Bændablaðið - 14.01.2021, Blaðsíða 14

Bændablaðið | Fimmtudagur 14. janúar 202114
FRÉTTIR
Harley-Davidson á Íslandi í rúm 100 ár:
Ættfræði gamalla mótorhjóla
– Njáll Gunnlaugsson blaðamaður kallar eftir aðstoð lesenda vegna bókarskrifa
Hópmynd af fjórum Harley-Davidson hjólum úr safni Gissurar Erasmussonar tekin 1937. Frá vinstri eru Sigurður
Sigurðsson, Guðni Sigurbjarnason járnsmiður, Karl Pétursson og Adolf Hólm.
Njáll Gunnlaugsson, blaðamaður
og ökukennari, er um þessar
mundir að skrifa um sögu
Harley-Davidson mótorhjóla á
Íslandi. Hann hefur áður skrifað
bókina „Þá riðu hetjur um héröð
– 100 ára saga mótorhjólsins á
Íslandi“ sem kom út árið 2005 og
er þessi bók annað bindi í þeirri
ritröð.
Saga Harley-Davidson á Íslandi
hófst snemma en fyrstu hjólin sem
hingað komu voru af 1917 árgerð.
„Mér líður dálítið eins og
ættfræðingi í þessu verkefni því
að oft þarf að finna út úr því
hver átti hjólið á hvaða tíma og
bera saman við myndir sem til
eru af hjólunum,“ segir Njáll um
bókarsmíðina.
„Tökum til dæmis myndina
með greininni, sem sýnir fjóra
menn á Harley-Davidson 1929-
31 árgerð. Elsta mótorhjólið má
þekkja af tvöföldu framljósunum
en myndina tók Gissur Erasmusson
rafvirki sem átti tvö Harley-
Davidson mótorhjól fyrir stríð.
Gissur lést 1941 og átti R-93 hjólið
þegar það var með númerið RE-93.
Það hjól seldi hann í ágúst 1937.
RE-472 er einnig á myndinni en
það númer var á hjólinu meðan
Guðni Sigurbjarnason járnsmiður
átti það, en hann seldi það 1938,“
segir Njáll um eigendur hjólanna
á myndinni.
Nánast ekkert eftir
„Ég ákvað að setjast niður og
skoða hversu mikið efni ég ætti
til um Harley-Davidson þegar
COVID-19 skall á okkur og ég
neyddist til að fara í kennsluhlé
frá ökukennslunni. Ég byrjaði
á að taka saman hvað ég ætti
til um hjól frá því fyrir seinni
heimsstyrjöldina og þá kom í
ljós að ég var með skráningar um
flest þeirra og myndir af meira en
helmingi þeirra.“
Leitin að heimildum um hjólin
hefur leitt Njál víða og í sumar
kom í ljós að skráning á fyrsta
Harley-Davidson lögregluhjóli
Íslands leyndist í Danmörku. Hjólið
fannst að lokum en reyndist þá svo
mikið breytt að nánast ekkert var
eftir af upprunalega hjólinu. „Við
komumst þó að því að mótorinn var
í hjólinu fyrir um það bil þremur
árum síðan og höfum ekki gefið upp
alla von um að hann muni finnast.
Eins er verið að rekja slóð annars
Harley-Davidson lögregluhjóls
sem var af 1955 árgerð, en það var
selt til Danmerkur kringum 1970.
Það hjól er af 1955 árgerð og er
upprunalegt en það var nýlega selt
til Þýskalands.“
Óskar eftir upplýsingum
Það er nú einu sinni þannig með
söguna að alltaf er að bætast við
hana og til þess að bókin verði betri
vill Njáll auglýsa eftir öllu því sem
tengst getur sögu Harley-Davidson
mótorhjóla á Íslandi.
„Það er alveg sama hvað það
er, myndir, sögur, þess vegna
hlutir úr gömlum Harley-Davidson
mótorhjólum. Eflaust hafa mörg
þeirra verið seld úr landi og þá
mörg hver til Danmerkur. Um 40
hjól komu hér fyrir stríð svo vitað sé
og ég hef aðeins náð að finna leifar
af fimm þeirra. Sum þeirra voru
á skrá þar til á sjötta eða sjöunda
áratugnum og gætu leynst hér enn
þá.“
Þeir sem vilja hafa samband
við Njál með upplýsingar um sögu
Harley-Davidson er bent á að skrifa
honum tölvupóst á njall@adalbraut.
is eða að hringja í síma 898-3223.
Áætlað er að bókin komi út haustið
2021 ef allt gengur eftir. /VH
Númeraplata sem eitt sinn var á elsta Harley-Davidson mótorhjóli Íslands
komst í hendur Njáls á dögunum.
