Ljósmæðrablaðið - 01.12.2014, Blaðsíða 36

36 Ljósmæðrablaðið - desember 2014
Stjórnarfundur Norðurlandasamtaka ljósmæðra (NJF) var haldinn
í Helsinki í Finnlandi dagana 11. ‒12. mars 2014. Fundurinn var
haldinn á Hótel Helka sem er miðsvæðis í Helsinki og sátu hann
að þessu sinni fulltrúar allra Norðurlandanna. Áslaug Valsdóttir og
Hildur Kristjánsdóttir sóttu fundinn fyrir Íslands hönd.
Fundurinn hófst á hefðbundnum fundarstörfum. Terhi Virtanen,
formaður finnska ljósmæðrafélagsins, bauð fundargesti velkomna
og ræddi stuttlega fyrirkomulag fundarins og hagnýta þætti. Að því
búnu tók forseti samtakanna við fundarstjórn. Fundarmenn kynntu
sig stuttlega. Að því loknu var gengið til hefðbundinnar dagskrár sem
fólst m.a. í samþykkt fundarboðunar, vali á fundarritara, yfirferð og
samþykkt fundargerðar síðasta fundar sem haldinn var í Osló 2013.
Forseti flutti skýrslu sína og farið var yfir póstlista stjórnarmeðlima.
Að venju höfðu öll löndin sent skýrslu sína til fundarins fyrirfram.
Fulltrúi hvers lands kynnti meginefni sinnar skýrslu og svaraði fyrir-
spurnum. Skýrslurnar liggja frammi á skrifstofu Ljósmæðrafélags
Íslands og er hægt að lesa þær þar. Hér á eftir verður stiklað á stóru
úr skýrslum landanna og umræðum um þær.
DANMÖRK
Haustið 2014 mun hefjast meistaranám (kandídatsnám samkvæmt
danska háskólakerfinu) í ljósmóðurfræði (Midwifery science) við
Syddanska háskólann í Óðinsvéum. Háskólinn í Árhúsum hafði
einnig boðist til að hafa slíkt nám, en talið var að það myndi skapa
óheppilega samkeppni um nemendur þar sem ekki er gert ráð fyrir að
fleiri en 20‒30 nemendur séu teknir inn árlega.
Ráðgert er að meðgönguvernd færist til sveitarfélaga í stað þess
að hafa heyrt undir hvert hinna fimm amta áður og þar með skapað
gott tækifæri til samfellu í þjónustu. Ekki er gert ráð fyrir að sængur-
leguþjónusta flytjist til sveitarfélaga. Stöðugildum ljósmæðra hefur
fjölgað um 400 fullar stöður frá árinu 2007, meðal annars vegna þess
að ljósmæður starfa meira við meðgönguvernd, ómskoðanir og sæng-
urlegu. Gert er ráð fyrir að ljósmæður komi meira að nýburaþjónustu
en það hefur ekki verið svo fram til þessa. Ljósmæðrafélagið vinnur
að stefnumörkun um sex meginstöpla ljósmæðraþjónustu í landinu.
Allir stjórnmálamenn landsins hafa fengið senda skilgreiningu á
störfum ljósmæðra frá árinu 2012 (sjá: http://www.jordemoder-
foreningen.dk/fileadmin/Politik_og_organisation/Politik_og_
visioner/2012_Strateginotat_efter_kongres_og_HB_2012.pdf). Um
þetta var fjallað ítarlega í fundargerð síðasta árs. Mjög mikilvægt
skjal og virkilega þess virði að lesa það.
Ljósmæður starfa í auknum mæli í einkareknum einingum, bæði
sem sjálfstæðir verktakar og einnig sem ráðnir starfsmenn. Það
nýjasta er opnun fæðingardeildar sem ljósmóðir á og rekur. Fjár-
mögnun kemur frá hinu opinbera, að einhverju leyti í formi verkefna.
FINNLAND
Breytingar á heilbrigðiskerfinu hafa orðið á þann veg að fæðingar-
deildum með færri en 1.000 fæðingar á ári hefur verið lokað sem
hefur valdið miklum óróa í samfélaginu. Ennþá eru 12 sjúkrahús
með 1.000 fæðingar eða færri og er búist við lokun þeirra fljótlega.
Ljósmæður hafa þungar áhyggjur af þessu og segja ófremdarástand
skapast víða. Sem dæmi hefur óskipulögðum heimafæðingum/vega-
fæðingum fjölgað og fjöldi kvenna þarf að ferðast mörg hundruð
kílómetra á fæðingarstað.
Atvinnuleysi meðal finnskra ljósmæðra er enn lágt og skortur er
á ljósmæðrum. Fæðingardeildir í landinu eru nú um 30 og er búist
við að þeim muni enn fækka. Verið er að ræða flokkun sjúkrahúsa
og kvenna í lága áhættu og mikla áhættu. Eins og áður sagði hefur
fæðingum á leið á fæðingarstað fjölgað og 2011 voru þær 35. Árið
2012 fæddust svo 63 börn á leið á sjúkrahús og 60 börn (123 börn
samtals) fæddust utan sjúkrahúss af öðrum ástæðum (ekki fyrirfram
ákveðin heimafæðing). Fyrir tíu árum var þessi tala 65 börn samtals.
Að auki hafa 20 heimafæðingar verið fyrirfram ákveðnar.
Stjórnarfundur NJF
Áslaug Valsdóttir,
formaður Ljósmæðrafélags
Íslands.
Hildur Kristjánsdóttir,
forseti Norðurlandasamtaka
ljósmæðra