Heimsmynd - 15.01.1990, Síða 16

hurðarás um öxl. Þær voru kveðnar niður jafnóðum. Rúmu
ári eftir að Stöðin fór í loftið lýsti Jón Óttar því yfir í viðtali
við HEIMSMYND að break even punktinum hefði verið náð.
Stöðin sé fjárhagslega skotheld. „Næsti áfangi er að borga
skuldir,“ sagði hann, „þegar fer að vora (1988) getum við gert
upp fortíðina.“
Þetta voru uppgangstímar. Alls staðar var þensla. Þjóðar-
búskapurinn var að rétta við eftir mikla lægð undanfarinna
ára. Greiðslukort voru að ryðja sér til rúms meðal almennings
og juku mönnum bjartsýni á að kaupa mætti strax og fresta
skuldadögum. Uppsveiflan í sölu sjávarafurða var að hefjast.
1987 var skattleysisár og allir tilbúnir að vinna eins og þrekið
leyfði. Flugstöðin og Kringlan voru í byggingu samtímis. Eft-
irspurnin eftir vinnuafli var slík, að kauptaxtar voru almennt
yfirboðnir og uppi voru ráðagerðir um stórfelldan innflutning
á erlendu vinnuafli. Fjármögnunarleigur spruttu upp með að-
ild erlendra fjármagnsfyrirtækja og kepptust við að lána með
litlum veðum eða ábyrgðum í öðru en tækjunum sjálfum.
„Þessi stöð hefði aldrei orðið
til án kaupleigu,“ sagði Ólafur
H. Jónsson.
Til þess að ná þaulæfðum
mannskap, frétta-, dagskrár-
gerðar- og tæknimönnum frá
nkisfjölmiðlunum, öðrum fjöl-
miðlum og auglýsingastofum,
voru ævintýraleg kjör í boði.
Stöðin hafði líka alls staðar
viðskiptavild, samið var við
helstu fataverslanir um 50 pró-
sent afslátt á fatnaði fyrir þá
starfsmenn sem þurftu að
koma fram á skjánum og þeir
fengu sérstaka fatapeninga
sem nýlega voru 50 þúsund á
ári. Þau takmörk giltu þó
áreiðanlega ekki fyrir eigendur
og ýmsa í æðstu stöðum. Full-
yrt hefur verið að bein laun
þeirra nýlega hafi verið 400
þúsund krónur á mánuði, Þar
á ofan hafi bæst fríðindi, sem
gátu numið öðru eins, bifreið
keypt og rekin af fyrirtækinu
og fram að komu Jóns Sigurðs-
sonar hafi ekkert eftirlit verið
með aðskilnaði einkaneyslu og
launa, greiðslukortum og bein-
um úttektum í verslunum.
Starfsfólkið var áberandi í
samkvæmislífi borgarinnar. Það var ævintýrabragur á öllu og
öllum í sambandi við Stöðina. Yfirmennirnir voru jafnframt á
þönum erlendis í samningaviðræðum við kvikmyndaleigur og
tækjaleigur. Þegar innkaupastjórar komu eitt sinn til samn-
ingagerðar í Cannes, var þeim sagt að forstjórinn væri
nýbúinn að ganga frá þeim málum. Hann hafði átt leið um og
ekki munað um að gera þetta í leiðinni, en gleymt að láta vita!
Um tíma voru þeir með íbúð í London. Islenskur kaupsýslu-
maður sem þar var á ferð rakst á Jón Óttar, sem bauðst til að
skutla honum út á flugvöll í veglegri Rolls Royce limúsínu.
Heima fyrir voru þeir áberandi, vöktu öfund og aðdáun, um-
tal og baktal. Erlendis héldu þeir til jafns, ef ekki við olíusj-
eika, þá að minnsta kosti við viðsemjendur sína í hundrað
sinnum stærri fyrirtækjum á þúsund sinnum stærri mörkuðum.
