Borgfirðingabók - 01.12.2010, Page 71
71Borgfirðingabók 2010
sinni, sem kallað var. Til þess bendir það að þetta er gert að biskups-
ráði og að búið falli undir biskupsyfirráð að Tanna látnum. Það að
gefa fyrir sálu sinni í kristnum sið minnir ekki svo lítið á það þegar
átrúnaðar goðunum voru færðar fórnir meðal svonefndra heiðingja.
Um þessa sögu er það athugandi og allmerkilegt að gjafir sem menn
gáfu fyrir sálu sinni lentu venjulega á biskupsstólunum eða hjá bisk-
up unum sjálfum, en í þessu tilfelli gengur gjöfin til fyrirgreiðslu, til
sam göngu mála á vissan hátt og til mannúðarmála.
Við verðum því að líta svo á að Bakkahjónin hafi verið vitur og
for sjál og góðhjörtuð. Verið getur að klerkastéttin og kirkjuvaldið
hafi ekki á þessum tíma verið orðið svo fégjarnt sem það síðar varð.
Nokkurn veginn er víst að Bakki sem nefndur er í bréfinu sé sá
Ferju bakki sem við nú þekkjum. Þetta styður hvað annað. Margar
jarðir á landi hér voru nefndar Bakki ef þær stóðu nálægt árbakka
eða sjávarbakka. Það hvað Ferjubakki stendur nærri Hvítá gat skapað
honum bakkanafnið þegar jörðinni var fyrst nafn gefið. Þá var ekki
nein ástæða til að kalla hann Ferjubakka, því að sennilega er engin
ferja þar. Ferðamenn á söguöld virðast ríða ána og það má merkja á
því hve mörg vöð eru á ánni, en óvíða talað um ferjur.
Nú til dags er engin jörð til með þessu nafni sem gæti hafa verið
ferju staður yfir Hvítá, hvorki um árið 1100 eða síðar. Því gefur auga
leið að þetta er þannig til komið að Bakki verður svo þekktur ferju-
staður einhverntíma eftir árið 1100 að nafnið fær forskeytið Ferju og
hefur haldið því æ síðan. Það þurfti ekki að bæta forskeytinu við af
því að annar bær væri með sama nafni, nei, það er aðeins af því að
þarna var mikil og vinsæl ferjustarfsemi um langt skeið. Hvort ferjan
var á Ferjubakka allt fram til 1866, að lögferja er sett í Ferjukot, er
ekki vitað þó gæti það vel hafa verið. Ótrúlegt er, þó ekki sé hægt að
fortaka það, að eymd þjóðarinnar hafi verið svo mikil að ekki hafi
verið haldið uppi lögferju á Hvítá og hún svo síðar tekin upp þegar
þjóðin fór aftur að vakna til meðvitundar um mátt sinn og megin, um
þarfir sínar og þrif.
Það er líka eitt enn í þessu sem er dálítið gaman fyrir okkur Borg-
nes inga að athuga, að lögferja er einmitt sett á í Ferjukoti ári fyrr en
versl unar staður er löggiltur í Borgarnesi.
Árin áður en Borgarnes er löggilt sem verslunarstaður hefir að
sjálf sögðu nokkur verslun verið hér, og því þótt hlýða að þeir sem
hingað sóttu vörur sunnan yfir Hvítá hefðu einhverja tryggingu fyrir
að geta komist leiðar sinnar.