Breiðfirðingur - 01.04.2002, Blaðsíða 46
/ X
Asgeir Bjarnason, Asgarði
Heim á jólum fyrir 60 árum
Það var á fjórða ári styrjaldarinnar 1. desember 1942, að við íslendingar í
Stokkhólmi vorum saman komnir í bústað íslenska sendiherrans þar, Vil-
hjálms Finsen. Minnst var ættjarðarinnar með ræðuhöldum og söng. „Maður
er manns gaman“, og á það ekki síst við á meðal Islendinga erlendis. Ætíð
voru fagnaðarfundir, þegar við hittumst, landar, á þeim slóðum. Þetta kvöld
hjá Finsen sendiherra er mér á margan hátt minnisstætt og ekki síst fyrir
það, að þá eygði ég möguleika á því að komast til Islands fyrr en ég hafði
búist við. Beinar ferðir voru þá engar milli Islands og hinna Norðurland-
anna, enda styrjöldin í algleymingi.
Það var orðið áliðið kvölds, þegar Finsen kallaði mig afsíðis og
bað mig að tala við sig. Mér var það strax ljóst, að erindið hlyti
að vera mjög áríðandi, þar sem hann valdi þennan tíma, en ann-
ríki hans var mikið og mörgu að sinna, þá sem endranær, þótt
starfslið hans í sendiráðinu væri afburða gott. Finsen sagði: „Nú
fer senn að líða að því, að þú getir lagt af stað til íslands, og
skaltu vera við því búinn á næstunni.“ Þetta var þá erindið, og
þakkaði ég Finsen fyrir hans þátt í málinu. Nokkrar flugferðir
höfðu verið milli Svíþjóðar og Skotlands þá um skeið en þær
ferðir voru á fárra manna vitorði, eins og gefur að skilja.
Ég hafði verið um fjórtán mánuði í Stokkhólmi, þegar þetta
gerðist. Kom þangað frá Noregi eftir þriggja og hálfs árs dvöl
þar. I Svíþjóð vann ég á Statens Centrala Frökontrollanstalt á
Bergshamra, skammt frá Stokkhólmi. Ég undi hag mínum
eftir atvikum vel á meðal Svía þótt hugurinn hvarflaði all oft
heim á leið, enda leið oft langur tími, án þess að fregnir bær-
ust af Islandi. I tvö ár fékk ég engin bréf að heiman.
Frá því ég sat boð Finsen I. desember, leið ein vika, þar til