Heimsmynd - 01.09.1989, Page 100

tókst ekki að afla neinna upplýsinga um
þá sögu.
Smásögur
Smásagan virðist vera að öðlast aukn-
ar vinsældir. Á tímabili heyrðust raddir
sem héldu því fram að smásögur væru
æfingar ljóðskálda sem væru að undirbúa
sig undir skrif skáldsagna, en nú virðist
smásagnaformið aftur farið að njóta
sannmælis sem sjálfstætt listform.
Hrafn Gunnlaugsson gerist æ at-
kvæðameiri á ritvellinum, sendi frá sér
ljóðabók í fyrra og er nú með smásagna-
safn sem nefnist Þegar það gerist, stuttar
myndrænar sögur í knöppu formi.
Stórir brúnir vœngir nefnist smásagna-
safn eftir Sveinbjörn I. Baldvinsson. En
hann hlaut, sem kunnugt er fyrstu verð-
laun í smásagnasamkeppni Listahátíðar
fyrir nokkrum árum.
Ljóð- og leikskáldið Kristín Omars-
dóttir sendir nú frá sér safn smásagna og
heyrst hefur að ísak Harðarson og Svava
Jakobsdóttir muni einnig eiga smásagna-
söfn á markaði í haust, en útgefendur
vildu hvorki játa því né neita.
Ljóð
Til skamms tíma voru ljóðabækur nán-
ast einu bækurnar sem gefnar voru út á
öðrum árstímum en haustin, en útgáfa
þeirra hefur í æ ríkari mæli færst yfir á
hinn hefðbundna útgáfutíma. I haust
koma út ljóðabækur eftir Stefán Hörð
Grímsson, Sigfús Bjartmarsson, Gyrði
Elíasson, Ingibjörgu Haraldsdóttur, Jón-
as Friðbjarnarson, Sigmund Erni Rúnar-
sson, Birgittu Jónsdóttur og Steinunni
Ásmundsdóttur. Auk þess verður heild-
arsafn ljóða Dags Sigurðarsonar gefið út
í einu bindi, kærkomin búbót fyrir aðdá-
endur Dags, sem hafa átt í erfiðleikum
með að verða sér úti um allar bækur
hans.
Ævisögur og viðtalsbækur
Seinustu ár hafa viðtalsbækur ýmis
konar og ævisögur verið með allra vin-
sælustu bókum og ekki að efa að margir
bíða spenntir eftir að sjá hverjir opinberi
leyndardóma lífs síns á þessari vertíð.
Útgefendur voru þó alltregir að upplýsa
hverjir það væru og báru við óvissu um
hvort takast mætti að koma ýmsum bók-
um sem eru í vinnslu út fyrir þessi jól.
Það er þó ljóst að Jakinn, ævisaga
Guðmundar J. Guðmundssonar mun
koma út í skrásetningu Ómars Valdi-
marssonar. Og segir Guðmundur þar frá
baráttu sinni í verkalýðshreyfingunni og
stjórnmálaferli og segir margar sögur af
samferðarfólki sínu, lífs og liðnu.
Ragnheiður Davíðsdóttir hefur skráð
lífshlaup Laufeyjar Jakobsdóttur, ömm-
unnar í Grjótaþorpinu og Indriði G. Por-
steinsson mun vera að skrifa ævisögu
Sverris Hermannssonar.
Eiríkur Jónsson hefur skrifað ævisögu
Davíðs Oddssonar, í óþökk Davíðs og
leikur eflaust mörgum forvitni á að sjá
hvað það er sem borgarstjórinn kærir sig
ekki um að opinbera.
Sandgreifarnir er heiti bernskuminn-
inga Björns Th. Björnssonar, þar sem
hann lýsir uppvaxtarárum sínum í Eyj-
um.
Von er á öðru bindi æskuminninga
Stefáns Jónssonar og Ingólfur Guð-
brandsson mun vera að skrá lífssögu sína
með aðstoð Sveins Guðjónssonar, en
ekki fékkst staðfest að hún kæmi út í
haust.
Ferðabækur og fróðleikur
Landhelgismálið er þjóðinni væntan-
Iega í fersku minni, en fæstir vita hvað
gerðist að tjaldabaki. Nú hefur Lúðvík
Jósepsson skrifað bók, sem ber undirtit-
ilinn Landhelgismálið bak við tjöldin,
þar sem hann upplýsir menn um gang
mála. Forvitnileg bók sem vafalítið á eft-
ir að gera fólk fróðara um það sem ligg-
ur að baki milliríkjasamningum.
