Fréttablaðið - 22.08.2020, Blaðsíða 74

Fréttablaðið - 22.08.2020, Blaðsíða 74
Þegar ég fór til Pumo Ri var ég búinn að ákveða næsta kafla í lífi mínu. Ég ætlaði að klífa meira með Þorsteini og koma með honum til Íslands. Þetta varð skyndilega allt ómögu­ legt og ég vissi ekkert hvað ég myndi gera í framhaldinu,“ segir Bretinn Steve Aisthorpe, sem var einn af fjórum fjallgöngumönnum sem héldu til Nepal haustið 1988 til þess að komast fyrstir upp suðaustur­ hrygg fjallsins Pumo Ri, „Dóttur fjallanna“. Með honum í för voru þrír Íslendingar. Jón Geirsson, sem þurfti að hætta við vegna öndunar­ færavandamála, og þeir Kristinn Rúnarsson og Þorsteinn Guðjóns­ son sem hurfu sporlaust þann 18. október. En Steve var þá í grunn­ búðunum vegna iðrakveisu. Eins og f lestir vita fundust lík Kristins og Þorsteins rétt rúmum 30 árum síðar. Steve og Þorsteinn voru nánir en Kristin og Jón þekkti hann minna. Það kom í hlut Steves að leita og útvega þyrlu þessa fyrstu daga eftir hvarfið. „Ég fór upp að efri búðunum og bjóst við að finna þá þar. Þegar ég sá að þeir voru ekki þar fór ég niður að grunnbúðum aftur og hringdi á þyrluna. Það tók nokkra daga fyrir þyrluna að koma, en á þessum tíma voru aðeins tvær þyrlur í öllu Nepal og erfitt að fá þyrlu til að koma að leita. Við f lugum eins hátt og við gátum en sáum ekkert,“ segir Steve. Þangað til þyrlan kom gekk hann um fjallshlíðina og kallaði en heyrði ekkert nema sitt eigið bergmál. Leitin með þyrlunni skilaði engu en seinna skipulögðu fjölskyldurnar á Íslandi aðra leit með sama árangri. Breytti lífsviðhorfinu Steve er í dag innilega trúaður maður, starfar fyrir kirkjuna í Skot­ landi og hefur gefið út bækur, til að mynda nýja bók um tengsl kirkj­ unnar og náttúrunnar. Hann varð fyrst fyrir trúarlegri reynslu þegar hann lenti í ógöngum í ísklifri í Nor­ egi. Hann segir bænina hafa hjálpað sér við að komast í gegnum ógöngur þar, en trú hans dofnaði eftir það. „Þegar við vorum á Pumo Ri árið 1988 hafði ég ekki litið á mig sem kristinn mann í langan tíma, um þrjú ár,“ segir Steve en þetta breytt­ ist þessa daga sem hann leitaði að félögum sínum. „Þegar þeir fund­ ust leitaði ég að og fann dagbókina mína frá þessum tíma. Þarna hafði ég skrifað niður hvar þeir gætu hugs­ anlega verið og hvar ég myndi leita. Næstu daga á eftir var orðið ljóst að eitthvað hefði komið fyrir, en ekki hvað. Það sést glögglega þegar ég fletti í gegnum dagbókina. Ég fékk stuðning frá trúnni og bað mikið.“ Hvarfið breytti ekki aðeins lífi Steves hvað trúarlega þáttinn varð­ ar, heldur öllu lífsviðhorfinu, og við­ horfinu til klifurs. „Ég vissi að það væri áhættusamt að klífa fjöll eins og Pumo Ri, að slys gætu orðið og fólk dáið. En þegar það kemur fyrir fólk sem þú þekkir setur það allt í annað samhengi,“ segir hann. „Ég hélt áfram að klífa og leið­ segja fólki. Þetta var atvinna mín. En þetta breytti samt öllu viðhorfi mínu gagnvart klifri og fékk mig til að íhuga innilega hvers vegna ég væri að þessu. Hvað fæ ég út úr þessu? Sumt klifur er mjög öruggt og annað ekki. Ég klifra enn þá, en ekki á erfiða tinda í Himalæjafjöll­ unum. Ekki af því að ég sé orðinn gamall eða ekki í nægilega góðu formi. Heldur af því að ég vil það ekki lengur.