Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1970, Side 27

VATNSLEYSANLEGAR SYKRUR í GRASI 25
HEY HKG/HA
90]--------
500
10 TONN KALK/HA
Mynd 4. Áhrif kölkunar á uppskeru og magn
vatnsleysanlegra sykra af hektara.
© Tilraun 20—56, Reykhólum, með vax-
andi magn af áburðarkalki.
Ox Tilraun 93—60, Reykhólum.
O Skeljakalk.
X Áburðarkalk.
Fig. 4. Effect of liming of peat soil on yield
of hay and watersoluble carbohydrates. Reyk-
hólar, NW-Iceland.
@ Increasing amounts of lime.
O Ground sliells.
X Agricultural lime.
í tilraun 93—60 kemur ekki i'ram aukn-
ing í sykrusöfnun, þegar litið er á heildar-
uppskeru af vatnsleysanlegum sykrum,
tafla 2. Þessi mótsögn, sem virðist vera
nrilli tilrauna, skýrist e. t. v. í línuritinu
(mynd 4). Lægstu kalkskammtarnir auka
ekki sykrusöfnun, en 8—12 tonn/ha af kalki
hafa aukið sykrusöfnun talsvert.
Fosfór og kalí hafa í meginatriðum svip-
uð áhrif á magn vatnsleysanlegra sykra í
þurrefni (mynd 5). Munurinn er sá, að
sykrur safnast fyrir með vaxandi kalígjöf,
þar til hámarksuppskeru er náð, en með
vaxandi fosfórgjöf safnast sykrur fyrir, þar
til miðlungsvexti er náð, en úr því minnk-
ar sykrumagn í þurrefni með fosfórgjöf,
þó að sprettan sé enn vaxandi. I töflu 3
eru niðurstöður úr tilraun á sandatúni á
Rangárvöllum, tilraun 3—59 Sámsstöðum.
í sandagrasinu er miklu minna af sykrum
en í vallarfoxgrasinu af mýratúninu á
Hvanneyri, sem að framan er getið (línu-
rit, mynd 5). Sykruforðinn í sandagrasinu
er í lágmarki og áhrif fosfórs á forðann
því ekki glögg. Samanburður á breyting-
um á sykrumagni með uppskeru árin 1966
og 1967 (línurit, mynd 5) leiðir í Ijós, að
breytingarnar eru mun minni árið 1967,
en þá er spretta allt að helmingi meiri og
sykrumagn í þurrefni miklu minna en árið
áður.
Uppskerulínuritin, mynd 6 og 7, geía til
kynna, að sykrusöfnun nái hámarki við
lægri fosfór og kalískammta en sprettan,
einnig þegar miðað er við uppskeru af
hektara.
Grassýnishorn af kalksaltpétursreitum
reyndust með hlutfallslega minna magni
af vatnsleysanlegum sykrum en sýnishorn
af kjarnareitum, tafla 4. Sykruuppskera
var einnig minni af kalksaltpétursreitun-
um. í samanburðartilrauninni, línurit 1,
er sykrumagn í þurrefni meira eftir 60 N
í kjarna í fyrra slætti en eftir 60 N í kalk-
saltpétri eða 1 kjarna með kalki. Einnig
er sykrumagn í há meira eftir 180—240 N
í kjarna en eftir sömu köfnunarefnisgjöf
í kalksaltpétri. Þar er, eins og áður greinir,
munurinn á sykrumagni í grasi óraunhæf-
ur eftir kjarna annars vegar og kalksalt-
pétur eða kjarna og kalk hins vegar, þegar
magnið er 120—150 kg/ha N.
Línurit 2 sýnir, að áhrif af köfnunar-
efni og kalsíum á sykrumagni í þurrefni
eru sprettuáhrif, það er nýting sykruforð-
ans til vaxtar sem þessi efni gefa. Áburðar-
tíminn reyndist ekki liafa mikil áhrif á
sykrumagnið, tafla 4. Við fyrstu tvo áburð-
artímana er heyuppskera svipuð og sykru-
magn þá hærra eftir fyrri áburðartímana;
við þriðja áburðartímann er heyuppskera
minnst, en hlutfallslegt sykrumagn einna
hæst.
í töflu 5 er samanburður á sykrumagni