Skessuhorn - 15.12.2021, Blaðsíða 102

MIÐVIKUDAGUR 15. DESEMBER 2021102
„Það verður að hafa fyrir hlutun-
um og leggja sig fram til að ná til-
ætluðum markmiðum sínum í líf-
inu og þá er alveg sama hvað þú
tekur þér fyrir hendur. Hafa gam-
an af þegar gengur vel og takast á
við mótbyrinn.“ „Þetta eru orð föð-
ur míns sem ég hef haft að leiðar-
ljósi á atvinnumannaferli mínum í
knattspyrnunni. Hann sagði að þú
færir ekki inn á knattspyrnuvöll-
inn nema að gefa allt sem þú ættir
í leikinn og skildir svo allt þitt eft-
ir inni á vellinum að leik loknum.
Bara þannig munt þú bæta þig og
ná árangri. Þetta gerði hann sjálfur
og sömu kröfu gerði hann til mín,“
segir Teitur Þórðarson í viðtali við
Skessuhorn.
Hér verður rætt við hann um
magnaðan knattspyrnu- og þjálf-
araferil hans á Íslandi, í Svíþjóð,
Frakklandi, Sviss, síðan aftur í Sví-
þjóð, þá í Noregi, frá Noregi til
Eistlands, síðan til baka til Noregs,
þaðan til Íslands, síðan til Kanada
og síðan aftur til baka til Noregs,
Ferill sem enginn annar Íslending-
ur getur státað af fyrr eða síðar.
Teitur vann í byrjun ferils síns
fjóra Íslandsmeistaratitla með
Skagamönnum áður en hann hélt í
atvinnumennsku til Svíþjóðar. Varð
þrívegis sænskur meistari með Öst-
er og markahæstur í liðinu á sínu
fyrsta ári hjá þeim árið 1978. Hann
var svo þriðji markahæsti leikmað-
ur frönsku deildarkeppninnar með
Lens tímabilið 1981 til 1982, skor-
aði 19 mörk, en til gamans má geta
þess að það var Michel Platini sem
varð í öðru sætinu með 20 mörk.
Þá var Teitur landsliðsþjálfari Eist-
lands árin 1995 til 2000 auk þess
að þjálfa félagsliðið Flora Tallinn.
Undir hans stjórn hækkaði Eist-
land verulega á heimslista alþjóða
knattspyrnusambandsins þar sem
liðið fór úr 145 sæti FIFA listans
og upp í 68 sætið þ.e.a.s. upp um
77 sæti. Eftir veru hans í Eistlandi
var Teiti veitt Marinland krossinn
af forseta Eistlands fyrir störf sín
við uppbyggingu knattspyrnunn-
ar í Eistlandi. En viðurkenningin
er veitt þeim sem skarað hafa fram
úr við uppbyggingu landsins á hin-
um ýmsu sviðum. Hann náði einnig
frábærum árangri sem þjálfari hjá
Brann, Lyn og Lilleström í Noregi.
Varð síðan fyrsti Íslendingurinn til
þess að stýra liði í MLS deildinni
í Norður Ameríku sem þjálfari
Vancouver Whitecaps.
Pabbi setti bolta
í kranabómu
Teitur hafði fyrir hlutunum til þess
að ná markmiðum sínum. Eftir að
hafa leikið með Skagamönnum
upp yngri flokkana, lék hann með
meistaraflokki ÍA á árunum 1969-
1977. Spilaði alls 187 leiki og skor-
aði í þeim 95 mörk. „Þegar ég var
að alast upp á Skaganum fór ég
ekkert leynt með það að ég átti mér
draum um að komast erlendis til
þess að leika knattspyrnu. En það
var nú frekar lítið gert úr því enda
draumurinn fjarlægur. Á unglings-
árum mínum með náminu vann ég
öllum stundum í fyrirtæki pabba hjá
Bifreiðastöð ÞÞÞ. Alltaf þegar færi
gafst utan skóla og vinnu var náð í
boltann og æft á fullu. Á Sóleyjar-
götunni, þar sem við bjuggum, var
oft einn kranabíll fyrirtækisins fyrir
utan og setti pabbi stundum bolta í
bómuna svo ég gæti hamast við að
hoppa upp og skalla og sparka í
boltann. Svo var Merkurtúnið við
hliðina og þar var mikið æft. Eft-
ir skyldunámið fór ég að læra tré-
smíði hjá Guðmundi Magnússyni
og lauk því iðnnámi. Eftir tíu tíma
vinnu í trésmiðjunni fór ég gjarn-
an að vinna í fyrirtækinu hjá pabba
á kvöldin og var oft unnið langt
fram á kvöld og þá oft eftir að fót-
boltaæfingum lauk. Þar sem ég var
mjög ákveðinn í að reyna að kom-
ast áfram í boltanum og ég vildi allt
gera til að sjá hvort mér tækist það
að þá setti ég mér ákveðin mark-
mið og þá var ekki óalgengt að ég
vaknaði klukkan fimm á morgn-
ana fjórum sinnum í viku og hljóp
á Langasandinum áður en ég fór
til vinnu. Þannig að það var mik-
ið á sig lagt til að reyna að ná þeim
áfanga“ segir Teitur.
