Hugur og hönd - 01.06.1981, Qupperneq 25

Gunnlaugur SE Briem:
höfðaletur
íslensku stafirnir sem enginn
kemst fram úr
Fallega skorið trafakefli frá 1705 með sex
lína áletrun. Eins og mest af öðru skrauti
var höfðaletur fremur kvenna megin í
þjóðfélaginu. Þjms 158.
íslendingar nota skrautletur sem enga
hliðstæðu á sér meðal annarra þjóða.
Það er torlesiðjafnvel þegar best
lætur, frekar seinunnið og snúið
í tilbúningi. Sumir þeirra sem skáru
út áletranir hljóta að hafa haft
sérstaka skemmtun af að reka
lesendurnaá stampinn.
Höfðaletur sýnist hafa þróast af
slysni og tilviljunum úr gotnesku
miðaldaletri. Við höfum notað það
óslitið í fjögur hundruð ár og meira nú
á dögum en nokkru sinni fyrr. I
þjóðernisstolti okkar kringum
alþingishátíðina 1930 notuðum við
það á frímerki og höfðum rúnir í
skýringartextum. Því miðureru
slíkar dásemdir ekki endingargóðar.
Tréskurðarskraut
Oftast var höfðaletur skorið í tré en
stundum grafið í málm. Sum form
voru smíðajárnunum eiginlegri en
önnur og með tímanum hafði cfnið og
tækin mikil áhrif á þróunarstefnuna.
Leifar eldri stílgerðar nrynda flókið
skraut á yfirborði stafanna. Meira að
segjaorðabilin eru prýdd.
Brugðningsverk var oft notað í
áletrunum. Sums staðar teygðist
nrikið úr þverendum og stafkrókum;
stundum breiðir laufskrúð úr sér.
Óvenjulegir stafir sem illmögulegt er
að feðra voru auðfúsugestir. Þetta var
vaðalsverk.
■ 4 <
:• í^;)ó 1 n :ur'K* cá gl W I B '' ¥ Lifcll
fdj'i'ií » fj f* J . L 1 1 kl « 1

Höfðaletur á þjóðhátíðarfrímerkjunum
1930 olli miklum vangaveltum meðal
erlendra frímerkjasafnara.
HUGUR OG HÖND
25