Jóni Óttari er rausn og höfðingsskapur í blóð borinn. En af
dósentslaunum með þrotlausum aukastörfum eru ekki miklir
möguleikar til að veita þessum eiginleikum útrás. Þótt öllum
beri saman um að hann hafi unnið í skorpum eins og hestur,
ekki síst við dagskrárgerð; stjórnunarstörf urðu að sitja á hak-
anum, hafði hann inn á milli tíma fyrir hið ljúfa líf. Hann
bauð fólki út að borða eða heim til sín við minnsta tilefni - en
gleymdi stundum að mæta sjálfur, ef annað hafði kallað að
eða hugur hans fanginn af nýjum verkefnum. Oft olli þetta
sárindum og móðgunum, sem ekki gleymdust strax. „Akaf-
lega óskipulagður," segir einn samstarfsmanna hans. „Enginn
maður í heimi hefði getað komið þessari stöð á fót með sama
glæsibrag og hann - en um leið síðasti maður sem ætti að
treysta fyrir að reka svona fyrirtæki.“
„Hann er mikill samkvæmismaður", segir kona sem lengi
hefur fylgst með honum. „Frjór í hugsun, frumlegur, stundum
leiftrandi snjall. En umfram allt er það krafturinn, sem ein-
kennir hann. Hann getur fengið hugdettu og hrifið viðmæl-
anda sinn með sér í að útfæra möguleikana á að hrinda henni
framkvæmd. Stundum gleymist hún jafnóðum þótt hún virtist
næstum vera orðin áþreifanleg og raunveruleg í tali hans.
Stundum grípur eldmóðurinn hann og hann gengur eld og
brennistein til að koma henni fram, þegar hversdagurinn
rennur upp.“ Hann gekk þess heldur ekki dulinn að sam-
kvæmislífið má nýta til að
skapa tengsl og sambönd,
koma hugmyndum á framfæri,
vekja áhuga og velvilja. Allir
vildu njóta hylli Stöðvarstjór-
ans, vera í náðinni. Stöðinni
kom líka vel að njóta hylli
ráðamanna í stjómmálum og
viðskiptalífi. Oft olli þetta
metingi. „Þetta er stassjón
Davíðs og Þorsteins,“ sagði
Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra nýlega. „Þarna hafa
Steingrímur, Ólafur Ragnar og
- til skamms tíma - Jón Bald-
vin fengið að vaða uppi og
baða sig í sviðsljósinu næstum
að vild,“ sagði aftur á móti
sjálfstæðisþingmaður.
Þegar erlenda stórlaxa til
samningaviðræðna um kaup á
hlut í Stöðinni bar að garði var
heldur ekki amalegt að eiga
hauk í horni þar sem sjálfur
forsætisráðherrann Steingrím-
ur Hermannsson var til að fara
með þeim í laxveiðiár og
kenna þeim handtökin. Hann
var hins vegar ekki mættur í
hinu fræga „brúðkaupi aldar-
innar“, sem haldið var uppi í
Skíðaskála síðastliðið vor, en
þar voru hins vegar Davíð borgarstjóri sem hélt ræðu og Ól-
afur Ragnar fjármálaráðherra, en veislustjóri Bryndís Schram,
gamall og nýr starfsmaður Stöðvarinnar, enda ekki fyrr en
seinna sem slettist upp á vinskapinn við fréttastofuna.
ÓVENJULEGAR VIÐSKIPTAAÐFERÐIR
Það var hins vegar engan veginn hömlulítil einkaneysla eig-
endanna og annarra toppa á Stöðinni sem skipti sköpum um
framtíð þeirra og hennar. Hins vegar fóru svokallaðir „dílar“
illa með álit hennar út á við og grófu verulega undan annarri
aðaltekjulind hennar, auglýsingunum. Dílamir byggðust á því
að auglýsingar á Stöðinni voru notaðar sem gjaldmiðill. Ef
eitthvað vantaði til dagskrárgerðar var reynt að semja við
verslanir um kaup á hlutnum og borga með auglýsingatíma á
Stöð 2. Þetta gátu verið fullkomlega eðlileg viðskipti, meðan
Stöðin var að fara af stað og skorti rekstrarfé. Þegar fram í
sótti fóru þessi viðskipti verulega úr böndunum og allt of
margir gátu skuldbundið Stöðina og jafnvel fjármagnað hluti
til persónulegrar neyslu með þessum hætti. Þannig gat orðið
til svartur auglýsingamarkaður, þar sem auglýsingaloforð
Hans Kristján Árnason, áður einn af aðaleigendum Stöðvar 2, í janúar
1990 þegar nýir eigendur höfðu tekið við.
16 HEIMSMYND