Skessuhorn - 29.05.2019, Blaðsíða 33

MIÐVIKUDAGUR 29. MAí 2019 33
Horft yfir liðið ár og litið til þess nýjaSjómannadagurinn
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
6
Akraneskaupstaður sendir
sjómönnum og fjölskyldum þeirra
hamingjuóskir í tilefni dagsins
Nafn Péturs Bogasonar þekkja
flestir í Snæfellsbæ. Góða skapið og
brosið verður seint af honum tekið
og maðurinn er ávallt í hópi þeirra
sem reiðubúnir eru að hjálpa þegar
á þarf að halda. Pétur hefur stundað
sjóinn frá 16 ára aldri líkt og margir
hans jafnaldrar. Pétur er nýorðinn
69 ára og hefur nú látið af störfum
sem hafnarvörður í Snæfellsbæ. Ef-
laust munu margir sjómenn sakna
hans úr starfinu.
Naglar þessir
Færeyingar
Aðspurður um hans sjómannsferil
segist Pétur hafa byrjað á Steinunni
SH þar sem aflamaðurinn Krist-
mundur Halldórsson var við stýrið.
„Þetta var vertíðina 1966 en þá vor-
um við á trolli. Svo var farið á net
og vertíðina 1967 vorum við með
867 tonn frá 6. janúar til 15. maí og
vorum hæstir hér á Nesinu þá ver-
tíð. Það sem mér er minnisstæðast
frá þessari vertíð er hvað það var
svakalega kalt en það kom mér til
bjargar að kokkurinn Guðni Sum-
arliðason keypti á mig ullarnærbux-
ur og -peysu og móðir hans prjón-
aði á mig lopavettlinga. Við vor-
um ellefu á Steinunni þessa vertíð;
fimm íslendingar og sex Færey-
ingar, algjörir naglar, en þeir voru
með ófóðraða gúmmívettlinga sem
við höfðum aldrei séð áður. Þeir
voru víkingar þessir Færeyingar og
í þessum kulda sem þá var rauk úr
höndunum á þeim meðan ég bara
hreinlega fraus á garðinum,“ segir
Pétur.
Náði í restina af síldinni
„Á þessum árum voru ekki neinar
stakkageymslur og sjófötin héngu
bara undir hvalbak þegar við vor-
um ekki í þeim. Þegar vistinni lauk
á Steinunn SH fórum við vestur á
ísafjörð til þess að ná í Matthildi
SH sem var 105 tonna trébátur og
þaðan var farið beint á síldveiðar.
Síldin var þá að hverfa af íslands-
miðum og héldum við á Jan Mayen
svæðið á síld og gekk það ágætlega,
en þá var landað í Haförn frá Siglu-
firði sem var gamalt olíuskip og þar
fengum við olíu, vatn og vistir á
móti. Og svo hvarf síldin af þessu
svæði og alla leið til Svalbarða, en
við á þessum minni bátum gátum
ekki farið svo langt.“
Nýtt tímabil
Eftir þetta segir Pétur að farið hafi
verið á troll og þá um leið hafi nýtt
tímabil hafist í Ólafsvík, því eitt-
hvað þurfti að gera þegar síldin
hvarf af miðunum. „Flestir fóru á
troll og vorum við að toga í land-
helgi og Gæslan rak okkur í land,
því enginn vissi hvar mátti trolla.
En Gæslan gerði ekkert í þessu
þannig að með tíð og tíma komu
svæði sem við máttum trolla á.“
Balarnir í klessu
Pétur var lengi á Matthildi og fór
svo yfir á Gunnar Bjarnason SH
með Ríkharði Magnússyni sem var
annálaður aflamaður. „Rikki Magg
var svo fiskinn að hann fiskaði á við
tvo báta og gott að vera með honum
á sjó. Við vorum á línu og netum og
mikið róið alveg sama hvernig spá-
in var, þá var kapp í mönnum. Eitt
sinn vorum við að veiðum í Jök-
uldýpinu í mokafla á línu en veð-
ur voru oft válynd á þessum slóð-
um. Þarna gerði snarvitlaust veð-
ur einn daginn og við að draga lín-
una. Svo slitnaði hún og þá var far-
ið í hinn enda línunnar og dregið
á móti vindi. Brotin sem komu yfir
bátinn voru mörg, en við reyndum
að halda okkur eins og við gátum
við dráttinn. Ég rétt heyrði þegar
Rikki náði að kalla út um gluggann
að passa okkur því stórt brot væri
að skella á okkur. Minn kæri! Því-
líkur brotsjór. Ég og aðrir á dekk-
inu náðum að halda okkur. Við
voru með járnbala þar sem línan
dróst í og þegar ég leit á balana var
eins og jarðýta hefði keyrt á þá, allir
beyglaðir og bara ónýtir! Og línan
sem í þeim var, klesst inn í bölun-
um, þvílíkt sjón, en við komumst til
hafnar og þá tók nú ekki betra við,“
sagði Pétur og skellihlær. „Á þeim
tíma tóku beitningarmenn á móti
bátnum þegar hann kom að landi
til þess að koma með beitta bala og
taka hina frá borði og greiða flækj-
ur. Þegar þeir sáu hvernig línan og
balarnir voru útleiknir eftir þennan
róður, allir í smalli, urðu beitning-
armennirnir alveg snar og bölvuðu
okkur í sand og ösku.“
Steini Hauks var vélstjóri, en
einn að beiningarmönnunum brjál-
uðu hét Jóhann Óskarsson. „Hann
var alls ekki sáttur við útlitið á þessu
öllu, hrópaði og blótaði og þá sagði
Steini við hann: „Jói, þegar ég verð
gamall og nenni ekki að vinna fer
ég að beita, þetta er svo næs mað-
ur!“ Þessi orð Steina gerðu Jóa al-
veg foráttuillan, en Steini hló bara
að þessu öllu og hafði gaman af.“
Hættur störfum
Pétur hætti svo á sjó og gerðist hús-
vörður í stórri blokk í Reykjavík.
„Ég var þar í þrjú ár og svo fékk ég
svo mikla heimþrá að ég flutti aftur
vestur og gerðist verkstjóri hjá ný-
sameinaða Snæfellsbæ. Það var 1.
júlí árið 1994 og þar var ég til 4. júlí
2005 að ég gerðist hafnarvörður og
er bara nýhættur þar vegna aldurs.“
Pétur segist hafa kynnst mörgum
skemmtilegum körlum á starfsferl-
inum en getur þess að Rafn Guð-
laugsson sé sá eftirminnilegasti.
Auk starfa sinna við hafnarvörslu
hefur Pétur verið meðhjálpari í
Ólafsvíkurkirkju til margra ára.
af
Rafn Guðlaugsson er eftirminnilegasti maður sem Pétur hefur kynnst um ævina
þótt þeir hafi ekki unnið saman.
Eftir einn brotsjóinn voru línubalarnir
eins og jarðýta hefði ekið yfir þá
Pétur Bogason hafnarvörður rifjar upp liðna tíma
Pétur Bogason og kona hans Kristjana Huldudóttir.
Pétur og Guðmundur Þorgrímsson að losa krók úr æðarkollu.