Strandapósturinn - 01.06.2010, Side 51

49
Hvernig rættist úr fyrir Kristjáni heyrði ég aldrei talað um. En
fátækur var hann víst alla sína daga. En það er af Birni að segja,
að hann fluttist héðan frá Bæ. Í svipinn minnir mig að hann flyttist
inn að Goðdal og byggi þar einhvern tíma.
Björn átti fjölda barna og komst í fátækt. Fór svo að hann átti
ekki góðra kosta völ. Jarðnæði lá ekki á lausu. Björn mun hafa
verið sérvitur, vel gefinn og hugsjónamaður?* En hvernig sem
það var þá brá hann á það ráð að fá nýbýli í Bæjarlandi. Fékk
hann fremsta hluta Bæjardals, niður undan Nónhyrnunni. Þar
byggði hann yfir sig og fjölskyldu sína. Standa þær húsarústir enn
með glöggum ummerkjum, enda veggir hlaðnir mest úr góðu
hleðslugrjóti, sem var þar nærtækt. Þar er bæjarhús fremur lítið,
fjós áfast við bæinn. Fjárhús og hlaða. Þar er brunnhús áfast við
bæinn og innangengt í það. Þarna er greinilega alls hagræðis
gætt, sem kostur var á.
Eflaust hefur hlíðin upp af býlinu verið meira gróin en hún er
nú og hefur verið í mínu minni. Þarna var hey gott og þegar ég
man fyrst eftir skar túnið sig nokkuð úr hvað gróður varðar.
Slægjur eru þarna nærtækar en snjóþungt og vetrarríki mikið.
Býli sitt nefndi Björn Sólheima. Þarna mun Björn hafa búið í 3–4
ár, um og fyrir 1880. Þau ár voru mörgum þung í skauti og mátti
kalla hallæri upp úr 1880. Þarna bjó Björn til ársins 1882. Það ár
var öllum illærum verra. Þegar kom fram á veturinn var Björn
kominn í þrot með fjölskyldu sína og búpening. Svarf svo að
honum, að á útmánuðum var hann orðinn bjargarlaus. Var þá
ekki um annað að gera en að taka heimilið upp og ráðstafa því
eins og best yrði við komið. Voru þá börnin orðin máttfarin af
skorti og sama mun hafa verið um búpeninginn. Voru menn
sendir með sleða til að flytja fjölskylduna til byggðar. Óljósar
sagnir heyrði ég sagðar af þessum atburði. Sagt var að fjölskyldan
hefði verið dregin hér niður á bæjarmörkin á svokallað
Nátthaganes í Finnbogastaðalandi, þar sem skólinn stendur nú.
Þar voru mættir þeir sem falið hafði verið að taka á móti þessu
örbirgðarfólki. Var börnunum skipt upp á milli heimila þar sem
þeim var ætluð vist. Ekki veit ég eða heyrði sagt frá, hvort hjónin
fengu að vera saman eftir þennan flutning. En börnunum var
komið fyrir hér og þar.
* Hér hefur Guðmundur sett spurningarmerki í handritið. Hefur líklega
ekki verið viss um hvort hægt væri að tala um hugsjónamann.