Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2013, Blaðsíða 110

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2013, Blaðsíða 110
110 TMM 2013 · 3 Þorvaldur Gylfason Úr fórum föður míns Ég reifaði hér í Tímariti Máls og menningar haustið 2010 tilurð og afdrif sönglags föður míns, Gylfa Þ. Gíslasonar, við kvæði Halldórs Laxness, „Íslenskt vögguljóð á Hörpu“, og birti lagið í fyrsta sinn í nýrri raddsetningu handa blönduðum kór.1 Kór Íslensku óperunnar frumflutti lagið í þessum nýja búningi undir stjórn Garðars Cortes í Hátíðasal Háskóla Íslands 27. desember 2010 við afhjúpun brjóstmyndar af Gylfa eftir Erling Jónsson myndhöggvara. Þetta var annað þeirra laga, sem Gylfi söng og spilaði oftast fyrir okkur bræðurna, þegar við vorum að vaxa úr grasi, og síðar fyrir barnabörnin. Grýlukvæði Grímseyinga Hitt lagið, sem Gylfi söng og spilaði oftast með okkur, var vísnalag hans við „Grýlukvæði Grímseyinga“ eftir Einar Ásmundsson í Nesi. Gylfi lýsir tildrögunum sjálfur í minningarritgerð sinni um Bjarna Benediktsson forsætisráðherra 1983:2 Þannig var, að Pétur Pétursson biskup hafði skipað séra Odd Gíslason prest í Gríms- ey, en þá hafði biskup rétt til að skikka presta til að gegna lausum prestaköllum. Séra Oddur skoraðist undan því að taka skipuninni, bar við heilsufarsástæðum og lagði fram vottorð frá Jóni Hjaltalín landlækni. Var í vottorðinu látið að því liggja, að ekki væri hollt að búa í Grímsey. Þetta fréttist, og reiddust Norðlendingar. Sætti landlæknir ámæli fyrir vottorðið í Þjóðólfi í september 1861, en hann svaraði í Íslendingi í október og sagði þar, að Grímseyingar væru „aumingjar“ og Grímsey „eyðisker“. Taldi Hjaltalín það „ótiltækilegt fyrir nefndan kandidat að fara á þennan stað“, ekki sízt fyrir „þann mann, er áður hefur verið heldur heilsulinur“. Norð- lendingar tóku upp hanzkann fyrir Grímsey, og urðu fjörug blaðaskrif um málið, þar sem m.a. var vitnað til alkunnra ummæla Einars Þveræings um Grímsey. Í grein í Norðanfara 1863 segir m.a. að „landregin … hafi hrokkið upp við dómadagsrit- gjörð Hjaltalíns“ og „séð í sýn, hvar Hjaltalín fór norður „kaldan Kjöl“ með hrip á baki … (og) mundi hann ætla sér að sækja Grímseyinga og bera til lands.“ Af þessu tilefni var ort „Grýlukvæði Grímseyinga“ … Móðir í Grímsey syngur við son sinn. Faðir drengsins hefur róið til lands í kaupstaðarferð, og á kona hans von á honum næsta dag. Kvæðið er svona:
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.