Knattspyrnuskóli um
jól og fram í janúar
Teitur fékk smjörþefinn af atvinnu-
mennskunni strax 16 ára gam-
all þegar hann fór ásamt Andrési
Ólafssyni, öðrum Skagamanni, í
fótboltaskóla til Duisburg í Þýska-
landi. „Við fórum skömmu fyrir jól
til Þýskalands til æfinga og var far-
ið með Gullfossi frá Reykjavík til
Hamborgar og síðan með lest til
Duisburg og síðan byrjaði skólinn
strax eftir áramótin og var fram í
enda janúar, en það var Ríkharð-
ur Jónsson sem hafði komið okkur
í samband við knattspyrnuskólann.
Eftir dvölina í Þýskalandi hélt ég til
Englands og fór til æfinga hjá West
Ham United. Þeir hjá West Ham
voru ánægðir með mig og buðu
mér samning sem ég vildi að sjálf-
sögðu þiggja. En þá voru reglurn-
ar þannig að ég varð að vera búinn
að leika ákveðinn fjölda af A lands-
leikjum til þess að fá atvinnuleyfi í
Englandi, en þar sem svo var ekki,
varð ekkert úr samningnum því
miður. Það hefði verið gaman að
komast að hjá þeim því West Ham
var og er mitt lið á Englandi.“ En
það átti síðar eftir að koma tækifæri
úr óvæntri átt.
Læknirinn hafði milli-
göngu um fyrstu skrefin
„Ég þurfti að fara til háls, nef- og
eyrnalæknis í byrjun árs 1976 og
læknirinn sem ég fór til var Daníel
Guðnason. Hann tengdist Skagan-
um á þann hátt að hann var giftur
Gerði Guðmundsdóttur frá Akra-
nesi. Hann spurði mig hvort ég
hefði áhuga á því að komast til Sví-
þjóðar til að spila fótbolta og því
svaraði ég auðvitað játandi. Hann
hafði lært í Svíþjóð og starfaði á
sumrin í Jönköping. Skömmu síð-
ar hafði Daníel samband við mig og
sagði að Jönköping vildi fá mig til
reynslu í eina viku. Ég fór til þeirra
og þeim leist vel á og buðu mér
samning og vinnu við smíðar. Þetta
var svona hálfatvinnumennska sem
kallað var. Ég fékk smá greiðslu fyr-
ir að leika með félaginu og auk þess
átta tíma vinnu á dag við smíðar.
Fyrir mig var þetta eins og frí eft-
ir að hafa unnið tólf til fjórtán tíma
á dag á Íslandi með fótboltanum,“
segir Teitur.
„En það er gaman að segja frá
því að þegar ég kom til Jönköping
í janúar 1977 var ég spurður að því
af forráðamönnum félagsins hvort
það væri ekki eitthvað sem þeir
gætu gert fyrir ÍA þar sem engar
formlegar greiðslur kæmu til á milli
félaganna, en þá var ákveðið að þeir
myndu senda 15 góða fótbolta á
Skagann sem greiðslu því það var
alltaf þörf fyrir það? Þeir héldu það
nú og sögðust senda fimmtán bolta
til ÍA sem þeir og gerðu. Svona var
þetta nú í þá daga, segir Teitur um
greiðsluna sem uppeldisfélag hans
fékk fyrir atvinnumanninn sem
kominn var til Svíþjóðar frá Akra-
nesi.
Haldið til Öster
Teitur byrjaði keppnistímabilið hjá
Jönköping mjög vel og skoraði 12
mörk en liðið lék í næst efstu deild.
En hann meiddist alvarlega þegar
hann sleit liðbönd undir lok keppn-
istímabilsins og þurfti að fara í gifs.
„En það kom ekkert í veg fyrir það
að Öster og Atvidabergs FF sem
léku í Allsvenskan vildu fá hann til
liðs við sig. Ég fór og skoðaði mig
um hjá báðum liðunum en ákvað að
fara til Öster sem var á þeim tíma
eitt af bestu liðunum í Allsvensk-
an sem er efsta deildin í Svíþjóð.
Stjórnarformaður og eigandi Öst-
er á þessum árum var Stig Svens-
son, sem var goðsögn í sænskum
fótbolta. Að kynnast starfsaðferð-
um hans nýttust mér síðar mjög
vel í því að byggja upp ákveðna
menningu meðal leikmanna og
innan félags. Hann ásamt þáver-
andi þjálfara Öster, Laban Arne-
son og síðar einnig í Öster Bo Jo-
hansson, sem var landsliðsþjálf-
ari Íslands um tíma, ásamt tveim-
ur frábærum þjálfurum í Frakklandi
þ.e.a.s. þeim Arsene Wenger sem
var þjálfari minn í Cannes og Ger-
ard Houllier sem var þjálfari minn í
Lens, höfðu mikil áhrif á mig í sam-
bandi við þjálfun og stjórnun liða,“
Teitur byrjaði af krafti hjá Öster og
liðið varð sænskur meistari í ann-
að sinn í sögu félagsins árið 1978
og Teitur skoraði ellefu mörk og
varð fyrsti erlendi leikmaðurinn
til þess að verða sænskur meistari
í knattspyrnu. Í kjölfarið varð liðið
meistari árið eftir og aftur varð
Teitur sænskur meistari með liðinu
og skoraði aftur ellefu mörk. Þriðji
titillinn varð síðan 1981. Á þessum
þremur árum skoraði Teitur alls
35 mörk fyrir liðið. Þessi frammi-
staða hans vakti athygli annarra liða
í Evrópu.
