Heimsmynd - 01.05.1989, Qupperneq 8

Frá ritstjóra
Þjóðnýting fjölmiðla
Vald fjölmiðla í skoðanamyndun
dregur enginn í efa. íslenskir
stjórnmálamenn hafa gert sér
grein fyrir mikilvægi þess að
koma fram í fjölmiðlum. Ein-
hver útlendingur hélt að Stöð 2
og ríkissjónvarpið notuðu
sama fréttaþulinn en þá hafði
Ólafur Ragnar Grímsson verið
ríkjandi á skjánum um skeið.
Um daginn var viðtal við
Steingrím Hermannsson í frétt-
um ríkissjónvarpsins og þar var hann í
þriðja þularstólnum, enda stóð viðtalið
yfir hálfan fréttatímann. Það er því
löngu ljós staðreynd að stjórnmálamenn reyna óspart að nota
fjölmiðla sér til framdráttar á þeirri forsendu að andlit þeirra
og persónur verði ómissandi á sama hátt og að svo megi illu
venjast að gott þyki. Látum það annars liggja milli hluta
hvaða brögðum fólk beitir til að koma ásjónu sinni og ímynd á
framfæri.
Nú vilja stjórnmálamenn hins vegar eignast fjölmiðlana.
Þeir sætta sig ekki aðeins við að hafa varðhunda í Ríkisútvarpi
og sjónvarpi eða flokksblöð á ríkisstyrkjum. Þeir vilja, ef
marka má störf nefndar sem menntamálaráðherra skipaði til
að leggja drög að nýjum útvarpslögum, „skapa samræmt fjöl-
miðlaumhverfi á fslandi," samanber orðalag í tillögum þessar-
ar nefndar. Nú á tímaritið HEIMSMYND, sem hingað til hef-
ur verið einkafyrirtæki, að borga 12 prósent af auglýsingatekj-
um sínum í svokallaðan menningarsjóð, sem feitir pólitískir
puttar ætla síðan að útdeila úr aftur til vina og vandamanna í
fjölmiðlabransanum.
Frá stofnun hefur hlutafélagið, sem gefur HEIMSMYND
út, borgað hæstu aðstöðugjöld í þeim fjórum flokkum sem
þau skiptast í. Þá greiðir HEIMSMYND sinn tekjuskatt eins
og önnur fyrirtæki. Morgunblaðið og
DV, sem ekki þiggja ríkisstyrki fremur
en við, (okkur standa þeir að vísu ekki
til boða) greiða ekki aðstöðugjöld til
borgarinnar. Þjóðviljinn, Tíminn og Al-
þýðublaðið fá mikla styrki úr vasa skatt-
borgara þó svo að fæstir þeirra sjái þau
blöð. Þessi blöð sleppa einnig við að
greiða aðstöðugjöld. Ríkisútvarpið
sleppur við aðstöðugjöld sem og Stöð 2
og útvarpsstöðvarnar allar. Allir þessir
miðlar keppa á auglýsingamarkaðnum
og hefur RÚV stærsta skerfinn þar. í
Bretlandi Thatchers er BBC á fjárlögum
en keppir ekki á frjálsum markaði. Hér
er Ríkisútvarpið rekið með bullandi tapi þrátt fyrir að það sé
bæði á spena ríkisins og í aðstöðu til að keppa á frjálsum
markaði.
HEIMSMYND heldur áfram að keppa á markaðnum og
greiðir skatta og skyldur eftir því. Hins vegar finnst okkur út í
hött að greiða í einhvern sjóð sem á síðan að útdeila úr til
tímarita eða blaða sem ganga ekki eins vel ellegar eru í nánara
vinfengi við Svavar Gestsson eða eftirmenn hans. Hér í blað-
inu gerir Ólafur Hannibalsson betur grein fyrir þessum fárán-
leika eins og hann kallar fjölmiðlaumhverfið nú.
Mikilvægi frjálsrar fjölmiðlunar er slíkt að við vonum að
stjórnvöld sjái að sér og reyni ekki að hefta frjálsa hugsun í
þessu landi. Það kæmi kannski einhverjum pólitíkusum vel
um stundarsakir en barnabörnin þeirra eiga ekki eftir að
þakka þeim það.
Maí 1989, 2. tbl. 4. árg.
ÚTGEFANDI Ófeigur hf. Aðalstræti 4,101 Reykjavík SÍMI 62 20 20 og 62 20 21 AUGLÝSINGASÍMI 62 20 21 og 62 20 85 RIT-
STJÓRI Herdís Þorgeirsdóttir FRAMKVÆMDASTJÓRI Ragnhildur Erla Bjarnadóttir BLAÐAMENN Ólafur Hannibalsson, Inga
Huld Hákonardóttir STJÓRNARFORMAÐUR Kristinn Björnsson AUGLÝSINGAR Ása Ragnarsdóttir ÚTLIT HEIMSMYND
PRÓFARKALESTUR Helga Magnúsdóttir INNHEIMTA OG ÁSKRIFTIR Elísa Þorsteinsdóttir FORSÍÐUMYND Friðþjófur
Helgason FÖRÐUN Katrín K. Karlsdóttir LJÓSMYNDARAR Friðþjófur Helgason, Bragi Þ. Jósefsson UMBROT, LITGREINING
OG PRENTUN Oddi hf. ÚTGÁFUSTJÓRN Herdís Þorgeirsdóttir, Kristinn Björnsson, Sigurður Gísli Pálmason og Pétur Björns-
son HEIMSMYND kemur út níu sinnum árið 1989. Verð þessa eintaks í lausasölu er kr. 417. Sé áskrift greidd með Eurocard er
veittur rúmlega 40% afsláttur af útsöluverði annars 20%. Óheimilt er að afrita eða fjölfalda efni blaðsins án skriflegs leyfis rit-
stjóra.
8 HEIMSMYND