Skessuhorn - 29.05.2019, Blaðsíða 40

MIÐVIKUDAGUR 29. MAí 201940
Horft yfir liðið ár og litið til þess nýjaSjómannadagurinn
„Ég er búinn að vera skipstjóri á
Helga í 18 ár, fór minn fyrsta túr sem
skipstjóri 17. maí 2001. En ég byrjaði
á bátnum sem stýrimaður árið áður,“
segir Arnar Kristjánsson í samtali við
Skessuhorn. „Ég var alltaf í kringum
sjóinn og höfnina sem barn, ofan í
bátunum, niðri á bryggju og að leika
mér í fjörunni með hinum krökkun-
um. Á átta og níu ára afmælisdög-
unum mínum var ég á sjónum með
pabba á Runólfi. Ég hef aldrei ver-
ið í neinu öðru, nema bara tekið ör-
stutta útúrdúra,“ segir hann. „Það
kom því aldrei annað til greina en að
verða sjómaður. Ég byrjaði á sjónum
sem háseti á Runólfi 1986, þá rétt að
verða 17 ára gamall. Ég var á Run-
ólfi næstu árin og síðan á Hring eldri.
Sjómennskan verður áhugaverðari
og skemmtilegri eftir því sem maður
kynnist henni betur, lærir meira og
verður reyndari. Það kom því aldrei
neitt annað til greina en að gera þetta
að ævistarfinu,“ segir skipstjórinn.
Traustur og
öruggur kjarni
Arnar skráði sig því til náms í Stýri-
mannaskólanum og lærði skipstjórn,
var á sjó í Grundarfirði á sumrin auk
þess sem hann tók einn vetur í frysti-
húsi G.Run. „Þegar Helgi var keypt-
ur í janúar árið 2000 fór ég á hann
sem stýrimaður. Ég varð skipstjóri á
Helga árið eftir og hef verið allar göt-
ur síðan,“ segir hann. „Allan þennan
tíma hef ég blessunarlega verið laus
við öll sjómannsævintýri á mínum
ferli, aldrei lent í slysi og enginn af
mínum mönnum slasast á sjónum. Ég
held að þar skipti miklu máli að litlar
mannabreytingar hafa orðið í áhöfn-
inni. Ég er með traustan og öruggan
kjarna sem hefur fylgt mér allan minn
skipstjóraferil. Þegar maður er svo
lánsamur þá skiptir ekki máli hvern-
ig báturinn er. Menn kunna til verka,
vita hvernig á að bera sig að, treysta
hver öðrum og passa upp á félagana,“
segir skipstjórinn.
Einn róður á viku
Á Helga er róið einu sinni í viku.
Jafnan er farið út á miðvikudegi eða
fimmtudegi og aldrei landað seinna
en á mánudegi. Allur fiskur sem
veiddur er á Helga fer til vinnslu í
fiskvinnslu G.Run í Grundarfirði.
„Þetta er bara föst rútína, einn túr á
viku og að mínu viti mjög gott kerfi.
Menn geta skipulagt sig langt fram
í tímann. Mannskapurinn veit allt-
af hvenær hann er á sjó,“ segir hann.
„Eini ókosturinn er að við erum allt-
af á sjó um helgar. Ég er kvæntur og
á eina dóttur og maður missir af 70
prósent af öllum afmælum og fleiru
slíku. En á móti kemur að menn fá
góð frí á milli,“ segir skipstjórinn. „Á
sumrin eru róðrarnir líka styttri. Þeir
geta verið allt upp í fimm sólarhringa
á veturna en á sumrin þegar styttra er
að sækja fiskinn fara þeir allt niður í
sólarhring.“
Von á nýju skipi
Helgi er 143 brúttólestir, tæplega 26
metra langur þar sem hann er lengst-
ur og 7,5 metra breiður. Skipstjórinn
segir bátinn orðinn of lítinn fyrir þær
veiðar sem stundaðar eru á honum og
G.Run vill gjarnan stunda. „Báturinn
er of lítill til að sækja til dæmis á Hala-
miðin, þangað förum við ekki nema
veðrið sé gott,“ segir hann. í febrú-
armánuði festi G.Run kaup á gömlu
Bergey VE-554 frá Vestmannaeyjum.
Mun það skip leysa Helga af hólmi
og Arnar verður skipstjóri þess. „Við
tökum nýja skipið í notkun í haust og
erum bara mjög spenntir fyrir því.
Fyrir utan það að vera fjórum sinnum
stærra þá er þetta líka miklu yngra
skip. Helgi er orðinn 30 ára gamall,
smíðaður 1989 en Bergey var smíðuð
2007. Þetta verður mikil breyting og
alger umskipti fyrir áhöfnina. Einnig
vonum við að meðferð á aflanum og
fleira verði betri með nýju skipi,“ seg-
ir Arnar. „Það er hentugra skip fyrir
þær veiðar sem við stundum. Fyrir-
tækið er líka auðvitað að vinna að því
að efla fiskvinnsluna enn frekar eftir
að nýja vinnslan var tekin í notkun.
