Bændablaðið - 07.06.2018, Blaðsíða 46

46 Bændablaðið | Fimmtudagur 7. júní 2018
Rannsóknarteymi Kaliforníu-
háskóla undir stjórn
prófessorsins Ermias Kerab
skoðar nú hvort hægt sé að
draga úr losun jórturdýra á
metangasi með því að bæta
þörungum í fóður eins og
ástralskar rannsóknir sýndu
fram á 2015.
Fjallað var um þetta á
vefsíðu Independent 24. maí
síðastliðinn. Segjast vísindamenn
nú vonast til að bændur geti
mætt ströngum reglum um
losun gróðurhúsalofttegunda
með því að blanda þörungum
í fóðrið. Er það vegna þess að
Kaliforníuríki hefur kynnt reglur
sem eru áskorun fyrir bændur um
að draga úr losun á metangasi
frá 1,7 milljónum mjólkurkúa
um 40% á næstu tíu árum eða
fyrir 2030. Eru kýrnar taldar
standa fyrir losun á um 20% af
öllu metani í Kaliforníu. Þar að
auki eru í ríkinu yfir 5 milljón
nautgripir sem ræktaðir eru vegna
kjötsins. Eru nautgripir í ríkinu
í heild taldir valdir að losun á
55% af öllu metani sem þar er
losað út í andrúmsloftið. Þar
sem losunin er að mestu með
ropa vegna meltingar á fóðri,
þá hafa vísindamenn velt fyrir
sér hvort samsetning fóðursins
sé ekki lykillinn að lausninni.
Hver mjólkurkýr er sögð losa um
70 til 120 kg af metangasi út í
andrúmslofti á ári. Það samsvarar
kolefnisfótspori bíls sem ekur
12.600 kílómetra.
Vaxandi áhugi á að draga úr
losun frá jórturdýrum
Bændablaðið fjallaði um
rannsókn í október 2016 sem
vitnað er til í Independent. Hún var
framkvæmd í Norður-Queensland
í Ástralíu 2015 af Rocky De
Nys, prófessor í sjávarlíffræði
við James Cook-háskólann í
Townsville, í samvinnu við
rannsóknastofnunina CSIRO
(Commonwealth Scientific
and Industrial Research). Sú
rannsókn leiddi í ljós að með
því að blanda tiltölulega litlu
magni af þurrkuðu rauðu þangi,
„Asparagopsis taxiformis“, í
nautgripafóður, er hægt að draga
úr metanframleiðslu gripanna
um allt að 99%. Þótt sumir hafi
gagnrýnt þessa rannsókn og telji
sig vita betur, þá hefur fjöldi
greina verið skrifaður síðan um
þetta mál og hvernig bregðast
eigi við losun á metangasi frá
jórturdýrum. Hefur það einnig
verið tekið upp á ráðstefnum víða
um heim. Enda er metangas um
25 sinnum meiri áhrifavaldur en
koltvísýringur þegar kemur að
myndun gróðurhúsaloftslags.
Þannig var vöngum velt um
áhrifamætti þörunga á gasmyndun
í meltingarvegi jórturdýra
hjá World Economic Forum í
ágúst 2017 og á Kvægkongres,
fagþingi nautgriparæktarinnar í
Danmörku, fyrr á þessu ári.
Prófessor Ermias Kerab
segir að tölur úr rannsóknum
lofi góðu og séu langt umfram
þau viðmiðunarmörk sem
menn hafi sett sér. Hefur hans
rannsóknarteymi gert tilraunir
með að gefa 12 Holstein kúm
fóður sem þörungamjöli var
blandað í. Hafa þeir stundað sínar
rannsóknir út frá niðurstöðum
rannsóknarinnar sem gerð var
í Ástralíu 2015. Segir hann
að ákveðin efni sem finnist í
sumum þörungum trufli ensím
sem valdi myndun metangass í
meltingarvegi nautgripa. Miðað
við fyrri rannsóknir virðist vera
hægt að draga úr losun á metani
um vel yfir 30%.
Niðurstöður í rannsóknarstof-
um hafa þó ekki alltaf gefið sömu
niðurstöðu við raunverulegar
aðstæður. Kerab segir að mun
meiri rannsóknir þurfi að gera til
að sýna fram á langtímaárangur
af notkun þörunga.
Eykur mögulega áhuga á
þörungarækt
Segir Kerab í samtali við
fréttastofu CNBC að nokkur
áhugi væri að vakna á að rækta
þang til fóðurgerðar. Hingað
til hafi enginn markaður verið
fyrir hendi, en ef rannsóknir
staðfesti að þetta virki vel, þá
muni áhuginn aukast mjög fyrir
að rækta þang.
Tilraunir hafa verið gerðar með
fleira en þang til að minnka losun
á metani í meltingarvegi jórtur-
dýra. Þar má t.d. nefna hvítlauk.
Þá hafa vísindamenn líka beint
sjónum að erfðaþætti jórturdýra
hvað þetta varðar.
/HKr.
Enn skoða menn nýtingu á þörungum til
að minnka metangaslosun frá kúm
– Kaliforníuríki í Bandaríkjunum vill minnka gaslosun frá mjólkurkúm um 40% fyrir 2030
Rauða þangið „Asparagopsis taxiformis“ sem gaf góða virkni í tilraun
Ástralíumanna.
Prófessor Ermias Kebreab. Mynd / UC Davis/Gregory Urquiaga
Kýr í fjörubeit.
Þörungamjöl. Mynd / UC Davis/G. Urquiaga
Starfsemi Vélavals hefur verið í
endurskipulagningu og vöruúrval
aukist til muna.
Til viðbótar við fyrri starfsemi
hefur Vélaval hafið sölu á ýmsum
stærri tækjum til landbúnaðar, að
því er fram kemur í tilkynningu frá
fyrirtækinu.
Þar má nefna áburðardreifara,
sáningarvélar og jarðvinnslutæki frá
Sulky í Frakklandi, merki sem er
mjög þekkt og virt í Evrópu. Einnig
eru í boði Hispec haugsugur frá
Írlandi og haugdælur og hrærur frá
enska gæðaframleiðandanum Storth.
Giant liðléttingar skipa áfram
stóran sess hjá okkur og hefur
fyrirtækið aukið möguleika á ýmiss
konar útfærslum við þá.
Samhliða þessu hefur
Ragnar Magnússon verið ráðinn
framkvæmdastjóri Vélavals en
Ragnar þekkir vel til íslensks
landbúnaðar og markaðsmála á því
sviði.
,,Vélaval mun leggja áherslu
á að gera gott enn betra og munu
núverandi og verðandi viðskiptavin-
ir vonandi verða varir við það með
enn þá betri þjónustu og auknum
samskiptum. Varahlutaþjónusta mun
verða einn þáttur í því,“ segir Ragnar
Magnússon framkvæmdastjóri og
telur mjög gott að þessi vörumerki
skuli nú vera á boðstólum Vélavals.
,,Það er tilhlökkunarefni að geta
boðið upp á svona þekkt vörumerki
og vöruúrval og hlakka ég til að
heyra í bændum um allt land og vona
að þeir hiki ekki við að slá á þráðinn
til okkar,“ segir Ragnar.
Starfsemi Vélavals í Skagafirði endurskipulögð:
Vöruúrval aukið og nýr
framkvæmdastjóri
Ragnar Magnússon.
UTAN ÚR HEIMI