Íþróttablaðið - 01.12.1948, Side 64

54
ÍÞRÓTTABLAÐIÐ
ur á láglendi og ennþá minna í fjöll-
unum þar fyrir ofan.
Efnabreytingar líkamans eru þvi
jafnframt örari, þvi hærra sem dregur
og þarmeð vex þörfin fyrir súrefni,
sem er undirstöðuefnið i orkufram-
leiðslu líkamans. Súrefnið er fengið
með andardrættinum, en honum er
stjórnað af sjálfvirku eftirlits-tauga-
kerfi, óháð vitundinni. Öll þessi starf-
semi er í innbyrðis jafnvægi, þegar
hin ytri skilyrði eru hin sömu, sem
líkaminn er vanur við. Breytist nú
hin ytri skilyrði þannig, að minna
súrefni sé í loftinu, þá verður andar-
drátturinn að verða tíðari eða dýpri
eða hvorttveggja, til þess að súrefnis-
þörfinni verði fullnægt. En til þess að
það megi verða, þarf að umstilla hið
sjálfvirka kerfi og það er ekki gert eins
og í bílmótor með þvi að skrúfa í
blöndungnum, heldur samlagar líkam-
inn sig sjálfur smátt og smátt aðstæð-
unum.
í raun og veru eru þessi fyrirbrigði
miklu margbrotnari og skiptir þar
margt máli, t. d. stærð og nothæfni á
innra yfirborði lungnanna, einnig fjöldi
fjölgunarmöguleika og gæði rauðti blóð-
kornanna, sem hafa það hlutverk að
taka við súrefninu í lungunum, og flytja
það til hinna ýmsu vefja líkamans.
Breytileg loftþyngd verkar ennfremur
á ýmsar aðrar greinar likamsstarfs-
seminnar en öndunina. —
Hvernig stendur þá á þvi, að staðir,
sem liggja svo hátt, skuli jafnframt
geta verið víðfrægir hressingarstaðir?
Ástæðan er á þá leið, að komi maður
þangað til þess að hvílast frá erfiði
dagsins og „afslappast", þá kemur
loftþrýstingurinn lítið að sök, nema
síður sé. Fólk í öðrum löndum, sem
iðkar vetraríþróttir, verður oftast að
leita þar hátt upp í fjöll og venst loft-
þynningunni. En svo eru aðrir, sem
engu eru vanir nema láglendinu, og
þegar þeir koma upp i fjöllin og reyna
á krafta sína til þess ýtrasta, þá get-
ur loftþrýstingurinn orðið þeim til
allmikils baga á þann hátt sem áður
er lýst.
íslenzkt skíðafólk er ekki vant við
dvöl hátt uppi i fjöllum og tilheyrir
því síðasttalda hópnum, hið sama má
segja um flest skíðafólk af Norðurlönd-
um. Þetta er því sérstakt athugunarefni
fyrir okkur, er við undirbúum þátttöku
i slíkum skíðamótum í framtiðinni,
ekki sist ef við tökum þátt í skíða-
göngu.
Þetta fyrirbrigði, sem ég hefi nú lýst,
olli því að okkur urðu minni not af
æfingartimanum áður en leikarnir byrj-
uðu, en ella hefði verið. Við máttum
illa við því, því að engin þjóð sendi
jDarna menn fram til leiks sem voru
eins óvanir ytri aðstæðum og við, og
á ég þar þó sérstaklega við stærð stökk-
brautarinar og stærð og gerð brun-
brautarinnar. Ekki hygg ég þó að ó-
þægindin af loftslagsbreytingunni hafi
haft teljandi áhrif á frammistöðu
manna okkar, því að önnur atriði voru
þar svo miklu þýðingarmeiri.
Eg hefi nú lýst ýmsum atriðum frá
dvöl okkar í St. Moritz, áður en vetrar-
Olympíuleikarnir hófust og hefi ég sér-
staklega staldrað við þau, sem mér
finnst mega læra af. En margt fleira
bar á góma þessa daga. Stórt alþjóð-
legt skíðastökkmót fór fram á Olympíu-
stökkbrautinni og hið árlega héraðs-
mót í öllum greinum skíðaíþróttarinn-
ar fór fram i næsta þorpi, Pontresina.
