Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2018, Blaðsíða 65

„það er fróðlegt og krefjandi að vinna í teymi“
tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 94. árg. 2018 65
um bætta heilsu. Til þess að svo mætti verða þurftu þjón-
ustuþegarnir sjálfir að leggja meira af mörkum í meðferðarferl-
inu en heilbrigðiskerfið gerir almennt ráð fyrir í dag. Slík aðferð
virkar hvetjandi fyrir þjónustuþegann sem finnur að á hann er
hlustað og borin virðing fyrir skoðunum hans í stað þess að
fagfólk stjórni og gefi fyrirmæli sem einstaklingurinn á að
fylgja hvað sem vilja hans líður (nolte, 2005).
Um námskeiðin og mat á þeim
haustið 2014 hófst námið, bæði fræðilegt og klínískt, við hVS.
fræðilega námskeiðið var undirbúningur undir þverfræðilega
klíníska námskeiðið en nemendur gátu líka tekið það eitt og
sér. könnun var lögð fyrir nemendur í lok hvers námskeiðs.
Þverfræðilega námið var mikil nýjung enda höfðu nem-
endur ekki vanist því að vinna markvisst með öðrum nem-
endum hVS að sameiginlegum verkefnum fyrr en á þessum
námskeiðum.
fræðilega námskeiðið, hVS003f, Þverfræðileg samvinna í
heilbrigðisvísindum, var 2 ECTS-eininga skyldunámskeið. Það
var þannig byggt upp að nemendur komu fyrst allir saman í
tvær samfelldar kennslustundir síðdegis, en það gat verið flókið
að finna sameiginlegan tíma í stundaskrá nemendanna, meðal
annars vegna fastmótaðs klínísks náms þeirra. handbók nám-
skeiðsins var kynnt fyrir nemendum, farið í áhersluþætti og
sérstaklega fjallað um hugmyndafræðilegar áherslur nám-
skeiðsins. nemendur unnu síðan saman í 8–10 nemenda þver -
fræðilegum teymum undir handleiðslu leiðbeinenda. hvert
teymi hittist í fjögur skipti síðdegis á fimmtudögum og vann
að fjölþættum verkefnum sem m.a. byggðust á tilbúnum til-
fellum. námskeiðinu lauk að jafnaði með kynningu nemenda
og var hún einnig haldin síðdegis.
Leiðbeinendur nemendateymanna sóttu hálfs dags nám-
skeið áður en þeir byrjuðu teymisfundina með nemendum og
var farið yfir Handbók leiðbeinenda. Einnig var fundað með
þeim á örfundum í hádegi á meðan á námskeiðinu stóð. Sex
leiðbeinendur tóku þátt í heils dags námskeiði, Facilitator Tra-
ining, vorið 2013 í umsjón dr. Susanne Lindqvist. Eins tóku þrír
leiðbeinendur þátt í Team Steps-námskeiði á vegum Landspít al -
ans vorið 2016. fyrstu tvö árin voru leiðbeinendur frá öllum
deildum hVS nema læknadeild en það breyttist á þriðja árinu
sem námið var kennt.
Við uppbyggingu námskeiðsins var meðal annars byggt á
skýrslu um grundvallarhæfniviðmið (e. core competencies)
þverfaglegrar teymisvinnu sem unnin var af sérfræðingahópi í
Bandaríkjunum (iECEP, 2011). Þessi hæfniviðmið voru um a)
lífsgildi og siðferðisleg málefni, b) hlutverk og ábyrgð heil-
brigðisstétta, c) boðskipti og d) teymisvinnu. Samkvæmt
skýrslu sérfræðingahópsins var nemendum ætlað að tileinka
sér þessi hæfniviðmið í þverfræðilegu námi til að verða betur
til þess fallnir að vinna þverfaglega í heilbrigðiskerfinu. Í fræði -
lega námskeiðinu var aðallega lögð áhersla á fagmennsku,
boðskipti, teymisvinnu, hlutverk og ábyrgð heilbrigðisstétta,
siðareglur og siðferðileg málefni. unnu nemendur í teymum
að verkefnum er tengdust þessum málefnum. Þegar æfingar
voru undirbúnar var einnig tekið mið af æfingum sem höfðu
verið prófaðar meðal nemenda í þverfræðilegu námi erlendis.
Dæmi um það er æfing í rótargreiningu (e. root cause analysis)
sem var notuð við uEa í Bretlandi og hafði sú æfing skírskotun
til margra hæfniviðmiða.
námsefnið var endurskoðað eftir hvert ár með tilliti til um-
sagna nemenda og leiðbeinenda. nemendur greindu frá marg-
víslegum ávinningi við þetta námskeið: lærðu um starfssvið
hver annars, kynntust öðrum nemendum og öðluðust vitneskju
um það hvernig nemendur úr öðrum fræðigreinum nálguðust
viðfangsefnin. jafnframt prófuðu þeir sig í mismunandi hlut-
verkum í teymum og lærðu að gagnrýna teymisvinnuna. Í
þessu nýja námskeiði fólust einnig ýmsir erfiðleikar. Má til
dæmis nefna að þegar nokkrir nemendur voru úr sömu fræði -
grein þá gat framlag þeirra verið einsleitt. nemendum með
mikla klíníska reynslu að baki, eins og hjúkrunarfræðinemum
og nem um í ljósmóðurfræði, fannst, í sum um tilvikum, aðra
nemendur í teym inu skorta klíníska reynslu. Í öðrum tilfellum
náðu þessir nemendur að nýta reynslu sína til að auðvelda
öðrum nemendum að vinna að verk efnunum.
Þau ár, sem námskeiðið var kennt, skáru læknanemar sig úr
hópi nemenda, meðal annars varð andi óánægju með stað -
setningu nám skeið sins í læknanáminu, hvernig væri unnið
með tilfelli og að þeir væru þegar komnir með reynslu af teymis -
vinnu. Mikill meirihluti nemenda gaf námskeiðinu góða ein-
kunn og var meðaleinkunn á lokaárinu 7,9. undantekning var
að læknanemar gáfu námskeiðinu að jafnaði lélega einkunn en
þó mátti sjá breytingu á því eftir því sem árin liðu. Leið -
beinendum í námskeiðinu fannst hins vegar læknanemar taka
virkan þátt í teymisvinnunni engu síður en aðrir nemendur.
klíníska námskeiðið, HVS004F//HVS006F, Þverfræðileg klín-
ísk samvinna: Heilsutorg, var einnig 2 ECTS-einingar. Það var
skylda hjá nemendum í sjúkraþjálfun, námsbraut í klínískri
næringarfræði og lyfjafræði. heilsutorg var starfrækt í samvinnu
við heilsugæslu glæsibæjar samkvæmt samstarfssamningi hÍ
Leitast var við að ná góðri samvinnu og gagn-
kvæmum skilningi með viðtalinu og að leita
bestu leiða til að ná sameiginlegum markmiðum
um bætta heilsu. Til þess að svo mætti verða
þurftu þjónustuþegarnir sjálfir að leggja meira
af mörkum í meðferðarferlinu en heilbrigðis-
kerfið gerir almennt ráð fyrir í dag.
Mikill meirihluti nemenda gaf námskeiðinu
góða einkunn og var meðaleinkunn á lokaárinu
7,9. Undantekning var að læknanemar gáfu
námskeiðinu að jafnaði lélega einkunn en þó
mátti sjá breytingu á því eftir því sem árin liðu.