Fréttablaðið - 22.08.2020, Blaðsíða 32

Á sýningunni í Flæði á Vesturgötu sem nú stendur yfir mun Nara í dag flytja
gjörning en hann hefst klukkan
14.00. Þetta er fyrsti gjörningurinn
sem hún flytur í þrjú ár en hún
vann mikið í gjörningalist áður en
fyrsta gjörninginn framdi hún á
Feneyjatvíæringnum árið 2015.
„Vegna COVID ákvað ég að hafa
gjörninginn ekki of alvarlegan.
Ég ákvað að flytja gjörning af því
ég hef ekki gert það í þrjú ár núna.
Það er að hluta til vegna aðstæðna
minna hér á Íslandi. Meðal annars
vegna líkamsáverka sem ég fékk
vegna of beldis af hendi fyrrver-
andi eiginmanns míns hef ég verið
óörugg að nota líkama minn til að
tjá mig. Þannig að hluti af þessum
gjörningi hjá mér núna er að koma
út úr híðinu sjálf,“ útskýrir Nara.
Margir þekkja eflaust til sögu
Nara en um hana hefur verið
mikið fjallað í fjölmiðlum. Nara
hefur tjáð sig þar um of beldi sem
fyrrverandi eiginmaður hennar
beitti hana en hún þurfti um tíma
að sitja í fangelsi vegna árásar á
hann sem hún hefur alla tíð sagt
hafa verið sjálfsvörn. List hennar
er mjög lituð af þessari reynslu.
„Frá því ég flutti fyrsta gjörn-
inginn hafa gjörningarnir mínir
þróast frá því að nota hreyfingar
og miðla saman yfir í að nota bara
líkamann án annars miðils. Fyrir
mig er það að koma fram eins
konar leið til að hafa yfirráð yfir
líkama mínum. Ég get gert það sem
ég vil við hann innan gjörnings-
ins,“ segir hún.
Nara hefur að mestu fengist við
olíumálverk en hún segir áhuga-
vert hvernig þau verk fæðast á
mjög persónulegan hátt inni á
vinnustofu.
„Annað fólk sér verkin oftast
ekki verða til. Þegar ég skapa
hreyfi ég mig yfirleitt mikið, ég er
kannski að syngja eða flautandi
eða í hugleiðsluástandi. Þegar ég
byrjaði að gera gjörninga flutti ég
þetta ferli á annað stig. Sköpunin
varð eitthvað annað en olíumál-
verk og fluttist yfir á annan miðil
sem var líkami minn.“
Sandra Guðrún
Guðmundsdóttir
sandragudrun@frettabladid.is
Á sýningunni
eru olíumálverk
og hljóðinn-
setning en auk
þess flytur Nara
gjörning í dag.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ANTON BRINK
Mother er óður til barnsins innra með Nara, móður hennar og móðurlandsins Ástralíu. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Self and
Shadow self
eða Sjálf og
skuggasjálf
er sjálfsmynd
sem býður
áhorfandanum
að fylgjast með
mjög persónu-
legri umbreyt-
ingu.
Transition er fyrsta sýning
Nara á olíumálverkum síðan hún
losnaði úr fangelsinu. Hún hefur
haldið sýningar eftir það, meðal
annars á verkum sem hún gerði
meðan hún sat inni.
„Ég gat teiknað og notað vatns-
liti þar. Verkin voru því ólík þeim
sem ég er að sýna núna. Ég er
aðallega olíumálari en ég gat ekki
byrjað að nota olíu aftur fyrr en
seint á síðasta ári. Það hefur verið
áhugavert ferli fyrir mig að geta
byrjað aftur á því sem ég þekki
best, sem eru olíumálverk og
gjörningar,“ segir Nara.
Fór frá því að vera
þögul í að hafa rödd
Nara segir gegnumgangandi þema
í verkum sínum vera að þau eru
yfirleitt mjög huglæg og persónu-
leg. Þar tjáir hún gjarnan hið kven-
lega sem býr innra með henni.
„Ég skilgreini mig sem konu og
tengi við sögur og reynsluheim
kvenna. Í verkum mínum get
ég tjáð það sem ég er að ganga í
gegnum og ég get líka tengt það við
félagslega umhverfið í kringum
mig. Ég tók eftir því þegar ég
byrjaði að nota orð í verkunum
mínum, eins og í hljóðinnsetning-
um, að tvívíðu verkin mín og verk
byggð á hreyfingu voru hið innra
sjálf, hin kvenlega hugmyndafræði
en ekki tengd kyni eða kyngervi.
Þessi kvenleiki var að brjótast út
og varð eitthvað sem hægt er að
snerta,“ útskýrir Nara.
Hún segist hafa komist að því
að verkin voru hennar leið til að
vinna úr þeim áföllum sem hún
hefur lent í. Í gegnum það ferli að
færa það sem bjó innra með henni
á striga eða tjá það sem hreyfingu
hafi hún unnið úr áföllunum og
að lokum tekist að finna orð til að
lýsa því sem hún gekk í gegnum.
„Tjáningin mín er ekki lengur án
orða. Ég hef fært orð inn í verkin
mín. Ég gerði vídeóverk sem heitir
Silent Scream (Þögult öskur) þegar
ég var í Kvennaathvarfinu. Það var
sýnt í Chicago á þekktu listasafni
sem sýnir verk kvenna. Ef ég horfi
á verk mín frá því ég gerði Silent
Scream og til verkanna sem ég geri
í dag, þá hafa þau farið frá því að
vera þögul yfir í að hafa rödd.“
Nara segir að innblásturinn að
hljóðinnsetningunni Cocoon her
Story sem er á sýningunni hafi
verið sögur sem hún heyrði frá
öðrum konum sem hafa upplifað
of beldi og misnotkun.
„Ég hef rödd bæði sem lista-
maður og kona sem hefur gengið
í gengum of beldi sem hefur verið
gert mjög opinbert og hefur verið
fjallað um í f lestum blöðum.
Vegna þess hef ég frétt af svo
mörgum konum sem hafa orðið
fyrir of beldi og misnotkun og
kerfið brugðist þeim. Mig langaði
að blanda saman list minni og
aktívisma fyrir kvenréttindum og
bjóða konum að tala óáreittum. Ég
bauð þeim að segja það sem þær
vilja frekar en að ég segði þeim
hvað þær ættu að tala um. Það
snerti mig að hlusta á sögur þeirra
en á sýningunni er hægt að hlusta
á raddir þessara kvenna.“
Nara segir að myndlistarkona
hafi komið til hennar eftir sýning-
una og sagt að eftir að hafa hlustað
á verkið skildi hún af hverju hún
væri alltaf að mála kvenlíkama.
„Það er gaman að sjá hvernig það
að safna saman röddum margra
kvenna í eina frásögn tengir upp-
lifanir margar kvenna víðs vegar
um heiminn. Mig langar að halda
áfram með svipuð verkefni svo ef
fólk hefur áhuga á að taka þátt í
því má það endilega hafa samband
við mig.“
Þegar ég skapa
hreyfi ég mig
yfirleitt mikið, ég er
kannski syngjandi eða
flautandi eða í hug-
leiðsluástandi.
Framhald af forsíðu ➛
2 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 2 2 . ÁG Ú S T 2 0 2 0 L AU G A R DAG U R