Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.12.1998, Blaðsíða 50

• IBRENNIDEPLI
Fjárlagafrumvarp hvers árs
vekur ævinlega allmikla
athygli, ekki síst þeirra sem
það varðar svo miklu, þó auðvitað
megi segja að þetta ágæta frumvarp
komi öllum landsmönnum við.
A tvennu skal tæpt hér. Annað
varðar bætur almannatrygginga, hitt
varðar Framkvæmdasjóð fatlaðra.
Fyrst þá um Framkvæmdasjóð
fatlaðra. Skv. lögum um málefni fatl-
aðra á sá sjóður að fá allar tekjur
Erfðafjársjóðs og ríkisframlag að
auki.
Tekjur Erfðafjársjóðs á næsta ári
skv. fjárlagafrumvarpi eru 40 millj.kr.
og reynslan hefur sýnt að áætlun
fjárlagafrumvarps er afar varkár væg-
ast sagt. Og hvað fær þá Fram-
kvæmdasjóður fatlaðra í sinn hlut?
235 millj. kr. — tæpan helming lög-
boðinna tekna Erfðafjársjóðs og
auðvitað er ríkisframlagið víðs fjarri
eins og áður. Nú er viðurkennt að
stofnfram-kvæmdir eru mjög brýnar
alveg sér í lagi í Reykjavík og í
Reykjaneskjördæmi, þar eru langir
neyðarbiðlistar eftir bæði búsetu og
þjónustu og það vita stjórnvöld.
Helmingsniðurskurður er því tæplega
til að létta af neyð þessa fólks. Annað
kemur einnig inn í myndina. Ljóst er
að stóri þröskuldurinn varðandi flutn-
ing málefna fatlaðra frá ríki til sveitar-
félaga verður utan efa hvaða fjármagn
skuli fylgja, bæði til stofnfram-
kvæmda og reksturs.
Ekki er nú unnt að segja að þetta
framlag sé nú gæfulegur vegvísir fyrir
þennan flutning, því öllu skiptir að
sveitarfélögunum sé gjört kleift að
taka við málaflokknum af myndugleik
og til framþróunar, en með niður-
skornunt fjárveitingum er það ein-
faldlega ekki hægt. Öryrkjabandalag
íslands hefur sent bæði félagsmála-
ráðherra og fjárlaganefnd áskorun
þetta varðandi um það að skila inn í
Framkvæmdasjóð fatlaðra a.m.k.
þessu lögboðna framlagi eða 480
millj. kr. Við skulum vona að menn
átti sig á því í tíma og hér þarf að
standa við lög, bæði í ljósi hins
alvarlega ástands og eins til að gjöra
flutning málaflokksins mögulegan.
á að bótum almannatrygginga og
félagslegrar aðstoðar. Af athuga-
semdum við frumvarpið má ráða að
þar er ekki litið til þess bága kjara-
ástands sem alltof margir lífeyrisþegar
og þá einkum öryrkjar búa við í þessu
bullandi góðæri sem gjarnan er svo
mjög gumað af á góðum stundum.
Þar er sem sé gjört ráð fyrir 3.65%
hækkun bóta um næstu áramót s.s.
kjarasamningar segja til um og í raun
ekkert fram yfir það.
Ekkert er um að kjaragrunnur
öryrkja verði færður nær lágmarks-
launum í landinu sem hlýtur þó að
vera lágmarkskrafa. Ekkert er um það
að frítekjumark hækki, ekkert um að
dregið verði úr hvað þá felld niður
tenging á tekjum maka við bóta-
greiðslur, heldur ekkert um hækkun
svokallaðra vasapeninga á heimilum
fatlaðra sem þó kostar rétt um 20
millj. að leiðrétta um 50%.
Það eina sem út af ber er ákveðin
hækkun umönnunargreiðslna vegna
nýrra reglna þar um, en hátíðlega
lofað um leið að útgjaldaaukinn muni
ganga til baka að hluta!
Svo er reyndar aukin áhersla lögð
á endurhæfingarlífeyri sem þó hækkar
ekki nema um 11 % milli fjárlagaára.
Sannarlega er ekki hátt risið á þeim
sem ætla að leggja út í kosninga-
baráttu næsta vor með það kjaraástand
sem svo alltof víða ríkir og sem vel
að merkja kostar rfkissjóð sáralítið að
lagfæra þegar til alls er litið, svo miklu
sem skilað er til baka í formi skatttöku
með beinum og óbeinum hætti. Ég
segi hiklaust sáralítið á fjárlaga-
mælikvarða þar sem hverjar 100 millj.
kr. mæla innan við 0.06% af heild-
arfjárlagatölunni, þ.e. 500 millj. þýða
0.3%, en sú upphæð til bótadæmis
örorkulífeyrisþega myndi svo sannar-
lega gjöra mjög mikið gagn. Öryrkja
rnunar vissulega um slíka leiðréttingu,
þó ekki væri meiri, enda ætti stjórn-
völdum ekki að þykja vansalaust að
kjör öryrkja skuli ekki nándar nærri
fylgja þeim lágmarkslaunum sem
greidd eru í landinu og blessunarlega
sárafáir búa við.
Heilbrigðis- og tryggingaráðherra
segist vera með einhverjar
leiðréttingar í huga s.s. varðandi teng-
ingu við tekjur maka og frítekju-
rnarkið, en ótti okkar sá að það verði
hvorki af rausn né reisn að málum
staðið, en við bíðum og sjáum hvað
setur.
Ekki erbeysnara ástandið þegar að
bifreiðakaupastyrkjunum er komið
sem staðið hafa í stað að krónutölu
undanfarin mörg ár. Þar á allt að sitja
við það sama, þrátt fyrir að ráðherra
hafi sett sjálf á laggirnar nefnd
varðandi endurskoðun þessara mála,
nefnd sem skilaði tillögum fyrir
bráðum ári og lagði þar til skynsam-
lega og réttláta hækkun styrkjanna,
50