Stórutjarnir í Ljósavatnsskarði:
Fyrstu Svansvottuðu íbúðirnar reistar
utan höfuðborgarsvæðisins
Fyrsta skóflustunga var tekin að
tveimur þriggja herbergja, um 80
m2 íbúðum í parhúsi sem á að reisa
við Melgötu 6 við Stórutjarnir í
Ljósavatnsskarði. Félagið Leigu-
íbúðir Þingeyjarsveitar hses.
stendur fyrir byggingunni en það
er húsnæðissjálfseignarstofnun
sem hefur þann tilgang að byggja
eða kaupa íbúðir til leigu.
Eftirspurn hefur verið eftir
leiguíbúðum í Þingeyjarsveit og
er því framtak félagsins mikilvægt
fyrir sveitarfélagið. Gert er ráð fyrir
að afhending á íbúðunum verði á
vormánuðum 2021.
Íbúðirnar verða byggðar af
verktakafyrirtækinu Faktabygg
Ísland ehf. sem var valið af stjórn
Leiguíbúða Þingeyjarsveitar
eftir forvali vegna fyrirhugaðra
framkvæmda félagsins árið 2020.
Umhverfisvænni kostur
Þá hafa Leiguíbúðir Þing-
eyjarsveitar og verktaki ákveðið að
byggingarnar verði Svansvottaðar
og þar með er um að ræða
fyrstu Svansvottuðu húsin utan
höfuðborgarsvæðisins. Svanurinn
er opinbert umhverfismerki
Norðurlandanna, meginmarkmið
Svansins er að draga úr
umhverfisáhrifum af vörum eða
þjónustu og auðvelda neytendum
að velja umhverfisvænni kosti.
Viðmið Svansins fyrir nýbyggingar
taka til margra ólíkra þátta sem
eiga að stuðla að betri gæðum
byggingarinnar fyrir umhverfið
og heilsu notenda.
Auk þess að byggja parhúsið við
Melgötu 6 hefur félagið áform uppi
um að kaupa eina til tvær íbúðir
í fjögurra íbúða nýbyggingu sem
stendur til að reisa við Lautarveg
10 á Laugum á þessu ári. /MÞÞ
Lely Center Ísland
Reykjavík: Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.vbl.is
Akureyri: Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
STARTARAR í flestar
gerðir dráttarvéla
ára
Matvælaverð hækkar
um allan heim
Vísitala matvælaverðs hjá
Matvæla- og landbúnaðar stofn-
uninni hækkaði sjöunda mánuðinn
í röð í desember þar sem hún
náði hæstu hæðum yfir sex ára
tímabil. Í flestum heimshlutum
er vísitala neysluverðs ásamt
útgjöldum til einkaneyslu haldið
niðri með veiku atvinnustigi og
lágmarks launahækkunum. Á
sama tíma hefur kostnaður fólks
við matvælakaup og aðrar vörur
hækkað umtalsvert á síðasta ári.
Verðgreidd vísitala fyrir
þjónustugeirann í Bandaríkjunum
náði hæsta stigi á síðasta ári frá
nóvember árið 2012 á meðan
verð í framleiðslugeiranum náði
hæstu hæðum frá lok árs 2018.
Markaðurinn hefur verðlagt sig
jafnt og þétt sem leiðir af sér
hærri verðbólgu svo mánuðum
skiptir, með 5, 10 og 30 ára broti í
verðbólgu sem hafa undanfarin tvö
ár náð hæsta stigi. Orsakir þessa
eru að birgðakeðjur hafa raskast
og alheimsfaraldurinn veldur usla
hjá vinnuafli um allan heim. Þar
að auki, eru gull og aðrar hrávörur
ásamt stórum hluta matarbirgða í
heiminum verðlagðar í dollurum
og þegar hann fellur á sitt veikasta
stig í rúm tvö ár þá hækkar
matvælaverð.
Í nýjustu skýrslu frá Hag-
stofu Bandaríkjanna kemur í
ljós að 29 milljónir fullorðinna
Bandaríkjamanna höfðu stundum
eða ekki nægilegan mat vikurnar áður
en könnunin var gerð. Það þýðir að
um 14 prósent af öllum fullorðnum
einstaklingum í landinu, um 18
prósent fullorðinna með börn, 21
prósent af fólki af latínskum uppruna
og 24 prósent af blökkumönnum
falla þar undir. Aðeins 3,4 prósent
af fullorðnum einstaklingum greindu
frá því árið 2019 að á einhverjum
tímapunkti væri ekki til nægilegur
matur á heimilinu þannig að
aukningin er gríðarleg í kjölfar
alheimsfaraldursins. /ehg - Axios
Bænda
bbl.is Facebook