á leik til að geta
kallast á við Droplaugarsona sögu.
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:53 Page 380