Morgunblaðið - 12.03.2020, Blaðsíða 38

38 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. MARS 2020
Guðmundur Sv. Hermannsson
gummi@mbl.is
Forn steinkista, sem sumir sérfræð-
ingar telja að hafi geymt jarðneskar
leifar Rómúlusar, stofnanda Róma-
borgar, og hringlaga altari við hlið
hennar, voru sýnd opinberlega ný-
lega í grafhýsi undir Forum Rom-
anum, þar sem miðborg Rómar var
til forna.
Fornleifafræðingar eru þó alls
ekki á einu máli um hvort Rómúlus
hafi verið grafinn þar eða hvort hann
hafi yfirleitt verið til. En þjóðsagan
segir að Rómúlus hafi stofnað Róma-
borg eftir að hann drap Remus, tví-
burabróður sinn, á áttundu öld fyrir
Krist. Bræðurnir hafi verið fóstraðir
af úlfynju, tákni Rómar, en deildu
síðar um hvar nýja borgin ætti að
rísa.
Sagnfræðingar hafa lengi skegg-
rætt um hvort bræðurnir hafi í raun
verið til og ef það hafi verið raunin,
hvar Rómúlus hafi verið greftraður.
Grafhýsið fannst raunar á 19. öld og
sérfræðingar þekktu til þess en það
var ekki rannsakað fyrr en á síðasta
ári þegar aftur var tekið til við forn-
leifauppgröft á svæðinu.
Forsvarsmenn Fornleifagarðs Co-
losseum, sem hefur umsjón með For-
um Romanum þar sem grafhýsið er,
segja að nýlegar vísbendingar séu
um að þetta sé gröf Rómúlusar og að
um einstakan fund sé að ræða.
Fornar heimildir
En fornleifafræðingar hvetja til
varkárni og segja að ómögulegt sé að
staðfesta þetta. Engin bein eru í
steinkistunni.
„Þetta er bara tilgáta, byggð á
hinn „helgi skurður“ sem Rómúlus
plægði.
Þjóðsagan segir einnig að Rómúl-
us hafi stofnað öldungaráðið og ríkt
sem fyrsti konungur borgarinnar í 40
ár áður en hann hvarf sporlaust dag
einn þegar hann var að kanna lið sitt.
Sumar sagnir herma að guðirnir hafi
tekið hann til sín en aðrar að öfund-
sjúkir öldungaráðsmenn hafi drepið
hann og slitið af honum útlimina og
dreift þeim um borgina. Það kann að
skýra að ekkert lík er í steinkistunni.
En hvað sem rétt er þá var Rómúl-
us tekinn í guðatölu af síðari kyn-
slóðum og því er ekki fráleitt, að reist
hafi verið minnismerki um þennan
stofnanda borgarinnar.
„Það skiptir í raun ekki máli hvort
Rómúlus var til eða ekki,“ sagði forn-
leifafræðingurinn Paolo Carafa við
AFP. „Það sem skiptir máli er að til
forna var þessi sagnapersóna tákn
fyrir hina pólitísku fæðingu borgar-
innar.“
Grafhýsið Fólk stendur við innganginn að fornu grafhýsi þar sem talið er að kista Rómúlusar liggi. Kistan Forn steinkista sem sérfræðingar telja hugsanlega minnismerki um Rómúlus.
Gröf Rómúlusar sögð fundin
 Steinkista og altari í fornu grafhýsi
í Róm sýnd í fyrsta skipti  Skiptar
skoðanir eru meðal sérfræðinga hvort
um sé að ræða kistu eða minnismerki
eða hvort Rómúlus hafi verið til
AFP
Fornleifar Tvær konur horfa á Forum Romanum, hina fornu miðborg Rómar þar sem grafhýsið er að finna.
Úlfynjan Úlfynjan, Rómúlus og Remus í Capitoline-safninu í Róm. Styttan af
úlfynjunni er talin frá 500-480 fyrir Krist en bræðurnir eru viðbót frá 16. öld.
Wikipedia/Jean-Pol Grandmont
fornum heimildum sem segja frá gröf
Rómúlusar á þessu svæði innan For-
um,“ sagði Patrizia Fortini, sem stýrði
rannsókn á grafhýsinu, við AFP.
„Þetta er án efa mikilvægt minn-
ismerki. Lögun kistunnar er eins og
að um sé að ræða minnismerki en
hvað hún í raun var er óvíst.“
Rómverska skáldið Óvídíus og
gríska skáldið Plútark sögðu m.a. sög-
ur af Rómúlusi og hvernig Róm varð
til. Remus bróðir hans vildi byggja
borgina þar sem auðveldast væri að
verja hana, en Rómúlus ákvað að
borgin skyldi byggð á Palatínhæð og
lét plægja skurð þar sem borgarmúr-
inn ætti að standa. Remus hoppaði yf-
ir „múrinn“ til að sýna hversu auðvelt
væri að ráðast inn í borgina og þá
reiddist Rómúlus og drap bróður sinn.
Hópur vísindamanna, sem vann við
fornleifauppgröft á níunda áratug síð-
ustu aldar, fann langan djúpan skurð
sem hafði verið merktur með stórum
steinum. Fullyrtu þeir að þetta væri