Leikhúsmál - 01.11.1963, Síða 90

æsa sig. Ég hef reyndar aldrei stolið neinu
heldur. Og vantaði þó ekki tækifærin. En
þá var ég ung og heimsk. Og þess hátt-
ar gullin tækifæri býður Guð manni ekki
nema einu sinni á ævinni.
TERESA: Nei, það var ekki svoleiðis,
Meg. Það var ungur guðfræðinemi þarna
í húsinu.
MEG: Nújá. Hvað þá hluti snertir, þá er
miklu minni hætta fyrir þig hér. Vita
nunnurnar að þú misstir þetta djobb þarna
í Drumcondra?
TERESA: Nei — sem betur fer. Ég er anzi
hrædd um að þær mundu ekki verða
mjög hrifnar af mér fyrir það.
MEG: Jæja, passaðu bara að láta Pat ekk-
ert vita um þetta. Það kann aldrei góðri
lukku að stýra að blaðra hverju sem er í
karlmenn. Nú þarna kemur hann — (Pat
kemur inn með Monsjur).
MEG: Er það ekki voðalegt, Pat ? Þeir
hafa synjað um náðun handa þessum aum-
ingja strák þarna í Belfast? Hann verð-
ur hengdur klukkan átta í fyrramálið.
TERESA: Ég fæ kökk í hálsinn í hvert sinn
sem ég hugsa um hann.
MONSJUR: Ég fyrir mitt leyti fæ hins veg
ar ekki neinn kökk í hálsinn.
PAT (á skjön): Auðvitað ekki, enda verð-
ur það ekki þú sem færð snöruna um háls
inn.
MONSJUR: Þetta veldur mér ekki neinni
sorg. Þvert á móti, þetta gerir mig stolt-
an. Það gerir mig stoltan og hamingju-
saman að vita að gamli málstaðurinn er
enn við lýði, að enn skuli vera til ungir
menn sem eru fúsir og reiðubúnir að
deyja fyrir írland.
PAT: Já, ef mér ekki skjátlast þeim mun
meir, þá ætti þessi ungi maður að vera
kominn í kompaní með öllum írskum písla
vottum síðustu 800 ára, kl. tvær mínútur
yfir átta í fyrramálið.
MONSJUR: Já, hvort hann verður. Hvort
hann verður — Sannlega sannlega segi ég
yður, í fyrramálið mun hann, með Guðs
hjálp, verða með hetjunum. Mér hlýnar
um hjartaræturnar við að hugsa um það.
MEG: Segjum tvö.
MONSJUR: Ég vildi gefa aleigu mína fyrir
að mega standa í sporum þessa unga
manns í fyrramálið. Fyrir málstað írlands
mundi ég með glöðu geði láta krossfesta
mig á miðju bæjartorginu, hvenær sem
væri.
PAT: Við skulum bara vona að þér yrðuð
heppinn með veður.
MONSJUR: Já, hann hefir sannarlega
heppnina með sér, þessi ungi maður.
PAT: Verst að hann skyldi ekki hafa vit á
að kaupa sér miða í happdrættinu. Já þér
hafið alltaf verið hreinn og beinn, hers-
höfðingi, ef mér leyfist að ávarpa yður
með skímarnafni. — Jæja, í stuttu máli
sagt, allt tilbúið að taka á móti gestinum.
MONSJUR: Gott, áfram með smérið. (Fer)
(Pat fer syngjandi „Ó, hefð’ann bara fall
ið samkvæmt fomum írskum sið“.)
TERESA: Fannst þér það ekki asnalegt
sem þessi gamli var að segja um strákinn
og henginguna?
MEG: Ja, Monsjur lítur sko ekki þetta eins
og venjulegt fólk. Hann er með írland á
heilanum og gengur upp í öllu svonalög-
uðu.
TERESA: Mér finnst hann bara vera ótta-
legur bjáni.
MEG: Bjáni? Monsjur gekk í alla stærstu
háskóla Englands, að þú vitir það, góða.
TERESA: Mér er sama hvað hann hefur
gengið í marga skóla, hann er jafnvitlaus
fyrir það — að vera himinlifandi yfir því
að ungur maður á að deyja.
MEG: Ja, strákurinn sagði nú sjálfur í
réttinum, þegar þeir höfðu lesið upp dauða
dóminn, að hann væri stoltur og glaður
að fá að deyja fyrir írland.
TERESA: Og hann sem hefir ekki lifað
ennþá.
MEG: Hefur þú lifað?
TERESA: Átján ára stelpa veit meira en
átján ára strákur.
MEG (stynur): Ojá, það gæti nú verið. —
Aumingja strákurinn. Hann hefur aldrei
fengið að elska neitt nema írland — og
í staðinn fyrir að fá hjartslátt af ást til
einhverrar ungrar stúlku, þá hefur hann
það upp úr ást sinni á föðurlandinu, að
hjartað í honum hættir að slá að eilífu.
TERESA: Og snúran, herðist að þessum
hvíta hálsi hans sem enginn stúlka hefur
fengið tækifæri að vefja örmum sínum.
MEG: Nei, þetta dugar ekki. Við förum
báðar að orga ef við höldum áfram að
tala um hann. Mætti maður þá frekar
biðja um svolitla músikk, Kata. Engin
ástæða til að syrgja strákinn, fyrr en þar
að kemur.
(Pianistinn spilar, þær dansa og hitt
fólkið kemur líka. Dyrnar opnast án þess
stúlkurnar taki eftir því og ungur maður
í brezkum herklæðum stendur í dyrun-
um. Teresa sér hann fyrst og hrekkur við.
Hún hættir að dansa. Meg lítur í sömu átt
og Teresa, að dyrunum, og hættir líka að
dansa.)
HERMAÐUR: Nei, ekki hætta. Mér finnst
svo gaman að horfa á dans.
OFFISER: Haltu þér saman, og inn með
þig.
(Hann er sallarólegur og brosir. Hann
kemur inn og á eftir honum Offiserinn og
annar maður. Þeir eru báðir með hend-
urnar í frakkavösunum.)
HERMAÐUR (syngur):
Það finnst ekki hérna í heimi
neinn heimur sem brúklegri er
ALLIR:
en heimurinn í okkar heimi
og heimur sá batnandi fer.
KONUR:
Öfsæktu ei þína móður
það er ekkert gaman að því.
KATA (ein):
Safnaðu hnullungum heldur
og hentu þeim föður þinn í.
MONSJUR:
og senn ríkir sæla og friður
frá suðri og norður á pól,
PAT:
er sprengjan er búin að springa
ALLIR:
og spila sitt Heimsumból.
ANNAR ÞÁTTUR
(OFFISER stendur vörð um aðrar dymar,
SJÁLFBOÐALIÐI um hinar; þeir ganga
til og frá.)
HERMAÐUR (þegar sjálfboðaliðinn geng-
ur hjá): Pss!
(Sjálfboðaliðinn skiptir sér ekki af þessu.)
Pssst.
(Sjálfboðaliðinn rýnir í myrkrið, snýr sér
við.)
Staðar nem!
(Sjálfboðaliðinn missir riffilinn. Offiser-
inn kemur.)
OFFISER: Hvað gengur á?
HERMAÐUR: Nokkur sjéns að fá sígar-
ettu?
OFFISER: Ég reyki ekki.
HERMAÐUR: En þú?
88