Skírnir - 01.09.2015, Qupperneq 109

409um íslensk fræði
því að lokið verði við byggingu yfir Stofnun Árna Magnússonar í ís-
lenskum fræðum „sem geymir dýrustu djásn íslenskrar sögu og
myndar einn mikilvægasta grundvöll íslenskrar þjóðmenningar og
íslenskrar tungu og þar með sjálfstæðis þjóðarinnar,“ eins og segir
í ályktuninni. Gert er ráð fyrir að lokið verði við bygginguna árið
2018.
Þessi bygging er löngu tímabær. En auðvitað eru það fyrst og
fremst bókmenntirnar, textinn á þessum handritum sem er hinn
eigin legi íslenski menningararfur, en ekki snjáð skinnblöðin. Þetta
var inntakið í boðskap Sigurður Nordal í áðurnefndri bók. Og þessi
auður fólst ekki síður í þjóðsögum og seinni alda bókmenntum en
miðaldahandritum einum, að hans mati. Í sjálfu sér breytir það litlu
fyrir þann sem vill lesa Njáls sögu á frummálinu hvort handritin
sem varðveita textann eru í næsta húsi eða ekki. Það sem skiptir máli
er það hvort hann er læs á textana. Þörf er á vönduðum útgáfum, sem
gera textana aðgengilega lesendum nútímans hvar í heiminum sem
frumritin eru varðveitt. Og eftir hinn táknræna flutning handrit-
anna heim árið 1971 var komið á fót stofnun sem á næstu áratugum
vann merka grundvallarvinnu við rannsóknir á öllum íslenskum
textum og útgáfu þeirra með vönduðum vinnubrögðum. En vegna
fjársveltis fækkar jafnt og þétt akademískum starfsmönnum sem
sinna rannsóknum og fræðslu í íslenskum fræðum í Háskóla Íslands
og Árnastofnun, þrátt fyrir ítrekaðar athugasemdir og ábendingar
þeirra sem málið varðar.
Líf og dauði tungumála: Málpólitík
Sú norræna menning sem títtnefnd handrit vitna um blómstraði á því
tímaskeiði sem í Evrópu telst til síðmiðalda, en í raun má halda því
fram að það sem hér gerðist hafi á ýmsan hátt verið í ætt við ítalska
endurreisn, eins konar valkostur við hliðina á latínu, og íslensk
menning á þar rætur. Á þessum tíma var norræn tunga útbreiddari
en hún er nú, því menningin sem henni fylgdi dreifðist býsna vítt um
Norðurlöndin og hluta af Bretlandi. En nú á tímum er íslenska
auðvitað meðal minnstu menningartungna, sé horft á fjölda þeirra
sem nota hana. Vilji maður ná heimsfrægð eða vinna alþjóðleg afrek
skírnir
Skírnir Haust 2015 NOTA ÞESSA.qxp_Layout 1 19.10.2015 10:51 Page 409