Einnig voru kvikmyndasýningar, þar
sem sýndar voru skíðamyndir. Þarna
gafst tækifæri til þess að hitta og
ræða við ýmsa af forvígismönnum
skíðaíþróttarinnar. Af þeim eru mér
tveir minnisstæðastir: Arnold Lunn,
hinn brezki rithöfundur, sem öðrum
fremur hefir sett í kerfi „alpagreinar“
skíðaíþróttarinnar og oft er kallaður
höfundur svigsins í nútímamynd þess,
hinn er Reinh. Straumann, svissneski
verkfræðingurinn, sem rannsakað hefir
á vísindalega hátt líðilsfræði skíða-
stökksins og bjó til regluna um það,
hvernig lögun skíðastökkbr. á að vera.
Nú leið óðum að því að sjálfir leilcarn-
ir skyldu hefjast. Bærinn og allt ná-
grennið fylltist af fólki, keppendum,
starfsmönnum og áhorfendum. Allir
áttu eitthvað erindi og eftirvæntingin
óx. Og það fannst mér skemmtilegt
við þetta, að flestir áhorfendur virtust
hafa skíði sin með sér og nota þegar
tóm var til, — því að hvað sem öðru
líður, þá fer maður á skiði sin til þess
að lyfta sér upp og njóta lífsins.
Niðurlag.
Frá S K í
Alls tóku 635 keppendur þátt í þeim
skíðamótum, sem haldin voru hér á landi
s.l. vetur, að því er segir í tilkynningu
Skíðasambands Islands (SKl). Hafa
sambandinu borizt skýrslur yfir 13 mót,
sem sýna að þátttakendur voru 3svar
um eða yfir 100 að tölu. 4 mótanna voru
haldin á Akureyri, 3 í- nágrenni Reykja-
víkur og 2 á Isafirði.
Virðist áhugi fyrir skíðaíþróttinni fara
stöðugt vaxandi, ekki sízt eftir stofnun
Skíðasambands Islands.
S.l. haust vann stjórn SKl að útvegun
landsþjálfara og hafði tekizt að ná samn-
ingum við Svisslendinginn Reinalter, sem
varð heimsmeistari í svigi á síðustu
Olympíuleikjum. Því miður gat ekki
orðið af þessu vegna veikinda Reinalters
og var því snúið sér að tilboði frá Sví-
þjóð, sem barst um það leyti. En það
var frá sænska skíðagöngugarpinum
Axel Vikström, sem varð annar í 18
km. göngu á Olympíuleikunum 1932 og
2. í 50 km. göngunni 1936. Tókust sam-
ningar þegar í stað og er Vikström vænt-
anlegur til Islands 19. janúar n. k.
Þá hafa verið á döfinni samningar
við 5—6 brezka skíðamenn um það að
Þeir kæmu hingað til lands í marz n.
k. og keppi á sérstöku móti á Akureyri
20. marz og í Reykjavík 27. marz. Enn
hefir þó ekki verið gengið endanlega
frá þessu.
Skíðasamband Islands hefir fengið boð
um þátttöku í ýmsum alþjóðlegum skiða-
mótum, sem fara fram á þessum vetri.
Mót þessi eru:
1. „Hin alþjóðlega skíðavika við Mont
Blanc“ í nágrenni Chamonix í Frakk-
landi 18. til 23. janúar.
2. Salpausselká-skíðamótið við Lathi
í Finnlandi, 26. til 27. febrúar.
3. Holmenkollen-skíðamótið við Osló
og Norefjell í Noregi 27. febr. til 6.
marz.
4. Svenska skidspelen i Sollefteá í
Svíþjóð, 10. til 13. marz.
Keppni fer fram í höfuðgreinum skíða-
íþróttarinnar, en þó er ekki keppt í
bruni á mótunum í Lathi og Solleftea.
Ennfremur er óráðið hvort íslenzkir
skíðamenn muni taka þátt í þessum
mótum.