Heimsmynd - 01.09.1989, Qupperneq 41

Sérfræðingar Heilbrigðismálastofnun-
arinnar lögðu í vor fram svonefnda
„Delfíspá“ um framvindu alnæmis til
aldamóta. Þeirn var falið að ganga út frá
því að tala smitaðra í heiminum árið
1988 hefði verið fimm milljónir og að
hvorki fengjust virk lyf né bóluefni gegn
alnæmi á síðasta áratug aldarinnar. Sam-
kvæmt spánni munu tvisvar til þrisvar
sinnum fleiri menn sýkjast af HIV á tí-
unda áratugnum en þeim níunda og yfir
fimm milljón nýir alnæmissjúklingar
greinast 1990 til 2000.
Engin álfa virðist hafa orðið verr úti
en Afríka. Þar, og á eyjum í Karíbahafi,
breiðist alnæmi einkum út við kynmök
karls og konu. Konur eru nær jafnmarg-
ar og karlar í hópi smitaðra og smit á
fóstrum og nýfæddum börnum er al-
gengt. í mestum hluta Ameríku og í
Vestur-Evrópu smitast flestir af homm-
um eða eiturlyfjaneytendum og karlar
eru í verulegum meirihluta meðal smit-
aðra. í Austur-Evrópu, Norður-Afríku
og nyrst á meginlandi Ameríku, í Asíu
og á Kyrrahafseyjum er veikin fá-
gæt.
Sjúkdómur sem var óþekktur
1980 er nú að verða ein skæðasta
plága sem á mannkyn heijar.
Menn spyrja að vonum hvað
hafi gerst. Hvar var veiran áður?
Alnæmi hefur eflaust verið að
búa um sig á vesturlöndum áður
en veikin var greind sem slík.
Elsta staðfesta tilfellið sem ég hef rekist
á er um norskan sjómann sem var í tíð-
um siglingum til Afríku. Árið 1966 veikt-
ist hann af óþekktum sjúkdómi, með
einkenni er benda til alnæmis. Kona
hans veiktist 1967 og dóttir þeirra 1969,
þá tveggja ára. Þau létust öll 1976.
Blóðsýni úr öllum þremur sjúklingun-
um voru tekin 1971 og síðar og geymd.
Sýnin voru nýlega tekin til HlV-grein-
ingar og veiran fannst í þeim öllum.
HEIMSMYND 41