Bændablaðið - 23.06.2022, Side 17

17Bændablaðið | Fimmtudagur 23. júní 2022
á djúpu vatni jók veiðiafköstin mun
meira en við bjuggumst við því þau
gátu dregið tvö troll. Við það að geta
dregið tvö troll við erfiðar aðstæður
tvöfaldaðist aflinn en olíunotkunin
jókst einungis um þrjátíu prósent,“
segir Sævar.
Drætti tveggja trolla má líkja við
slátt túna nú og í upphafi vélvæðingar.
Þá voru litlar dráttarvélar með
sláttugreiður sem náðu kannski hátt
í tvo metra til hliðar við slátt. Sama
átti við þegar hey var þurrkað. Litlar
dráttarvélar drógu rakstrarvélar
sem sneru heyinu en síðar komu
heytætlur til sögunnar og stjörnum
þeirra fjölgaði. Stærri tæki þurftu
meira afl. Í dag eru tún slegin með
stórum aflmiklum dráttarvélum og
sláttuhaf þeirra er um 10 metrar eða
meira. Það segir sig sjálft að álag
á túnin er mun minna með stórum
afkastamiklum dráttarvélum heldur
en þeim litlu. Það eru miklu færri
ferðir farnar yfir túnin.
Lög koma í veg fyrir framþróun
Lög um landhelgi Íslands koma í veg
fyrir að togbátar sem mega fara upp
að 3–4 mílum verði endurnýjaðir
með tilliti til umhverfissjónarmiða
og að olíunotkun þeirra minnki.
Lögin kveða á um svokallaðan
aflvísi en í þeim felst m.a. að lögfest
að hver stærð skrúfu megi vera á
29 metra (3ja mílna) togbátum og
42 metra (4ra mílna) togbátum. Í
skýrslu um græn skref í sjávarútvegi
sem gefin var út af fjármála- og
efnahagsráðuneytinu stendur að
„regluverk má ekki standa í vegi
fyrir árangri í loftslagsmálum.
Þar er aflvísir skýrasta dæmið“.
Þá segir í skýrslu starfshóps
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra
frá 2018 um heildarendurskoðun á
notkun veiðarfæra, veiðisvæða og
verndunarsvæði á Íslandsmiðum:
„Ákvæði þessi (m.a um aflvísi)
byggist hvorki á fiskifræðilegum
né vistfræðilegum forsendum.“
Og enn fremur að „of miklar
stærðartakmarkanir stjórnvalda á
veiðiskipum geti hamlað framþróun
s.s. til bættrar aflameðferðar,
aðbúnaðar áhafnar og öryggismála.“
Þá lagði starfshópurinn áherslu
á að „stærðarmörk veiðiskipa séu
endurskoðuð með reglubundnum
hætti“.
Það er því afar mikilvægt að
lög standi ekki í vegi fyrir því
að tækniframfarir verði nýttar til
minnkunar mengunar.
- En hver er framtíðin í orku -
skiptum?
„Ég er satt best að segja pínu
tíndur í þessu öllu. Það er engin ein
lausn á borðinu. Vélaframleiðendur
tala einn daginn um ammoníak og
svo um eitthvað annað næsta dag.
Það er einfaldlega mikil þróun og
deigla í gangi. Því verða orkuskiptin
að eiga sér stað í skrefum.
Í dag sjáum við möguleika
á að vera með vélar sem ganga
að helmingi fyrir díselolíu og
hinum helmingi fyrir metanóli.
Vélaframleiðendur segja okkur
að þeir séu klárir með þá aðferð.
Gallin við metanól er að við fáum
ekki hreinan útblástur með því að
nota það. Við erum hins vegar að
endurnýta mengun sem er vissulega
áfangi,“ segir Sævar.
„Það sem við viljum sjá er
auðvitað hreinan orkugjafa. Eini
almennilegi hreini orkugjafinn er
vetni og svo auðvitað rafmagn.“
Höfundur viðtalsins er fram-
kvæmdastjóri Vinnslustöðvarinnar
en Vinnslustöðin á Breka. Á
aðalfundi Vinnslustöðvarinnar lýsti
stjórnarformaður félagsins því yfir
að félagið vildi smíða ný 3 og 4
mílna skip sem gætu brennt metanóli
til helminga á móti díselolíu.
Athygli lesenda er því vakin á að
höfundur á hagsmuna að gæta með
greinarskrifum þessum.
Gróffóðurkeppni Yara 2022
Kynning á keppendum
1. 20 km austur af Selfossi við bakka Þjórsár.
2. Jörðin er rúmir 200 hektarar og þar af ræktað
land 73 hektarar.
3. Blandað bú með 32 kýr í gamaldags básafjósi,
130 veturfóðraðar ær, 20 hesta, hænur, geitur og
angórukanínur.
4. Að gleyma sér ekki á sófanum, á við um margt
annað líka.
5. Vallarfoxgras með 15% vallarsveif.
6. Nei aldrei.
7. Fyrir utan búskapinn er hestamennskan
fyrirferðamikil en annars erum við með fjölbreytt
áhugamál. Stangveiði, skotveiði, bílar og jeppar
ásamt smíði og handavinnu ýmiskonar.
Svo horfum við mikið saman á íþróttir.
1. Staðarsveit í Snæfellsbæ.
2. 500 hektarar, þar af 120 ha ræktað land
(50 ha á leigulandi).
3. 90 mjólkurkýr og tilheyrandi
kvíguhjörð/nautaeldi og 30 ær (til leiðinda).
4. Íslenska veðráttan.
5. Grasfræblandan Beit og heyfengur frá
Fóðurblöndunni.
6. Já með skeljasandi. 10 tonn/ha síðustu tvö vor.
7. Ýmislegt, misgáfuleg þó...
Axel Páll Einarsson og Elísabet Thorsteinson
Syðri-Gróf 2
Jón Svavar, Kristján, Þórður og fjölskyldur
Ölkelda
Sláturfélag Suðurlands svf. | Fosshálsi 1, Reykjavík - 575-6000 | yara@yara.is | www.yara.is
1. Hvar er bærinn?
2. Stærð jarðar og þar af ræktað land?
3. Gerð bús?
4. Hvað telur þú vera stærstu áskorunina í
keppninni?
5. Hvert er sáðgresi keppnisspildunnar?
6. Hefur keppnisspildan verið kölkuð? Ef svo
er þá með hvaða kalkgjafa og hve mikið?
7. Áhugamál?
Spurningalistinn
Ölkelda
Syðri-Gróf 2
Mynd 3. Togari að draga tvö troll.
Örn Pálsson, framkvæmdastjóri
LS, segir að meðalafli í róðri
hjá strandveiðibátum hafi farið
vaxandi á undanförnum árum og
ekkert lát sé á því í ár.
„Í ráðgjöf Hafró kemur fram að
stofnunin leggur til að þorskafli
verði minnkaður um 13.527 tonn,
sem svarar til 6,1% skerðingar og er
það þriðja árið í röð sem stofnunin
leggur til skerðingu, en samanlagt
nemur sú skerðing 63 þúsund
tonnum eða rúmum 23%.
Skerðingar undanfarinna ára
eru ekki í neinu samræmi við
upplifun sjómanna um hvernig
veiðar ganga. Meðalafli í róðri hjá
strandveiðibátum hafi farið vaxandi
á undanförnum árum og ekkert lát á
því í ár. /VH
Enn skerðingin
í þorski