“ Hann hefur aldrei síðan klifið Pumo Ri. Nagandi spurningar Eftir hvarfið kom Steve til Íslands, meðal annars vegna þess að það þurfti að ganga frá dómsmáli til að staðfesta andlátin. „Ég hitti fjölskyldurnar og marga af vinum Kristins og Þorsteins úr hópi fjall­ göngumanna, sem var lítill hópur en frábært fólk. Allir þekktu alla og það var algerlega ljóst að þeir höfðu verið virkilega vinsælir,“ segir hann. Steve hélt áfram að klifra í Hima­ læjafjöllunum næstu árin, en lægri tinda og auðveldari. Árið 1995 flutti hann til Nepal með eiginkonu sinni og störfuðu þau þar í tólf ár. Í 30 ár hugsaði hann mikið og oft um þennan atburð og nagandi spurning leitaði sífellt á hann: Hvað kom fyrir? „Þegar ég fór frá Nepal árið 1988 var ég sannfærður um að þeir hefðu ekki náð að komast á toppinn. Því fólkið í grunnbúðunum hafði séð ljós á fjallinu upp að ákveðnum punkti,“ segir Steve. En enginn fjallgöngumaður í sögunni hafði þá nokkurn tímann komist upp suðausturhrygg Pumo Ri. „Seinna fékk ég símtal frá Ástralíu, en fyrir einhverja ótrúlega röð tilviljana heyrði Íslendingur þar frá ástr­ ölskum f jallgöngumönnum að tveir menn hefðu sést á toppnum. Tímasetningin passaði alveg, þetta gátu ekki verið neinir aðrir en þeir. En þetta vakti þó enn fleiri spurn­ ingar hjá mér, hvaða leið þeir hefðu ætlað niður, hvað hefði komið fyrir og hvar þeir gætu verið.“ Fundu fyrir tengingu Í nóvember árið 2018 fann banda­ rískur fjallgöngumaður lík Kristins og Þorsteins. Steve segir þær fréttir hafa vakið upp hjá sér bæði sorg og létti. „Ég fékk loks svörin þegar þeir fundust, að þeir hefðu hrapað ein­ hvers staðar á suðausturhliðinni,“ segir hann. „Ég bjóst alltaf við því að einhver vísbending myndi finn­ ast, fyrr eða seinna. Það er töluverð umferð fjallgöngumanna þarna á hverju ári. En ég bjóst ekki endilega við að lík þeirra myndu finnast. Það kom mér mjög á óvart.“ Þegar þetta gerðist hafði Steve samband við Jón Geirsson, sem hefur búið við frönsku Alpana í áratugi, en þeir höfðu haldið mjög stopulu sambandi allan þennan tíma. „Ég hafði samband við Jón og fór að hitta hann í Frakklandi. Við höfðum ekki hist mjög lengi. Fyrir fjallgönguna árið 1988 þekktumst við ekki og hann þurfti að snúa til baka frekar snemma úr henni vegna veikinda. Þó að við höfum ekki varið miklum tíma saman fundum við fyrir tengingu vegna þess sem gerðist.“ Steve er í dag 57 ára og á tvo syni sem stunda með honum útivist, hjólreiðar og klifur. En ekki á háa tinda heldur á kletta, sem er fyrir­ sjáanlegra og öruggara. Að vera úti í náttúrunni skiptir hann máli hvað trúna varðar, eins og kemur fram í nýjustu bók hans. „Trúin er miðpunkturinn í lífi mínu og allt sem ég geri hefur and­ lega tengingu,“ segir hann. „Ég fer ekki beint að klifra vegna þess að það er andleg reynsla fyrir mig, ég fer að klifra vegna þess að ég fæ ánægju út úr því. En vegna þess að ég er trúaður verður þetta andleg reynsla. Hápunktarnir í mínu trúar­ lega lífi, undanfarinn áratug, hafa tengst útivist og náttúrunni, líkt og margir finna fyrir þegar þeir sjá fal­ legt listaverk eða heyra tónlist.“ Hvarfið breytti lífsviðhorfinu Fjallgöngumaðurinn Steve Aisthorpe var í hópnum sem gekk á fjallið Pumo Ri í Nepal haustið 1988. Tveir Íslendingar hurfu spor- laust og Steve leitaði að þeim dagana á eftir. Þetta var tími sem gerbreytti lífi hans og lífsviðhorfi. Hann fékk loks svör við nagandi spurningum 30 árum síðar, þegar þeir fundust fyrir tilviljun. Kristinn Haukur Guðnason kristinnhaukur@frettabladid.is Útivist er enn þá mikilvægur hluti af lífi Steves, en hann klífur ekki háa og hættulega tinda lengur. MYND/AÐSEND ÉG VISSI AÐ ÞAÐ VÆRI ÁHÆTTUSAMT AÐ KLÍFA FJÖLL EINS OG PUMO RI, AÐ SLYS GÆTU ORÐIÐ OG FÓLK DÁIÐ. EN ÞEGAR ÞAÐ KEMUR FYRIR FÓLK SEM ÞÚ ÞEKKIR, SETUR ÞAÐ ALLT Í ANNAÐ SAMHENGI. „Fjalladóttirin“, Pumo Ri, er 7.161 metra hátt fjall á landamærum Nepals og Kína, skammt frá Everest. MYND/GETTY 2 2 . Á G Ú S T 2 0 2 0 L A U G A R D A G U R26 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.