Skírnir - 01.09.2005, Blaðsíða 47

í krafti þeirrar þjóðfélagsgerðar sem landsmenn hefðu efni á að
eiga náttúrugersemar.
Á níunda áratugnum var Hvítá ekki lengur á lista yfir helstu
virkjunarkosti sem áformað var að ráðast í það sem eftir lifði 20.
aldar.141 Það var þó ekki þar með sagt að áin yrði aldrei virkjuð
enda ekki friðlýst frá upptökum til ósa. Kvennalistinn lagði fram
tillögu til þingsályktunar um slíka friðun Hvítár/Ölfusár og Jök-
ulsár á Fjöllum árið 1991 og líklega var það í fyrsta sinn sem lögð
var til alfriðun á jökulám.142
Auðlindin býr í huga þess sem horfir
Þau sjónarmið komu fram nokkrum árum eftir friðlýsingu Gull-
foss að rétt væri að stíga skrefið til fulls og skilgreina fossinn innan
þjóðgarðs. Þingsályktunartillaga um þetta var lögð fram af þing-
mönnum Alþýðuflokks árið 1986. Væri slíkt í þágu náttúruverndar
og ferðamennsku á Gullfoss- og Geysissvæðinu.143 Kostnaður
vegna þjóðgarðs á svæðinu væri réttlætanlegur, sagði flutnings-
maður tillögunnar, þar sem verðmæti Gullfoss og Geysis yrði ekki
í krónum talið.144 Stofnun þjóðgarðs varð þó ekki niðurstaða al-
þingis sem ályktaði í þess stað að fela ríkisstjórninni að láta skipu-
leggja svæðið til að tryggja að rétt væri staðið að verndun þess sam-
hliða uppbyggingu þjónustu við ferðamenn.145 Sagði Þorsteinn
Pálsson fjármálaráðherra í umræðu um málið að skynsamlegt væri
að hefja undirbúning að slíku skipulagi á svæðinu sem væri „eitt
mesta ferðamannasvæði landsins og hefur að geyma einhverjar
mikilvægustu náttúruauðlindir okkar Íslendinga í því tilliti“.146 Þar
gulls ígildi 277skírnir
141 „Fimm stórar vatnsaflsvirkjanir fram til aldamóta“, Morgunblaðið 25. júní
1981.
142 „Friðun fossa í höfn“, DV 12. september 1996. Alþingistíðindi A4 1990–91,
þskj. 573, bls. 3155–3157.
143 Alþingistíðindi A1 1985–86, þskj. 7, bls. 414–416.
144 Alþingistíðindi B1 1985–86, d. 279.
145 Alþingistíðindi A4 1985–86, þskj. 805, bls. 3217. Alþingistíðindi B2 1985–86,
d. 3604–3606.
146 Alþingistíðindi B2 1985–86, d. 3605.
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:53 Page 277