Houllier og Wenger
höfðu mótandi áhrif
Það komu tilboð frá Glasgow
Rangers í Skotlandi, Brentford á
Englandi og RC Lens frá Frakk-
landi. „Ég ákvað að taka tilboðinu
frá Lens og átti frábær tvö ár þar
og var um tíma undir stjórn Gerard
Houllier, sem síðar varð m.a. þjálf-
ari hjá franska landsliðinu, Liver-
pool og Lyon. Ég skoraði 20 mörk í
38 leikjum. Ég mundi segja að árin
mín hjá Öster og Lens hafi verið há-
punkturinn á knattspyrnuferli mín-
um. En undir lok seinna tímabils-
ins hjá Lens fór ég að finna fyr-
ir álagsmeiðslum í nára, sem háðu
mér töluvert. Það var mikill mun-
ur á sænsku og frönsku deildinni
og voru æfingar mun meira krefj-
andi í Frakklandi og álagið meira.
Eftir tvö ár í Lens fór ég til AS
Cannes sem lék í frönsku annarri
deildinni. Eftir fyrsta árið í Cann-
es gekkst ég undir náraaðgerð sem
ég náði mér aldrei fullkomlega af.
Það var Jean-Marc Guillou sem var
framkvæmdastjóri Cannes sem fékk
mig til félagsins en þá var Arsene
Wenger þjálfari og það var Wen-
ger sem hafði mjög mótandi áhrif
á mig á þessum tíma sem ég bjó
lengi að.“ Wenger varð síðar far-
sæll þjálfari hjá Arsenal eins og öll-
um er kunnugt. Haustið 1984 gerði
Teitur samkomulag við Yverdon-
-Sport, sem var í 2 deildinni í
Sviss á þeim tíma, um að leika með
þeim eitt tímabil og lék hann þar
til vorsins 1985. Hann lék með
þeim 13 leiki og skoraði sex mörk.
„Á þessum tíma veiktist þjálf-
ari liðsins og var ég sem elsti leik-
maður liðsins beðinn um að taka
að mér þjálfunina á liðinu á með-
an hann var að ná sér, sem ég gerði
og það var upphafið að áhuga mín-
um á þjálfun. Rétt eftir að ég fór til
Sviss hafði Öster samband við mig
um að koma til baka og ákvað ég að
taka því að loknu tímabilinu í Sviss.
Þannig að í júní 1985 snérum við til
baka til Svíþjóðar, en í tilboðinu hjá
Öster fólst einnig tilboð um að vera
knattspyrnuþjálfari við Lýðháskóla
og þótti mér það mjög áhugavert.
Að koma aftur til Öster var eins og
að koma aftur heim.“ Teitur lék 18
leiki með Öster á árunum 1985 til
1986 og skoraði í þeim sex mörk.
„Eftir tímabilið 1986 var mér boð-
ið að gerast spilandi þjálfari Skövde
AIK sem þá lék í 2 deildinni í Sví-
þjóð. Það fannst mér mjög áhuga-
vert og ákvað ég að taka því og
var ég því í Skövde tímabilið 1987
þar sem ég lék 16 leiki með liðinu
ásamt því að vera þjálfari þess, en
þetta var hlutverk sem ég var aldrei
alveg sáttur við.“
Boðið til Brann
En svo gerist það að eitt af stærstu
liðum Noregs, Brann frá Bergen,
sýndi Teiti áhuga. „Þetta gerð-
ist frekar óvænt. Ég fór að horfa á
landsleik á Ullevalla leikvangnum
í Osló á milli Noregs og Íslands.
Ég var staddur á ákveðnu svæði
þar sem forráðamenn norsku fé-
lagsliðanna hafa sæti á vellinum.
Þá kom til mín Arve Mokkelbost
framkvæmdarstjóri Brann. Hann
var mikill Íslandsvinur og hreifst
af knattspyrnumönnum frá Ís-
landi fyrir dugnað sinn og viðraði
það við mig hvort ég hefði áhuga
á því að taka að mér þjálfun hjá fé-
laginu. Þeir voru þá nýlega búnir að
segja Tony Knapp upp sem þjálfara
liðsins þar sem gengi liðsins hafði
ekki verið gott. Ég átti nú samt ekki
Fimmtán góðir fótboltar hæfileg greiðsla
Rætt við Teit Þórðarson og stiklað á stóru um knattspyrnu- og þjálfaraferil hans