Litli Bergþór - dec 2018, Qupperneq 41

Litli-Bergþór 41
Um miðjan ágúst ár hvert fer að magnast spennan meðal
sauðfjárbænda í Biskupstungum og velunnara þeirra; það styttist
í fund fjallskilanefndar. Fjallskilaseðill Biskupstungna er gefinn
út að loknum fundi og við taka vangaveltur og bollaleggingar
manna á milli um það hverjir fari til fjalls. Er Rúnar á Vatnsleysu
búinn að manna? En Trausti? Hverjir fara fyrir Egil? Fer ekki
Villa fyrir Snorra? Fara allir Kotskrakkarnir? Hver skildi fara
fyrir Óla í Úthlíð núna? Farið þið Kjartan bæði, ætlar ekki pabbi
þinn? Sér ekki Nagli um trússinn, fer ekki kerran hans Agnars?
Ætla ekki Camilla og Gudda að elda? Þessum spurningum og
mörgum fleiri er ekki auðsvarað og við sumum fást ekki svör fyrr
en að kvöldi fjallreiðardags.
Í seinni tíð hefur skipulag fjallferða aðeins tekið breytingum.
Frá 2012 hefur fyrsti náttstaður fjallmanna verið í Svartárbotnum
(Gíslaskála), en var áður í Árbúðum og þar áður í Hvítárnesi eða
til 1992. Við þetta breyttist nokkuð yfirbragð fjallreiðardagsins.
Flestir keyra hesta sína í Árbúðir og ríða þaðan hina fallegu leið
Aðeins af smalamennskum fyrr
og nú á Biskupstungnaafrétti
er munaður sem við búum við alla
fjallferðina. Þennan góða aðbúnað
má að miklu leyti þakka þeim
Lofti og Vilborgu í Myrkholti, en
þau hafa séð um rekstur skálanna
á afréttinum undanfarinn áratug af
miklum myndarskap.
Við eru lánsöm Tungnamenn,
það hefur alltaf verið ásókn í að
fara til fjalls með okkur, ólíkt því
sem er víða annarsstaðar. Það eiga
að fara 26 smalar í fyrsta safn, í
haust voru smalarnir 29 þar sem
þrír sóttust eftir að fara þó þeir
hefðu ekki leit. Það er þó viss
kjarni sem fer alltaf og sumir hafa
Guðrún S. Magnúsdóttir:
upp með Svartá og um Gránunes í Svartárbotna. Þó er alltaf
að færast í aukana að fjallmenn séu keyrðir alla leið inn í Svartárbotna með hesta sína. Við þessa
breytingu breyttist einnig fyrsti smaladagur og er nú stærsti hluti Kjalhrauns smalaður þann dag, auk
Hveravallasvæðisins eins og áður var. Áður var allt hraunið smalað annan smaladag.
Fyrir breytinguna var svæðið fyrir vestan Fúlukvísl frá Þverbrekkum inn í Fögruhlíð smalað fyrsta
smaladag, auk Þjófadala. Nú er þetta svæði smalað annan smaladag. Smölun á austurhluta afréttarins,
austurhraunið og Austurkrókinn inn að Hofsjökli, hefur haldist lítið breytt í áratugi. Þar smala 8 menn
og sjá um það svæði fyrstu tvo smaladagana.
Árið 2015 var svo ákveðið að hætta að gista á Hveravöllum, keyra heldur fjallmenn í náttstað í
Svartárbotna og nýta betur það góða hús sem Gíslaskáli er. Þetta hefur gefið góða raun og er til mikilla
þæginda bæði fyrir fjallmenn og ráðskonur, sjaldnar þarf að pakka öllum farangri og flytja milla skála.
Óvíða er aðbúnaður fjallmanna eins góður og á Biskupstungnaafrétti. Rafmagn, sturtur og vatnssalerni
Fjallkóngurinn Guðrún S. Magnúsdóttir.
Áð við Þjófafell. Vilborg í Myrkholti, Brynjar á Heiði og Egill Björn á Vatnsleysu.