Skírnir - 01.09.2015, Síða 166

lega til þess að þau verði sífellt minna virði. Eric Posner (2014: 94)
tekur í svipaðan streng og segir að þegar margs konar lífsgæði, sem
ekki er hægt að tryggja öll í senn, eru talin til mannréttinda þá verði
óhjákvæmilegt að vega þau og meta eins og hverja aðra hagsmuni.
Hann bendir jafnframt á að ef hagsmunir sem varða öryggi teljast
mannréttindi, þá sé auðvelt fyrir stjórnvöld að réttlæta víðtækar
njósnir um fólk og skerðingu á ýmsum borgaralegum réttindum á
þeim forsendum að vernd gegn glæpum og hryðjuverkum teljist
líka til mannréttinda.
Setja alþjóðleg mannréttindi lýðræði of þröngar skorður?
Árið 2008 flutti þáverandi erkibiskup af Kantaraborg, Rowan Willi-
ams, erindi um mannréttindi við London School of Economics. Í er-
indinu sem var seinna gefið út í bók (Williams, 2014) ræðir hann
meðal annars hvernig tal um mannréttindi sé notað til að gera sum
af mikilvægustu málefnum samfélagsins ópólitísk í augum fólks.
Með því að kalla eitthvað mannréttindi eru frekari rökræður
stöðvaðar og látið heita að málið sé utan við verkahring þeirra sem
þurfa að vega og meta andstæða hagsmuni.
Williams talaði sem fulltrúi íhaldssamrar stofnunar og fleiri
fulltrúar íhaldssamra gilda hafa tekið í sama streng og minnt á að það
sé ekki heillavænlegt ef eitthvað sem þarf að ræða er talið hafið yfir
hvers kyns karp. Einn þeirra er Mary Ann Glendon lögfræð ingur
sem á tímabili var sendiherra Bandaríkjanna í Páfagarði. Í bók sinni
Rights Talk: The Impoverishment of Political Discourse rök styður
hún að vaxandi einstaklingshyggja og áhersla á réttindi einstaklinga
hafi grafið undan lýðræðislegum stjórnmálum í heimalandi hennar
og fært pólitískar ákvarðanir í vaxandi mæli til dómstóla. Hún
heldur því fram að réttindaumræða samtímans horfi einungis til ein-
staklinga og ríkis en sjái ekki stofnanir samfélagsins (Glendon 1991:
75). Hún segir líka að áherslan á réttindi verði til þess að stjórnmál
snúist einkum um skammtímahagsmuni en hunsi það sem hefur af-
leiðingar fyrir samfélagið að lengri tíma liðnum (Glendon 1991: 171).
Nú eru það svo sem ekki tíðindi að tveir eða fleiri fulltrúar
íhaldssamra gilda lýsi svipuðum efasemdum um einstaklingshyggju
466 atli harðarson skírnir
Skírnir Haust 2015 NOTA ÞESSA.qxp_Layout 1 19.10.2015 10:51 Page 466