Ætlunin er að veiða og verka meiri
fisk á sem bestan og hagkvæmastan
máta,“ bætir hann við.
Haldinn veiðiást
Arnari finnst mjög gaman að veiða
fisk. Það þarf því kannski ekki að
koma á óvart að þegar hann er ekki
að veiða í vinnunni finnur hann veiði-
áhuganum annan farveg. „Ég er alveg
forfallinn veiðiáhugamaður og þegar
ég er ekki á sjónum er ég oftar en ekki
rokinn í veiði í landi, þá helst lax eða
silung,“ segir hann. „Síðan keypti ég
mér strandveiðibát fyrir átta eða níu
árum síðan, Dodda SH-311. Strand-
veiðarnar hafa aðeins komið í stað-
inn fyrir laxveiðina hjá mér síðustu
ár. Eini gallinn er að strandveiðin
átti auðvitað fyrst og fremst að vera
hobbý hjá mér, en þegar maður er
haldinn svona mikilli veiðiást getur
verið erfitt að halda henni sem bara
áhugamáli,“ segir hann og brosir. „Á
strandveiðunum fer ég frá Grundar-
firði og elti bara fiskinn. Mest er ég
hérna á heimamiðunum. Báturinn
gengur bara tíu mílur svo ég fer ekki
langt, sigli aldrei lengur en í svona
tvo og hálfan tíma áður en ég byrja að
veiða,“ segir Arnar. Honum líkar vel
við strandveiðarnar. „Þó þær séu auð-
vitað allt annars eðlis en þær sem ég
stunda á Helga þá gilda engu að síð-
ur sömu grunnlögmálin; þetta snýst
allt um að veiða fisk, að finna hann
og fanga á sem stystum tíma og sem
auðveldastan hátt. Það er ósköp ein-
falt og það sem öll sjómennska geng-
ur út á.“
Framfarir á öllum sviðum
Veiðin hefur almennt verið fín und-
anfarin misseri og virðist vera meira
af fiski víða í kringum landið en á
sama tíma í fyrra. Arnar segir veið-
ina raunar hafa aukist jafnt og þétt
frá því hann hóf sinn skipstjórnar-
feril. „Veiðin hefur aukist í flestum
ef ekki öllum tegundum frá því ég
byrjaði, það er ekki spurning. Ég
var einmitt að skoða gamlar dag-
bækur um daginn og hún er meiri
núna en var,“ segir Arnar. „Það hef-
ur auðvitað margt sem tengist veið-
inni breyst mikið á þessum tíma.
Stærsta breytingin í mínum huga er
að veðurspárnar hafa batnað alveg
stórkostlega,“ segir hann. „Núna
erum við alltaf nettengdir og fylgj-
umst stöðugt með spánni. En þær
eru líka orðnar miklu nákvæmari. Ef
því er spáð að veðrið breytist klukk-
an þetta þá getur maður treyst á að
þannig verði það. Langtímaspá-
in er líka orðin mun betri en áður
og maður getur skipulagt róður-
inn mikið til eftir henni, farið lengst
þegar spáin er best,“ segir skipstjór-
inn. „Þar fyrir utan hefur mikil og
góð þróun orðið í öllum tækjum og
búnaði. Fyrir utan auðvitað tölvu-
tæknina má nefna að GPS staðsetn-
ingarbúnaðurinn er orðinn miklu
betri en áður. Betri efni eru notuð í
veiðarfærin en þegar ég var að byrja,
viðhald á þeim er ekkert miðað við
það sem áður var. Þegar ég byrjaði
á sjó stóðum við í netabætingum út
í eitt. Núna þykir bara mikill við-
burður ef trollið rifnar. Hlerarnir á
trollunum eru miklu betri og vinnu-
brögðin við veiðina hafa líka batn-
að. Hlerarnir snerta nánast aldrei
botninn. Það gerir það að verkum
að það er alltaf strekkt, maður fær
ekki grjót inn í það og þá rifnar það
ekki,“ segir hann. „Allt þetta gerir
veiðarnar bæði hagkvæmari og um-
hverfisvænni. Miklu minna rusl fer
í sjóinn því veiðarfærin rifna nán-
ast aldrei. Færri uppákomur og bil-
anir þýða að túrarnir verða styttri.
Það gerir það að verkum að minni
olíu er brennt, miklu meiri fiskur
veiðist á hvern lítra af olíu en áður
var sem þýðir minni mengun. Allt
þetta skiptir máli, bæði með tilliti
til umhverfissjónarmiða og hag-
kvæmni útgerðarinnar,“ segir Arnar
Kristjánsson, skipstjóri á Helga SH,
að endingu.
kgk
„Sjómennskan verður áhugaverðari eftir því
sem maður kynnist henni betur“
segir Arnar Kristjánsson, skipstjóri á Helga SH-135
Arnar Kristjánsson skipstjóri um borð í Helga SH.
Helgi SH, annar af bátum Guðmundar Runólfssonar hf., við bryggju í Grundarfirði. Skipstjórinn fyrir framan stýrishúsið á Helga SH.