Ferðalög heilla Islendinga flestum
þjóðum meira og í haust koma út tvær
reisubækur þar sem höfundar segja frá
ferðalögum sínum í fjarlægum löndum.
Jóhanna Kristjónsdóttir er þekktur
ferðagarpur og sendir nú frá sér aðra
bók sfna í flokknum Á ferð með augna-
blikinu um fjarlœg lönd. I þessari bók
eru níu þættir, hver frá sínu landinu:
Máritíus, írak, Rúanda, Malavíu, Kú-
væt, Túnis, Marokkó, Japan og Israel.
Þorbjörn Magnússon og Unnur Jök-
ulsdóttir segja í sinni bók frá þriggja ára
heimsreisu þar sem þau fóru tvö ein á
skútu frá Evrópu til Afríku, Suður-Am-
eríku og Ástralíu.
Fróðleikur um liðna afreksmenn er
alltaf vel þeginn og má benda á þrjár
slíkar bækur í yfirvofandi flóði. Fórunn
Valdimarsdóttir sagnfræðingur skrifar
um Snorra á Húsafelli, þjóðsagnaper-
sónu frá átjándu öld og leitast Þórunn
við að láta sögu aldarinnar endurspeglast
í sögu Snorra sem einstaklings.
Doktor Bragi Jósepsson fjallar um al-
þýðufræðarann Guðmund Hjaltason í
bók sem nefnist Um uppeldi. Guðmund-
ur var einn helsti baráttumaður fyrir
fræðslu alþýðunnar í kringum aldamótin
síðustu og ruddi að mörgu leyti brautina
fyrir alþýðufræðslu á Islandi.
Elín Pálmadóttir hefur skrifað bók um
frönsku Islandssjómennina og nefnist
bókin: Fransí biskví.
Þýðingar
Þýddar skáldsögur eru kærkomin við-
bót við fjölskrúðuga flóru íslenskra
skáldrita. Á seinustu árum hefur átt sér
stað mikil endurvakning í þýðingum er-
lendra öndvegisbókmennta og er það
sannarlega vel. Svo vel halda útgefendur
vöku sinni á þessu sviði að jafnvel bækur
sem út komu á frummálinu fyrr á þessu
ári verða fáanlegar í íslenskum þýðing-
um í haust.
Það er ekki ætlunin í þessu yfirliti að
leggja mat á óséðar bækur, en óneitan-
lega er ein forvitnilegasta þýdda skáld-
sagan Börn Arabats eftir rússneska rit-
höfundinn Rybakov. Bók sem bönnuð
var í aldarfjórðung í Sovétríkjunum og
kom ekki út fyrr en slakað var á klónni í
ritskoðuninni í kjölfar Glasnostsins.
Þessi bók, sem segir af ungu fólki í
Moskvu á fjórða áratugnum á valdatíma
Stalíns, hefur vakið mikla athygli og þeg-
ar verið þýdd á mörg tungumál. Það er
Ingibjörg Haraldsdóttir sem þýðir.
Isabelle Allende skrifaði sig beint inn í
hjörtu íslenskra lesenda með Húsi and-
anna og nú kemur út þriðja skáldsaga
hennar Eva Lutia í þýðingu Tómasar
Einarssonar.
Möltufálkinn eftir Dashiel Hammet er
löngu orðinn klassísk sem einkaspæjara-
saga og nú hefur Olafur Gunnarsson
snúið henni á íslensku.
Fleiri þýddar spennusögur verða á mark-
aðnum, meðal annarra nýjasta saga
Johns Le Carré: Rússneska húsið, og
sögur eftir Stephen King og Jeffrey
Archer.
Hannes Sigfússon þýðir aðra bókina í
þrennu Herbjargar Wassmo um Þýskara-
barnið Þóru og nefnist hún Þögla her-
bergið. Guðbergur Bergsson er að
þýða nýjustu bókina eftir Gabriel Garcia
Marquez, en óvíst er hvort hún kemur
út.
Hér hefur verið stiklað á stóru í því
sem fyrir liggur um bókaútgáfu hausts-
ins. Ýmis kurl munu ókomin til grafar og
er bara að sperra augu og eyru næstu
vikurnar til að missa ekki af neinu.
Af því sem komið hefur fram hér á und-
an er þó ljóst að margt forvitnilegra
bóka verður í boði og liggur við að mað-
ur óski þess að veturinn verði sem
lengstur og dimmastur svo tími gefist til
að lesa sem flestar. Hvernig væri að
framlengja jólin um nokkra mánuði,
gefa sjónvarpinu frí, hreiðra um sig í
stofusófanum, meðan myrkrið málar
rúðurnar, og lesa og lesa og lesa?D
100 HEIMSMYND